Ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Θάνος Πλεύρης, μιλάει στην Ντόρα Κουτροκόη για τη δύσκολη συνθήκη που αντιμετωπίζει η χώρας μας με τις μεταναστευτικές ροές, τα αντικίνητρα και την αυστηροποίηση των ποινών, τις επιστροφές των παράτυπων μεταναστών και το μήνυμα που πρέπει να στείλει η Ευρώπη στους διακινητές και τους… πελάτες τους.
Τονίζει ότι η Νέα Δημοκρατία είναι η παράταξη που σφράγισε τα σύνορα στον Εβρο και θα τα σφραγίσει όπου χρειαστεί για να προστατεύσει τους πολίτες της και, τέλος, αναφέρεται στην κλειστή δομή για την ταυτοποίηση των μεταναστών που θα δημιουργηθεί έπειτα και από συζήτηση με την τοπική κοινωνία στην Κρήτη.
Η ρητορική σας γίνεται πιο σκληρή. Ασκείτε πολιτική αποτροπής ή απλώς εξυπηρετείτε το εσωκομματικό ακροατήριο;
Η Νέα Δημοκρατία από το 2019, με εντολή του πρωθυπουργού, ασκεί μια σκληρή, αυστηρή και δίκαια μεταναστευτική πολιτική. Αυτή την πολιτική την υπηρετήσαμε πιστά. Η μεγάλη διαφορά είναι ότι πλέον η Ευρώπη μάς ακούει, αυτά τα οποία λέγαμε το 2019 και ήταν μειοψηφικά, για την ανάγκη προστασίας των συνόρων, έλεγχο των ροών και την ανάγκη αντικινήτρων απέναντι στους μετανάστες που παράνομα έρχονται, τότε αποτελούσαν την εξαίρεση. Σήμερα, με βεβαιότητα λέμε ότι η Ευρώπη ευθυγραμμίζεται με τη μεταναστευτική πολιτική της Ελλάδας. Ημασταν η παράταξη που σφράγισε τα σύνορα στον Εβρο και θα τα σφραγίσει όπου χρειαστεί για να προστατεύσει τους πολίτες της. Το κομμάτι τώρα της ρητορικής συνδυάζεται ακριβώς με την ανάγκη να γίνει σαφές σε όλα τα κυκλώματα διακινητών, αλλά και στους ίδιους τους παράνομους μετανάστες, ότι πλέον η χώρα δεν πρόκειται να ανεχθεί κανέναν να μπαίνει παράνομα στην επικράτειά της.
Πώς απαντάτε στην κριτική ότι η Ελλάδα σκληραίνει υπερβολικά τη στάση της σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα;
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν 3 εκατομμύρια μετανάστες που θέλουν να μπουν στην Ευρώπη από τη Λιβύη και 5 εκατομμύρια από την Αίγυπτο. Τι είναι τελικά τα ανθρώπινα δικαιώματα; Ανθρώπινο δεν είναι και το δικαίωμα όλων όσοι βρίσκονται στην επικράτειά μας, οι Ελληνες δηλαδή, να θέλουμε να προστατεύεται η επικράτειά μας, η πατρίδα μας; Στο όνομα κανενός δήθεν ανθρωπισμού δεν πρόκειται να παραδώσουμε τη χώρα μας. Είναι σαφές ότι υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι δικαιούνται διεθνούς προστασίας, αυτή τη δυνατότητα την παρέχουμε, αλλά είναι ξεκάθαρο ότι η συντριπτική πλειονότητα όσων έρχονται προσπαθεί να εκμεταλλευτεί τις δυνατότητες που υπάρχουν για παροχή ασύλου, ενώ έρχονται ως οικονομικοί μετανάστες. Δηλαδή ότι το 60% με 70% όσων θέλουν να έρθουν είναι ηλικίας 18 έως 30 ετών άντρες δεν δείχνει πως τελικά στην πραγματικότητα είναι απλά παράνομοι οικονομικοί μετανάστες;
Η δημιουργία κλειστής δομής στην Κρήτη προκαλεί έντονες αντιδράσεις τοπικά. Πώς θα πείσετε τις τοπικές κοινωνίες ότι πρόκειται για αναγκαίο μέτρο;
Το μέτρο είναι αναγκαίο διότι αυτή τη στιγμή η βασική ροή παράνομων μεταναστών προέρχεται από την Κρήτη. Οπως έγινε και με τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, η ύπαρξη μιας δομής είναι απαραίτητη. Η δομή αυτή κλειστού τύπου θα γίνει και με συζήτηση με την τοπική κοινωνία και σύμφωνα με τις προδιαγραφές που καθορίζονται από την Ευρωπαϊκή Ενωση που χρηματοδοτείται, αλλά χρειάζεται ένα εύλογο χρονικό διάστημα. Μέχρι τότε, αποδεχτήκαμε την πρόταση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης προκειμένου να υπάρχουν τρεις χώροι –στο Ηράκλειο, στο Ρέθυμνο και στα Χανιά– προκειμένου να μπορούμε να διαχειριστούμε τους επόμενους δύο μήνες όπου πραγματικά οι ροές αναμένεται να είναι πιο έντονες. Φυσικά πιστεύουμε ότι με τα μέτρα τα οποία λαμβάνουμε –κι αν χρειαστεί θα κλιμακώσουμε ακόμα παραπάνω– θα μπορέσουμε να τις ελέγξουμε.
