Μέσα στις επόμενες τρεις εβδομάδες αναμένεται να ολοκληρωθούν οι διαβουλεύσεις του υπουργού Εσωτερικών κ. Τάκη Θεοδωρικάκου με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων για το νέο αναπτυξιακό πρόγραμμα στο χώρο της Αυτοδιοίκησης.

Το ανακοίνωσε ο ίδιος ο υπουργός Εσωτερικών στην ημερίδα της Πανελλήνιας Ένωσης Γενικών Γραμματέων Δήμων, που έγινε στην Αθήνα, με θέμα «Στρατηγικός Σχεδιασμός & Επιχειρησιακός Προγραμματισμός στην Τοπική Αυτοδιοίκηση με όραμα για το 2023».

Όπως είπε ο κ. Θεοδωρικάκος το νέο πρόγραμμα θα έχει αναπτυξιακό και κοινωνικό πρόσημο και τα έργα που θα ενταχθούν σε αυτό θα φέρουν ουσιαστικά προστιθέμενο αποτέλεσμα στην οικονομική ζωή της περιοχής και ως στόχο θα έχουν και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών.

Ο κ. Θεοδωρικάκος είπε ότι θα γίνουν συσκέψεις σε όλες τις Περιφερειακές Ενότητες για να καταθέσουν τα στελέχη της Αυτοδιοίκησης τις θέσεις και τις απόψεις τους για τα έργα του νέου προγράμματος. Περιέγραψε τις πρωτοβουλίες του υπουργείου Εσωτερικών για το επόμενο 6μηνο τονίζοντας ότι θα δοθεί έμφαση στην αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων μεταξύ Τοπικής, Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης και κεντρικού κράτους, με στόχο στο κράτος να μείνει ο επιτελικός ρόλος, οι Περιφέρειες από Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση ουσιαστικά να μετατραπούν σε περιφερειακή διακυβέρνηση και οι Δήμοι να γίνουν οι φορείς που θα μπορούν να διαχειριστούν το σύνολο των συνταγματικά εποπτευόμενων εξουσιών.

Όπως ανακοίνωσε ο κ. Θεοδωρικάκος, τη Δευτέρα (20/1) θα ξεκινήσει τις εργασίες της Επιστημονικής Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, στην οποία θα συμμετέχουν και εκπρόσωποι της ΚΕΔΕ και της ΕΝΠΕ, και η οποία θα συσταθεί για τον σκοπό αυτό ώστε εντός του πρώτου 6μήνου του 2020 να έχει ολοκληρώσει το έργο της.

Μέσα στις προτεραιότητες του υπουργείου Εσωτερικών, όπως είπε ο κ. Θεοδωρικάκος, είναι μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου να έχει αντιμετωπισθεί νομοθετικά το πρόβλημα της υποστελέχωσης των τεχνικών υπηρεσιών των Δήμων και των Περιφερειών με τη συμβολή της ΕΕΤΑΑ. Συγκεκριμένα, όπως ανακοίνωσε, θα δοθεί η δυνατότητα στην ΕΕΤΑΑ να συνάπτει συμβάσεις έργου με μηχανικούς, ώστε να καλυφθεί το σύνολο των ελλείψεων. Σημειώνεται ότι πολλοί ΟΤΑ δεν συμμετείχαν σε αναπτυξιακά προγράμματα κατά το παρελθόν λόγω της αδυναμίας τους να συντάξουν μελέτες εξ αιτίας της έλλειψης μηχανικών. Όπως διευκρίνισε ο κ. Θεοδωρικάκος, με τη ρύθμιση αυτή δεν εκμηδενίζεται η ανάγκη για προσλήψεις τεχνικού προσωπικού στους δήμους.

Ο κ. Θεοδωρικάκος τόνισε ότι βασικός στόχος της κυβέρνησης είναι η ενίσχυση των αρμοδιοτήτων των δήμων, επισημαίνοντας ότι δεν μπορεί να μιλήσει κανείς για ανάπτυξη χωρίς την Αυτοδιοίκηση. «Δεν υπάρχει ανάπτυξη χωρίς την καθοριστική συμβολή των Περιφερειών και των Δήμων», είπε χαρακτηριστικά.

