Η πρόσφατη τοποθέτηση της βουλευτού του ΠΑΣΟΚ, Ευαγγελίας Λιακούλη, αναδεικνύει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο την απαξίωση που το ίδιο το ΠΑΣΟΚ επιφυλάσσει στους θεσμούς και στη Δημοκρατία. Να μιλά κάποιος για «χούντα» σε μια ευνομούμενη δημοκρατική χώρα, επειδή λαϊκίζει με τη δήθεν «ατιμωρησία των υπουργών», είναι προκλητικό και υπονομεύει το ίδιο το κράτος δικαίου. Όταν ένα κόμμα που ισχυρίζεται ότι εκπροσωπεί τη δημοκρατία διαστρέφει τεχνηέντως την έννοια της θεσμικής ευθύνης για να καλύψει τα δικά του πεπραγμένα, τότε γίνεται σαφές ότι έχει εκτροχιαστεί πολιτικά και ηθικά.
Η προσπάθεια του ΠΑΣΟΚ να μετατρέψει μια σοβαρή συζήτηση για τη λογοδοσία σε αντιπερισπασμό με συνθήματα και υπερβολές δείχνει πόσο έχει απομακρυνθεί από τις αξίες που υποτίθεται πως πρεσβεύει. Μιλούν για δημοκρατία και ταυτόχρονα επιχειρούν να φιμώσουν κάθε φωνή που ζητεί κάθαρση, ενώ πασχίζουν να συγκαλύψουν τα συνεχή σκάνδαλα που ρίχνουν βαριά σκιά στην πολιτική τους παρουσία. Η υποκρισία τους γίνεται φανερή όταν, από τη μια, καταγγέλλουν τη δήθεν «ατιμωρησία» της κυβέρνησης και, από την άλλη, αρνούνται να αναλάβουν την παραμικρή ευθύνη για τις δικές τους παθογένειες.
Είναι ώρα να θυμηθούμε τι σημαίνει πραγματικά δημοκρατία: έναν πολιτικό πολιτισμό που βασίζεται στην υπευθυνότητα, τη διαφάνεια και τον σεβασμό στους θεσμούς. Το ΠΑΣΟΚ αντί να συμβάλλει στην εμβάθυνση αυτών των αρχών, προτιμά να παίζει το παιχνίδι της πολιτικής κατασυκοφάντησης και θεσμικής εκτροπής. Όποιος φωνάζει για «χούντα» ενώ ταυτίζεται με πρακτικές συγκάλυψης και επιλεκτικής ευθύνης, έχει χάσει κάθε ηθικό έρεισμα να μιλά για δημοκρατικές αξίες.
Θεσμική εκτροπή ή πολιτική υποκρισία;
Η παραδοχή ότι υπουργοί δεν πρέπει να έχουν ποινική ευθύνη έχει πυροδοτήσει έντονες αντιδράσεις από το ΠΑΣΟΚ. Όμως, η πραγματική εκτροπή είναι η απουσία αυτοκριτικής από το ίδιο το κόμμα. Ενώ καταγγέλλει την ατιμωρησία της κυβέρνησης, κρύβει πίσω από το δάχτυλό του τις δικές του ευθύνες για τις παλαιότερες και πρόσφατες σκοτεινές σελίδες της πολιτικής ζωής. Κάθε προσπάθεια αποπροσανατολισμού και λασπολογίας εις βάρος της Νέας Δημοκρατίας δεν μπορεί να κρύψει την αλήθεια: η δημοκρατία επιβάλλει ισονομία και λογοδοσία, ανεξαρτήτως κομματικών χρωμάτων.
Η αξία της λογοδοσίας απέναντι στη συγκάλυψη
Το ΠΑΣΟΚ έχει επιλέξει να στέκεται απέναντι σε κάθε προσπάθεια πραγματικής διαφάνειας, επενδύοντας στη «μονταζιέρα» και τις πολιτικές σκοπιμότητες. Η χώρα χρειάζεται θεσμούς που λειτουργούν χωρίς διακρίσεις, όχι φωνές που προσπαθούν να νομιμοποιήσουν την ασυλία της πολιτικής ελίτ. Η ειλικρινής δημοκρατία δεν είναι λόγια του αέρα, αλλά πράξεις ευθύνης. Η αντιπολίτευση πρέπει να σταματήσει να παίζει με τα θεμέλια του πολιτεύματος και να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων.
Προς την ωρίμανση της πολιτικής κουλτούρας
Οι πολίτες διψούν για μια πολιτική που σέβεται τη δημοκρατία και τους θεσμούς της. Δεν πρόκειται για αφελή ιδανικά, αλλά για ουσιαστική προϋπόθεση για να προχωρήσει η χώρα. Το ΠΑΣΟΚ έχει την πρόκληση να αποδείξει ότι μπορεί να υπερβεί τον παρωχημένο λαϊκισμό και να υπηρετήσει το δημόσιο συμφέρον, αντί να υπονομεύει τους κανόνες που ορίζουν τη λειτουργία του κράτους. Μόνο έτσι μπορεί να ξανακερδίσει τον σεβασμό των πολιτών και να αφήσει πίσω του το στίγμα της θεσμικής εκτροπής.
