Σημαντικές ανακατατάξεις στις σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ηνωμένων Πολιτειών ανέδειξε η Διάσκεψη του Μονάχου, καθώς η ομιλία του Αμερικανού αντιπροέδρου, Τζέι Ντι Βανς, έφερε στο προσκήνιο τις βαθιές διαφορές στις προσεγγίσεις των δύο πλευρών. Ο απερχόμενος οικοδεσπότης, Κρίστοφ Χόισγκεν, αποχαιρέτησε τη θητεία του με προβληματισμούς για το μέλλον της διατλαντικής συνεργασίας, κάνοντας λόγο για «επικίνδυνη απόσταση» στις αξίες που μοιράζονταν οι δύο ήπειροι.
Οι προκλήσεις της Ευρώπης και η κριτική των ΗΠΑ
Κατά την τριήμερη σύνοδο, ο Κρίστοφ Χόισγκεν τόνισε ότι η Ευρώπη πρέπει να προχωρήσει πέρα από την κριτική και να προσέλθει με συγκεκριμένες δεσμεύσεις, προκειμένου να διασφαλίσει τη θέση της στις διαπραγματεύσεις. Επικαλούμενος την ομιλία του ΓΓ του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, υπογράμμισε ότι η Ευρώπη δεν μπορεί πλέον να θεωρείται προαιρετική στη διατλαντική συνεργασία, αλλά απαραίτητη.
Ωστόσο, οι δηλώσεις του Αμερικανού αντιπροέδρου δημιούργησαν τριγμούς. Η αυστηρή κριτική του για την ευρωπαϊκή στάση απέναντι στη σύγκρουση Ουκρανίας - Ρωσίας και τις ευρωπαϊκές δημοκρατικές αξίες έφερε οργή στους ηγέτες της Ε.Ε., με τον Βανς να κατηγορεί την Ευρώπη για αδράνεια και έλλειψη ενότητας.
Ο επόμενος επικεφαλής της Διάσκεψης, Γενς Στόλτενμπεργκ, υπογράμμισε τη σημασία της δουλειάς του Χόισγκεν, χαρακτηρίζοντας τη διοργάνωση «την κορυφαία συνάντηση ειδικών για την πολιτική ασφάλειας». Αναλαμβάνοντας τα καθήκοντά του με έξι μήνες καθυστέρηση, εξέφρασε την πρόθεσή του να χτίσει πάνω στις βάσεις που έχουν τεθεί, προκειμένου να ενισχυθεί η παγκόσμια συνεργασία για την ασφάλεια.
Οι διαφορές μεταξύ Ευρώπης και Ηνωμένων Πολιτειών φαίνεται να σηματοδοτούν μια νέα εποχή γεωπολιτικών σχέσεων, με τις κοινές αξίες να απαιτούν αναδιαμόρφωση για να ανταποκριθούν στις προκλήσεις της εποχής.