Πώς θα εφαρμοστεί το ηλεκτρονικό βραχιολάκι για απορριφθέντες αιτούντες άσυλο;
Βασική πολιτική μας είναι η ακόλουθη: όταν είσαι χωρίς νόμιμο καθεστώς στην Ελλάδα, η δυνατότητα η οποία έχεις είναι ή να γυρίσεις στην πατρίδα σου ή να μπεις φυλακή από δύο έως πέντε χρόνια. Για να καταστεί αυτό σαφές με την ψήφιση του νόμου, σε όσους απορρίπτεται το αίτημα ασύλου θα μπορεί να μπαίνει ηλεκτρονικό βραχιολάκι, ώστε να γνωρίζουν ότι μετά θα περάσουν τη διαδικασία του δικαστηρίου και της καταδίκης και πλέον η μόνη διαδρομή τους θα είναι η επιστροφή στην πατρίδα τους. Πρέπει να είμαστε ειλικρινείς, προκειμένου να αυξηθούν οι επιστροφές. Χρειάζεται να υπάρχει πίεση σε αυτούς που έρχονται παράνομα στη χώρα μας ότι πλέον έχουν κάτι να χάσουν. Και το να χάσεις την ελευθερία σου είναι ένα σημαντικό αγαθό, και θεωρούμε ότι αυτός θα είναι και ο πιο αποτρεπτικός παράγοντας για να μην έρχονται.
Ανακοινώσατε τρία προκαθορισμένα μενού στα κέντρα φιλοξενίας. Τελικώς, τι αλλάζει πρακτικά στη σίτιση;
Η συζήτηση έμεινε στη σίτιση και δεν πήγε στο βασικό σκέλος το οποίο παρουσιάσαμε. Το βασικό σκέλος είναι ότι πάμε στη λογική των αντικινήτρων. Αρα εξετάζονται συνολικά όλα τα επιδόματα και όλες οι παροχές οι οποίες δίνονται στους μετανάστες για να υπάρχει ένα σαφές μήνυμα ότι δεν είναι δυνατόν αυτές οι παροχές να λειτουργούν ως πόλος έλξης και ως μαγνήτης για την είσοδο στη χώρα. Αυτή η συζήτηση είναι πανευρωπαϊκή. Αντιλαμβάνονται πολλά κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης ότι πρέπει να περιοριστούν δραστικά οι παροχές για να μην έρχεται κάποιος στην Ευρώπη, βλέποντας ότι οι συνθήκες θα είναι πολύ καλύτερες και τελικά οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι θα πληρώνουν την παράνομη είσοδό τους στις χώρες μας.
Γιατί επιλέξατε προσωρινή αναστολή υποβολής αιτήσεων ασύλου στην Κρήτη για πολίτες Βόρειας Αφρικής;
Οι ροές στην Κρήτη είναι πάνω από 300% συγκριτικά με το 2023. Το 2023 ήταν γύρω στις 500 ροές, το 2024 γύρω στις 4.500 ροές και το πρώτο εξάμηνο του 2025 είχαν φτάσει κοντά στις 10.000.