Τα βασικά σημεία της ομιλίας Θεοδωρικάκου:

«Νομίζω ότι οι πάντες αποδέχονται πλέον ότι δεν μπορεί να μιλάει κανείς στην Ευρώπη και στην Ελλάδα για ανάπτυξη χωρίς του Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ). Δεν υπάρχει ανάπτυξη χωρίς την καθοριστική συμβολή των Περιφερειών και των Δήμων. Επίσης, δεν μπορεί να υπάρξει σοβαρός προγραμματισμός και αυτό είναι αποδεκτό από την Ευρώπη εάν δεν υπάρχει οργάνωση, όραμα, ο σωστός προγραμματισμός, δεν υπάρχουν συγκεκριμένοι στόχοι και δράσεις προκειμένου να υλοποιηθούν.

Κάπως έτσι νομίζω ότι στην Ελλάδα έχει αποκτηθεί πλέον η εμπειρία των επιχειρησιακών προγραμμάτων, τον ρόλο των Περιφερειών σε αυτές, αλλά Περιφέρειες δίχως Δήμους η πραγματικότητα είναι ότι δεν υπάρχουν. Επομένως, οι Δήμοι έχουν ένα ξεχωριστό ρόλο την επόμενη περίοδο, τον οποίο θέλουμε να αναβαθμίσουμε.

Θέλω να περάσω στις προτεραιότητες που θέτει το Υπουργείο Εσωτερικών για το επόμενο 6μηνο, για τον επόμενο χρόνο, οι οποίες αφορούν, προφανώς, κατευθείαν τους ΟΤΑ.

Η Ελλάδα έχει ανάγκη από μία νέα, μεγάλη μεταρρύθμιση, από ένα απόλυτο ξεκαθάρισμα των αρμοδιοτήτων των Δήμων και των Περιφερειών, τόσο μεταξύ τους όσο και μεταξύ των δύο βαθμών Αυτοδιοίκησης και του Κράτους. Η κατεύθυνση που έχει αυτή η κυβέρνηση και η αποφασιστικότητα που έχει, είναι να ενισχύσει τον θεσμό της Αυτοδιοίκησης. Να δώσει καινούργιες δυνατότητες στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και να καταστήσει την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, περιφερειακή διακυβέρνηση της χώρας. Αυτή είναι μια πολύ μεγάλη πρόσκληση, η οποία δεν έχω καμία αμφιβολία ότι δεν θα υλοποιηθεί με ευκολία.

Επαναλαμβάνω, αυτή είναι η βούληση της Κυβέρνησης και στην προσπάθεια που θα κάνουμε, πιστεύω ότι οι άνθρωποι της Αυτοδιοίκησης, όπως είστε όλοι εσείς, θα πρέπει να είμαστε σύμμαχοι σε αυτόν τον αγώνα και σε αυτή τη δημιουργική δουλειά. Για να το πετύχουμε αυτό, το Υπουργείο Εσωτερικών τη Δευτέρα, μεθαύριο δηλαδή, θα ανακοινώσει τη σύσταση της Επιτροπής των εμπειρογνωμόνων η οποία θα συμβάλλει στη δημιουργία αυτού του νόμου. Προφανώς στην Επιτροπή αυτή θα μετέχουν εκπρόσωποι και της ΚΕΔΕ και της ΕΝΠΕ, θα μετέχουν άνθρωποι με σοβαρή εμπειρία στον χώρο της αυτοδιοίκησης και άνθρωποι οι οποίοι έχουν ισχυρή επιστημονική υπόσταση.

Τους καθιστά ειδικούς σε ό,τι αφορά τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν στον διοικητικό μηχανισμό της χώρας και στην αυτοδιοίκηση. Και καθώς τη Δευτέρα θα ξεκινήσει η Επιτροπή τη δουλειά της, ουσιαστικά θα ξεκινήσουμε και έναν δημόσιο διάλογο στον οποίο θέλουμε να πάρουν μέρος όσο γίνεται περισσότεροι πολίτες. Ασφαλώς επιθυμούμε να πάρουν μέρος όλοι οι άνθρωποι της αυτοδιοίκησης, όλοι οι άνθρωποι που έχουν γνώση και εμπειρία και που προτίθενται να καταθέσουν τις απόψεις τους.

Αυτό θα πρέπει να το οργανώσουμε όσο γίνεται καλύτερα, από κοινού με τα όργανα της αυτοδιοίκησης και αναμένω ιδέες, σκέψεις και πρωτοβουλίες προκειμένου να κινηθούμε όλοι μαζί. Άρα η βασική μας κατεύθυνση είναι αυτή.

