Βαρυσήμαντη δήλωση του πρωθυπουργού για την υπόθεση της παρακολούθησης του κινητού τηλεφώνου του Νίκου Ανδρουλάκη. «Υπάρχουν πολλοί εχθροί της πατρίδας που καραδοκούν και θα ήθελαν μία αδύναμη Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος προανήγγειλε θεσμικές αλλαγές με αυστηρότερες δικλίδες.
Γράφει ο Νικος Αρμενης
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης βγήκε και αυτήν τη φορά μπροστά για να διαλύσει σκιές και να βάλει τα πράγματα στη θέση τους μετά την πολιτική θύελλα που προκάλεσε η αποκάλυψη ότι η ΕΥΠ παρακολουθούσε το κινητό τηλέφωνο του Νίκου Ανδρουλάκη με ειδική εισαγγελική άδεια, όπως ακριβώς προβλέπει ο νόμος.
Με υψηλό αίσθημα ευθύνης, ο πρωθυπουργός διεμήνυσε ότι η Ελλάδα είναι απολύτως θωρακισμένη απέναντι σε σχέδια αποσταθεροποίησης. «Θα είμαι ειλικρινής μαζί σας: υπάρχουν πολλοί εχθροί της πατρίδας που καραδοκούν και θα ήθελαν μία αδύναμη Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών. Και αν κάποιες σκοτεινές δυνάμεις εκτός Ελλάδας απεργάζονται οποιοδήποτε σχέδιο αποσταθεροποίησης της χώρας, να ξέρουν ότι η Ελλάδα είναι και ισχυρή, και θεσμικά θωρακισμένη», είπε ο πρωθυπουργός υπογραμμίζοντας πως ζούμε σε έναν επικίνδυνο κόσμο. «Είμαστε όμως μια δημοκρατική πολιτεία. Και έχουμε ιερή υποχρέωση να ισορροπούμε ανάμεσα στην ασφάλεια του τόπου και των πολιτών και στην προστασία των θεμελιωδών αρχών που προστατεύουν την ιδιωτική σφαίρα και το απόρρητο των επικοινωνιών», τόνισε.
Ο κ. Μητσοτάκης δεν μάσησε τα λόγια του σχετικά με την παρακολούθηση του κινητού τηλεφώνου του Νίκου Ανδρουλάκη. Υπογράμμισε πως στη δημοκρατία μας δεν επιτρέπεται να υπάρχουν σκιές και μίλησε ανοιχτά για τις πρόσφατες εξελίξεις, αποδεικνύοντας στην πράξη ότι δεν κρύβεται στις δύσκολες στιγμές.
Ανέφερε ότι πριν από λίγες ημέρες ενημερώθηκε ότι τον Σεπτέμβριο του 2021, και ενόσω ήταν ακόμα ευρωβουλευτής, η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών είχε προβεί σε νόμιμη επισύνδεση στο κινητό τηλέφωνο του Νίκου Ανδρουλάκη. Εξήγησε ότι η διαδικασία είχε την έγκριση ανώτατης εισαγγελέως, όπως ακριβώς ορίζει η διάταξη που ψηφίστηκε το 2018 από την προηγούμενη κυβέρνηση, ότι διήρκεσε τρεις μήνες και διεκόπη αυτόματα, όπως προβλεπόταν από τον νόμο, λίγες ημέρες αφότου εξελέγη ο κ. Ανδρουλάκης πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ.
«Παρότι όλα έγιναν νόμιμα, η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών υποτίμησε την πολιτική διάσταση της συγκεκριμένης ενέργειας. Ηταν τυπικά επαρκής, όμως πολιτικά μη αποδεκτή. Δεν θα έπρεπε να έχει συμβεί, προκαλώντας ρωγμές στην εμπιστοσύνη των πολιτών στις Υπηρεσίες Εθνικής Ασφάλειας. Γιατί αν και αφορούσε προβεβλημένο πολιτικό πρόσωπο, ο χειρισμός της υπήρξε ελλιπής. Ακριβώς γι’ αυτό απομακρύνθηκε αμέσως ο διοικητής της ΕΥΠ. Ενώ και ο γενικός γραμματέας του γραφείου του πρωθυπουργού ανέλαβε την αντικειμενική πολιτική ευθύνη», δίνοντας απάντηση σε όσους από την Παρασκευή έσπευσαν να εργαλειοποιήσουν πολιτικά το θέμα.
Ξεκαθάρισε μάλιστα ότι αν γνώριζε δεν θα είχε δώσει την έγκρισή του. «Και επειδή η λέξη ευθύνη προέρχεται από το επίθετο ευθύς, επαναλαμβάνω ευθέως: αυτό που έγινε μπορεί να ήταν σύμφωνο με το γράμμα του νόμου, ήταν όμως λάθος. Δεν το γνώριζα και, προφανώς, δεν θα το επέτρεπα ποτέ!» είπε συγκεκριμένα.