Παράλληλα, τις πρώτες μέρες του Ιουλίου οι μεταναστευτικές ροές έφτασαν κοντά στις 1.000 αφίξεις ημερησίως. Ως εκ τούτου, ήταν αναγκαίο να σταλεί ένα σαφές μήνυμα: Οσοι επιχειρούν να εισέλθουν μέσω αυτής της διαδρομής θα πρέπει να γνωρίζουν ότι –πέρα από την αυξημένη επιτήρηση των συνόρων που εμπλέκει και άλλα υπουργεία– έχει υπάρξει κλιμάκωση των μέτρων. Δεν θα έχετε τη δυνατότητα υποβολής αίτησης ασύλου, θα συλληφθείτε, θα παραμείνετε υπό κράτηση για όλο το διάστημα που απαιτείται για την επιστροφή σας και τελικά δεν θα μπορέσετε να τύχετε διεθνούς προστασίας.
Θεωρούμε ότι αυτό το μήνυμα είναι σαφές και πιστεύουμε ότι θα φτάσει στην άλλη πλευρά, διότι οι ίδιοι, οι διακινητές και οι παράνομοι μετανάστες, γνωρίζουν ποιες είναι οι διαδρομές που μπορούν να υποβάλουν άσυλο. Οταν η χώρα μας κλείνει αυτό το παράθυρο, αυτομάτως θα επιλέξουν άλλες διαδρομές. Ομως είμαστε έτοιμοι, αν χρειαστεί, να υπάρξει και περαιτέρω κλιμάκωση στα μέτρα.
Ποια επιπλέον μέτρα ενίσχυσης των συνόρων μπορούν να ληφθούν απέναντι στην αυξημένη πίεση στα νησιά;
Η φύλαξη των συνόρων εμπίπτει, ανάλογα με την αρμοδιότητα, στο πεδίο ευθύνης του Πολεμικού Ναυτικού και κυρίως του Λιμενικού Σώματος, τα οποία υπάγονται σε άλλα υπουργεία. Ωστόσο, υπάρχει καθημερινή και στενή συνεργασία, ιδιαίτερα με το Λιμενικό, στο πλαίσιο του κοινού αγώνα που δίνουμε για την αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών.
Προς αυτή την κατεύθυνση, το υπουργείο Μετανάστευσης μετέφερε πόρους ύψους 450 εκατ. ευρώ στο υπουργείο Ναυτιλίας –ένα ιδιαίτερα σημαντικό ποσό– προκειμένου να ενισχυθούν περαιτέρω οι επιχειρησιακές υποδομές του Λιμενικού, τόσο σε επίπεδο τεχνολογικού εξοπλισμού όσο και σε μέσα, όπως τα πλοία. Στο πλαίσιο αυτό πραγματοποιήθηκαν και κοινές ανακοινώσεις με τον υπουργό Ναυτιλίας, Βασίλη Κικίλια.
Η διασφάλιση πόρων για την αποτελεσματική φύλαξη των συνόρων και την καταπολέμηση της λαθρομετανάστευσης αποτελεί προτεραιότητα για το υπουργείο Μετανάστευσης. Παρότι η επιχειρησιακή αρμοδιότητα μπορεί να ανήκει σε άλλο υπουργείο, η φύλαξη των συνόρων εντάσσεται στη συνολική κυβερνητική πολιτική.
Υπάρχει σχεδιασμός για νέες κλειστές δομές φιλοξενίας στην ενδοχώρα;
Για όσο διάστημα υπάρχει η αναστολή του ασύλου, οπουδήποτε χρειαστεί, ανοιχτές δομές του υπουργείου Μετανάστευσης θα δοθούν προσωρινά στην Αστυνομία και θα λειτουργήσουν ως κλειστές δομές. Η βασική μας φιλοσοφία είναι να μειώσουμε τις ροές, να μειώσουμε τους παράνομους μετανάστες και αντιστοίχως να αρχίσουμε να μειώνουμε τις ίδιες τις δομές. Αυτό όμως για να επιτευχθεί θα πρέπει να λειτουργήσουν όλα τα μέτρα αποτροπής αντικινήτρων και επιστροφών, που αποτελεί και βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης.