Να διευκρινίσω κάτι, ότι κατά τη γνώμη μου οι μεταβολές που θα γίνουν θα οδηγήσουν σε ένα πραγματικά επιτελικό κράτος. Ο στόχος μας οφείλει να είναι αυτός. Ο στόχος οφείλει να είναι όταν γίνει πράξη αυτός ο μετασχηματισμός. Τα Υπουργεία, η κεντρική κυβέρνηση να έχουν πλήρως επιτελικό χαρακτήρα και η αυτοδιοίκηση, στο επίπεδο των δήμων αλλά και η περιφερειακή αυτοδιοίκηση, που είπαμε ότι πρέπει να μετατραπεί σε περιφερειακή διακυβέρνηση, θα πρέπει να είναι οι φορείς που θα μπορούν να διαχειρίζονται το σύνολο των συνταγματικά επιτρεπόμενων εξουσιών, δυνατοτήτων και αρμοδιοτήτων.

Γιατί όπως πολύ σωστά είπε πριν από λίγο ο Πρωθυπουργός της χώρας στο Εθνικό Αναπτυξιακό Συνέδριο, οι Περιφέρειες και οι Δήμοι είναι οι φορείς που είναι πάρα πολύ κοντά στους πολίτες, που βρίσκονται υπό τον διαρκή έλεγχο της κοινωνίας και έχουν την διαρκή έμπνευση, δημιουργικότητα, όραμα, σχέδιο που να μπορούν να υλοποιούν συγκεκριμένους στόχους. Αυτή είναι η πρώτη μας προτεραιότητα.

Από εκεί και ύστερα οι δήμοι κάνουν το δικό τους επιχειρησιακό σχέδιο για την επόμενη περίοδο.

Θέλω να λάβετε υπ’ όψιν σας ότι στην προσπάθεια αυτού του σχεδιασμού, έχω να σας δώσω δύο ενδιαφέροντα πράγματα.

Το πρώτο είναι ότι πλησιάζει που θα ανακοινώσουμε τι θα διαδεχθεί το πρόγραμμα που η προηγούμενη κυβέρνηση διεξήγαγε με 134.000.000 ευρώ , το πρόγραμμα που ονομάζονταν Φιλόδημος.

Τι θα το διαδεχθεί αυτό;

Δευτέρα έχουμε μία καταληκτική συνάντηση με τον εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, έχουμε κάνει πάρα πολλή μεγάλη προετοιμασία, είμαστε σε διαρκή συνεργασία με την ΚΕΔΕ και με τους Περιφερειάρχες και επίσης έχω κάνει μια εξαντλητική προετοιμασία και με τον νέο πρόεδρο του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων τον κ. Σταμάτη.

Είμαι πάρα πολύ αισιόδοξος ότι τις επόμενες δύο – τρεις εβδομάδες θα ανακοινώσουμε το νέο πρόγραμμα και αυτό θα αφορά προφανέστατα το σύνολο των δήμων της χώρας, καθώς θα είμαστε συνεπείς σε αυτό που σας είχα πει στο συνέδριο της ΚΕΔΕ. Κανένα έργο το οποίο είχε ενταχθεί στο προηγούμενο πρόγραμμα θεωρητικά –παρότι δεν ήταν διασφαλισμένες οι χρηματοδοτήσεις- κανένα έργο δεν πρόκειται να χαθεί.

Ορισμένα από αυτά με βάση και την αναγκαιότητα που έχουν και οι Περιφέρειες, θα μεταφερθούν στα ΠΕΠ, τα υπόλοιπα θα μπουν στο καινούργιο πρόγραμμα.

Δεν έχω καμιά αμφιβολία ότι το καινούργιο πρόγραμμα θα έχει την δυνατότητα να εντάξει στις διαδικασίες του αρκετές ακόμα δράσεις, προγράμματα και έργα

Δεν στέκομαι πιο αναλυτικά γιατί δημιουργούμε μια ολοκληρωμένη φιλοσοφία γύρω από το καινούργιο πρόγραμμα. Δεν θέλουμε να είναι έργα ατάκτως ειρημένα. Μας ενδιαφέρει να έχουμε αναπτυξιακό και κοινωνικό πρόσημο και να φέρνουν ένα ουσιαστικό προστιθέμενο αποτέλεσμα τόσο στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής όσο και στην ποιότητα ζωής των ανθρώπων. Γιατί πιστεύουμε ότι αυτά τα δύο πρέπει να πηγαίνουν μαζί και να μην τα ξεχωρίζουμε.

Το επόμενο που θέλω να σας δώσω ως πληροφόρηση, που πιστεύω ότι είναι εξαιρετικά χρήσιμο για τους δήμους, είναι ότι έχουμε ετοιμάσει μια μίνι νομοθετική παρέμβαση η οποία πιστεύω ότι θα γίνει νόμος του κράτους το πολύ τον Φεβρουάριο και έχει ως κεντρικό στοιχείο το πώς θα αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα της υποστελέχωσης των τεχνικών υπηρεσιών στους δήμους.