Ελλειψη πρόσθετων «φίλτρων»
Παράλληλα, ο πρωθυπουργός σημείωσε πως αυτή η υπόθεση ανέδειξε την έλλειψη πρόσθετων «φίλτρων» στη λειτουργία των υπηρεσιών πληροφοριών καθώς, όπως είπε, η παρακολούθηση ενός πολιτικού προσώπου ασφαλώς και προϋποθέτει εγγυήσεις πέραν από την κρίση ακόμη και ενός έμπειρου και ικανού δικαστικού λειτουργού.
Ανέδειξε όμως και τη σημαντική προσφορά της ΕΥΠ. «Αποτυπώνεται εμφατικά στην ετοιμότητα της Ελλάδος να αντιμετωπίσει προκλήσεις όπως αυτές στον Εβρο ή στο Αιγαίο. Στη διαρκή διπλωματική και αμυντική μας θωράκιση. Αλλά και στην καθημερινή μάχη της κοινωνίας με την τρομοκρατία και το έγκλημα. Ενα ολίσθημα, συνεπώς, δεν μπορεί να σκιάσει ένα έργο με μετρήσιμο εθνικό όφελος. Και δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός για να αντιληφθεί πόσο πολύτιμες είναι οι αξιόπιστες πληροφορίες στον σύνθετο κόσμο στον οποίο ζούμε», είπε ο πρωθυπουργός τονίζοντας ότι η υπηρεσία αυτή είναι επιφορτισμένη με την εθνική ασφάλεια και την προστασία της πατρίδας από γεωπολιτικές κινήσεις, αλλά και από ασύμμετρες και υβριδικές απειλές.
Εδωσε μάλιστα απάντηση και σε εκείνους που επιχείρησαν να αφήσουν άθλιους υπαινιγμούς ακόμα και για τον ίδιο, ισχυριζόμενοι πως ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία του τόπου που η ΕΥΠ ελήφθη απόφαση να υπάγεται στον πρωθυπουργό, κάτι εντελώς ψευδές ενώ ακριβώς αυτό συμβαίνει στις περισσότερες χώρες του δυτικού κόσμου.
«Στις περισσότερες ευρωπαϊκές Δημοκρατίες ανάλογες δομές υπάγονται στον αρχηγό της κυβέρνησης ή του κράτους, καθώς το εύρος του αντικειμένου τους ξεπερνά τα όρια του ενός υπουργείου», επισήμανε αναγνωρίζοντας ότι απαιτείται όχι μόνο η βελτίωση της επιχειρησιακής επάρκειας της ΕΥΠ, αλλά η συνολική επαναξιολόγηση του πλαισίου ελέγχου και εποπτείας της.
Επ’ αυτού έπλεξε το εγκώμιο του νέου διοικητή της ΕΥΠ Θεμιστοκλή Δεμίρη, κάνοντας λόγο για έναν από τους πιο έμπειρους Ελληνες διπλωμάτες που διαθέτει όλα τα εχέγγυα για να φέρει εις πέρας αυτήν την αποστολή, και επιπλέον επανέλαβε ότι η κυβέρνηση συμφώνησε αμέσως στη σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής, η οποία θα λειτουργήσει υπό συνθήκες που η φύση του αντικειμένου που θα ερευνήσει επιβάλλει.
«Γιατί μία τέτοια υπεύθυνη διαδικασία δεν μπορεί, δεν πρέπει να μετατραπεί σε κατασκοπευτικό σίριαλ προς κομματική κατανάλωση. Ούτε, πολύ περισσότερο, να αποτελέσει αιτία υποβάθμισης της εθνικής συμβολής της ΕΥΠ και υπονόμευσης πτυχών της εθνικής ασφάλειας.
Πρέπει η αλήθεια να αναδειχθεί στις διαστάσεις που πραγματικά έχει. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τις διαχρονικές παθογένειες της υπηρεσίας πληροφοριών», ξεκαθάρισε και δήλωσε ανοιχτός σε κάθε δημιουργική ιδέα που ενσωματώνει βέλτιστες πρακτικές από το εξωτερικό και ενισχύει τους μηχανισμούς λογοδοσίας μιας τόσο κρίσιμης υπηρεσίας για την ασφάλεια της χώρας.
Τέσσερα πεδία αλλαγών
«Πρόθυμα, λοιπόν, θα συζητήσω προτάσεις που θα ενισχύουν τη διαφάνεια στη δράση των μυστικών υπηρεσιών μας χωρίς, προφανώς, να εμποδίζουν την αποστολή τους. Ξεκινώντας, σίγουρα, από τις αυστηρότερες δικλίδες σε ό,τι αφορά τις νόμιμες επισυνδέσεις. Αυτό πρέπει να γίνει και θα γίνει αμέσως με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου», είπε και κατέθεσε τα εξής τέσσερα πεδία αλλαγών που θα προτείνει η κυβέρνηση:
1 Ενίσχυση της λογοδοσίας της ΕΥΠ και της εποπτείας του Κοινοβουλίου μέσω της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας.
2 Αναβάθμιση του ρόλου του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας για την καλύτερη αξιοποίηση των πληροφοριών και της ΕΥΠ.
3 Θωράκιση του πλαισίου νομίμων επισυνδέσεων για πολιτικά πρόσωπα.
4 Αλλαγές στο εσωτερικό της ΕΥΠ για την ενίσχυση του εσωτερικού ελέγχου, της διαφάνειας, της εξωστρέφειας και της εκπαίδευσης του ανθρώπινου δυναμικού της.
Πάντως δεν είναι η πρώτη φορά που ο Κυριάκος Μητσοτάκης από το 2019, όταν ανέλαβε το τιμόνι της χώρας, κάνει δημόσια αυτοκριτική. «Εδώ και τρία χρόνια, άλλωστε, έχουμε αποδείξει ότι διδασκόμαστε από τις αστοχίες μας για να γινόμαστε καλύτεροι. Εγώ, προσωπικά, δεν κρύφτηκα ποτέ μπροστά σε δυσκολίες ή ευθύνες. Σε μία συχνά μοναχική αλλά σταθερή μάχη αυτοκριτικής και προσπάθειας διαρκούς βελτίωσης. Χάνοντας, ίσως, προς στιγμήν κάποιες μάχες με χρόνιες παθογένειες. Κερδίζοντας, όμως, τον πόλεμο των μεγάλων στοιχημάτων. Και κυρίως χωρίς να χάνω ποτέ μα ποτέ τον στόχο μιας ισχυρής, δημοκρατικής, ευρωπαϊκής και εθνικά αυτοδύναμης Ελλάδας. Σε αυτόν τον δρόμο θα συνεχίσω να πορεύομαι, ώστε να χτίσουμε όλοι μαζί ακόμη πιο στέρεους και ανθεκτικούς στον χρόνο δημοκρατικούς θεσμούς», είπε καταλήγοντας.
«Οχι» σε πρόωρες εκλογές
Νωρίτερα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου, σε συνέντευξή του στον ΣΚΑΪ, είχε επίσης διαψεύσει μία ακόμη φορά κάθε εμπλοκή της ελληνικής κυβέρνησης με το παράνομο και κακόβουλο λογισμικό Predator με το οποίο κινδύνευσε να πέσει θύμα παρακολούθησης ο Νίκος Ανδρουλάκης ακριβώς την ίδια χρονική περίοδο. «Οι ελληνικές αρχές ασφαλείας, η ελληνική κυβέρνηση ούτε έχει προμηθευτεί, ούτε καμία κρατική αρχή χρησιμοποιεί, καθ’ οιονδήποτε τρόπο, άμεσα ή έμμεσα, αυτά τα περιβόητα κακόβουλα λογισμικά», δήλωσε επαναλαμβάνοντας πως οι δύο υποθέσεις δεν συνδέονται.
Σε ό,τι αφορά τη νόμιμη επισύνδεση με εισαγγελική άδεια της ΕΥΠ, όλα τα στοιχεία θα τα πληροφορηθεί ο ίδιος ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και είναι δικό του θέμα στη συνέχεια αν θα θελήσει να τα κοινοποιήσει ή όχι, ενώ παράλληλα η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας θα ενημερωθεί για τα αποτελέσματα της έρευνας που ξεκίνησε ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ισίδωρος Ντογιάκος για το αν και πώς διέρρευσαν άκρως απόρρητα στοιχεία που σχετίζονται με την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών για λόγους εθνικής ασφάλειας.
Τέλος, η κυβέρνηση διαψεύδει κατηγορηματικά κάθε σενάριο που μιλά ξανά για πρόωρες εκλογές. «Δεν πρόκειται να πάμε σε πρόωρες εκλογές. Από τον περασμένο Δεκέμβριο έχω μετρήσει πάνω από 15-20 φορές που ο ΣΥΡΙΖΑ ζητεί εκλογές για διάφορους λόγους και αιτίες», επανέλαβε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου ενώ άπαντες από το Μέγαρο Μαξίμου προσθέτουν πως οι κάλπες θα στηθούν στο τέλος της τετραετίας, όπως έχει πει ο πρωθυπουργός κατ’ επανάληψη.