Αναζωπυρώνεται το ενδιαφέρον για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα, καθώς σύμφωνα με αποκαλυπτικό δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας Telegraph, Βρετανοί βουλευτές σχεδιάζουν να ασκήσουν πίεση για την αλλαγή του υφιστάμενου νομικού πλαισίου, με στόχο να επιτραπεί η μεταφορά τους στην Αθήνα υπό τη μορφή «αορίστου χρόνου δανείου».
Το ρεπορτάζ παραθέτει αναλυτικά την ελληνική επιχειρηματολογία για την επανένωση των Γλυπτών, τονίζοντας ότι αφαιρέθηκαν παράνομα από τον Λόρδο Έλγιν στις αρχές του 19ου αιώνα και φυλάσσονται σήμερα παράτυπα στο Βρετανικό Μουσείο.
Προωθείται νέο νομοθετικό πλαίσιο
Ο βουλευτής των Φιλελεύθερων Δημοκρατών Άντριου Τζορτζ ηγείται της πρωτοβουλίας εντός της Βουλής των Κοινοτήτων, με σκοπό να εξεταστεί η δυνατότητα τροποποίησης της σχετικής νομοθεσίας, ώστε να επιτραπεί μια συμφωνία που θα επιλύει το χρονίζον ζήτημα. Όπως υποστηρίζει, τέτοιου είδους αλλαγή θα έδινε στο Βρετανικό Μουσείο περισσότερη ευελιξία και θα επέτρεπε τη διαμόρφωση μιας νέας, συμβιβαστικής πρότασης με την Ελλάδα.
Ο ίδιος δηλώνει ότι «υπάρχει γόνιμο έδαφος συνεννόησης» με τον πρόεδρο του Βρετανικού Μουσείου, Τζορτζ Όσμπορν, και τους διαχειριστές του, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η συγκυρία είναι ευνοϊκή.
Εμπόδιο ο Νόμος του 1963
Το βασικό νομικό κώλυμα εντοπίζεται στον Νόμο του 1963, ο οποίος απαγορεύει τη μόνιμη απομάκρυνση αντικειμένων από τις δημόσιες συλλογές του Βρετανικού Μουσείου. Αν και θεωρητικά προβλέπεται η δυνατότητα δανεισμού, αυτό προϋποθέτει την αναγνώριση της ιδιοκτησίας των Μαρμάρων από τη Βρετανία και τη δέσμευση επιστροφής τους μετά τη λήξη της συμφωνίας.
Η ελληνική θέση, ωστόσο, παραμένει σαφής: τα Γλυπτά είναι προϊόν αρπαγής και πρέπει να επιστραφούν οριστικά στην Αθήνα, όπου μπορούν να εκτεθούν στο σύγχρονο Μουσείο της Ακρόπολης, σε συνθήκες που αναδεικνύουν τη σημασία τους.
Το σχέδιο για αλλαγή του Νόμου του 2002
Στο πλαίσιο αυτό, εξετάζεται η τροποποίηση του Νόμου περί Ελέγχου των Εξαγωγών του 2002, ο οποίος περιορίζει τη διάρκεια δανεισμού σε τρία έτη. Με την προσθήκη πρόβλεψης για δάνειο αορίστου διάρκειας, οι βουλευτές που στηρίζουν την ελληνική διεκδίκηση εκτιμούν ότι μπορεί να ανοίξει παράθυρο για μόνιμη επιστροφή των Γλυπτών, χωρίς νομική παραχώρηση της ιδιοκτησίας.
Την προσπάθεια αυτή στηρίζουν και πρώην μέλη της Βουλής των Λόρδων, όπως ο Λόρδος Vaizey και η Βαρόνη Debbonaire.
Ευκαιρία λόγω ανακαίνισης
Ιδιαίτερη σημασία αποκτά και το γεγονός ότι το Βρετανικό Μουσείο προετοιμάζεται για μεγάλης κλίμακας ανακαίνιση των δυτικών αιθουσών, στις οποίες φιλοξενούνται σήμερα τα Γλυπτά. Αυτό δημιουργεί πιεστική ανάγκη για προσωρινή απομάκρυνση των εκθεμάτων, κάτι που πολλοί θεωρούν ως ιδανική συγκυρία για την επίτευξη μιας συμφωνίας με την Ελλάδα.
Σταθερή η θέση της ελληνικής κυβέρνησης
Η Αθήνα επιμένει ότι δεν αποδέχεται λύσεις δανεισμού, καθώς κάτι τέτοιο θα σήμαινε έμμεση παραδοχή της κυριότητας του Ηνωμένου Βασιλείου. Στόχος παραμένει η οριστική επιστροφή των Γλυπτών στον φυσικό τους χώρο, στο πλαίσιο της ηθικής και ιστορικής αποκατάστασης ενός μακροχρόνιου πολιτιστικού αιτήματος.