Ένα πρόβλημα που θεωρώ ότι είναι το κύριο αυτή τη στιγμή στην σημερινή κατάσταση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της Πρωτοβάθμιας Αυτοδιοίκησης και της Δευτεροβάθμιας κ. Περιφερειάρχα.

Η λύση την οποία θα ακολουθήσουμε με αυτή την παρέμβαση, είναι ότι θα δώσουμε την δυνατότητα στην ΕΕΤΑ σε συνεργασία με τους δήμους να κάνει συμβάσεις έργου με τους μηχανικούς και ταυτόχρονα προγραμματικές συμβάσεις με τους δήμους, ώστε για κάθε έργο που θα προγραμματίζεται, για κάθε δράση για την οποία ένας δήμος θα έχει αδυναμία να ανταποκριθεί μέσω αυτής της διαδικασίας, μέσω της προγραμματικής σύμβασης με την ΕΕΤΑ και των συμβάσεων που θα κάνει η ΕΕΤΑ με τους μηχανικούς, συμβάσεων έργου επαναλαμβάνω, θα μπορέσουμε να καλύψουμε το σύνολο των ελλείψεων.

Θέλω να υπογραμμίσω ότι αυτό προφανώς δεν εκμηδενίζει τις ανάγκες για προσλήψεις προσωπικού, τεχνικού προσωπικού στους Δήμους. Οι ανάγκες είναι προφανείς, αλλά νομίζω ότι σας είναι απολύτως γνωστές οι διαδικασίες, οι χρονοβόρες διαδικασίες. Άρα αν δεν κάναμε την παρέμβαση που είπα πριν από λίγο, το πιο πιθανό είναι ότι η τετραετία αυτή για πάρα πολλούς δήμους θα χανόταν ουσιαστικά σε ότι αφορά τα αποτελέσματα και το αποτύπωμα που θα ήθελε να έχει στην αναπτυξιακή πορεία της χώρας

Ανταποκρινόμαστε με έναν ευέλικτο τρόπο, αποτελεσματικό και πρακτικό, περνάμε όλη τη δυνατότητα στα χέρια της Αυτοδιοίκησης, με αυτή τη διαδικασία, μειώνουμε τα διοικητικά και τα οικονομικά βάρη στη πραγματικότητα για τους Δήμους. Πέφτει, βεβαίως, πολύ μεγάλο βάρος στην ΕΕΤΑΑ που αναλαμβάνει πολύ μεγάλη ευθύνη απέναντι στην αυτοδιοίκηση αλλά και απέναντι στην κεντρική κυβέρνηση , αλλά νομίζω ότι με αυτόν τον τρόπο λύνουμε αποτελεσματικά το πρόβλημα και κάνουμε ένα πολύ μεγάλο βήμα μπροστά.

Ξέρω ότι τα θέματα που απασχολούν την αυτοδιοίκηση είναι πάρα πολλά. Το επόμενο διάστημα, τώρα που ως υπουργός Εσωτερικών ολοκλήρωσα την αποστολή που μου είχε αναθέσει ο πρωθυπουργός όσον αφορά τα εκλογικά συστήματα με την ψήφο των αποδήμων και την επόμενη εβδομάδα το εκλογικό σύστημα για τις βουλευτικές εκλογές, θα έχω όλη τη δυνατότητα να είμαι περισσότερο χρόνο κοντά στον χώρο της Αυτοδιοίκησης. Σχεδιάζω να επισκεφθώ ολόκληρη τη χώρα. Να πραγματοποιήσουμε συσκέψεις ανά Περιφερειακή Ενότητα για να δούμε όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Αυτοδιοίκηση και για να σχεδιάσουμε μαζί το νέο πρόγραμμα έργων, για το οποίο μίλησα προηγουμένως, και για να συζητήσουμε αποτελεσματικά τις σκέψεις και τις απόψεις που έχετε για τον νέο νόμο που στόχος μας και φιλοδοξία μας είναι να γίνει νόμος του κράτους μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2020.

Μας περιμένει πολύ δουλειά. Έχουμε όλη τη διάθεση να συνεργαστούμε. Δεν το επαναλαμβάνω τυπικά, το επαναλαμβάνω γιατί το πιστεύω, οι Έλληνες είμαστε πολύ λίγοι για να είμαστε διχασμένοι. Αυτό στον κόσμο της Αυτοδιοίκησης το ξέρουμε πολύ καλά. Οφείλουμε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να έχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα».