Με το βλέμμα στραμμένο στα 32 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ενωσης το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης ανεβάζει ταχύτητες για την κατάρτιση της λίστας με τα έργα και τις μεταρρυθμίσεις που θα αποτελέσουν τον κορμό του προσχεδίου του Εθνικού Σχεδίου Ανάπτυξης, το οποίο θα παρουσιάσει η Ελλάδα στις 15 Οκτωβρίου στην Κομισιόν.
Τα «αποκαλυπτήρια» του τελικού σχεδίου αναμένονται στο πρώτο τετράμηνο του 2021, ενώ η εκταμίευση της προκαταβολής ύψους 10% των ευρωκονδυλίων ή περίπου 2 δισ. ευρώ εκτιμάται ότι θα γίνει στο δεύτερο τρίμηνο του επόμενου έτους.
Η Επιτροπή Πισσαρίδη ετοιμάζεται να παραδώσει μέσα στις επόμενες ημέρες στην κυβέρνηση την τελική της έκθεση, ενώ πυρετωδώς εργάζεται και η task force υπό τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Θεόδωρο Σκυλακάκη που σχεδιάζει το ελληνικό πρόγραμμα για την ανασυγκρότηση της οικονομίας και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Με τα χρονοδιαγράμματα να είναι ασφυκτικά, στελέχη του οικονομικού επιτελείου αποδίδουν βαρύνουσα σημασία στη γρήγορη εισροή και απορρόφηση των κονδυλίων από τα πακέτα της Κομισιόν, τα οποία αφενός θα δώσουν μεγάλες ανάσες ρευστότητας στην αγορά και θα κινητοποιήσουν επενδύσεις και αφετέρου θα διευρύνουν το πεδίο των παρεμβάσεων για τη στήριξη της οικονομίας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η task force που έχει αναλάβει να εναρμονίσει τις προτάσεις της Επιτροπής Πισσαρίδη με τις πολιτικές προτεραιότητες δουλεύει το προσχέδιο που θα κατατεθεί στην Κομισιόν με βάση ότι το 50% των πόρων του πακέτου του Ταμείου Ανάκαμψης θα διοχετευθεί σε έργα υποδομών και την πράσινη ανάπτυξη και το άλλο 50% σε ψηφιακή οικονομία και μεταρρυθμίσεις αγορά εργασίας. Το κέντρο βάρους στα έργα υποδομής πέφτει σε μεγάλα πρότζεκτ με βαρύνουσα σημασία για την ανάκαμψη της οικονομίας και με ισχυρό αναπτυξιακό αποτύπωμα.
ΣΤΟΙΧΗΜΑ.
Το μεγάλο στοίχημα για την κυβέρνηση είναι η ταχύτητα απορρόφησης και η καλύτερη αξιοποίηση των 32 δισ. ευρώ ώστε να αποφευχθούν διαχειριστικές παθογένειες, αγκυλώσεις και σπατάλες του παρελθόντος που «β ακριβά» στην Ελλάδα. Κυβερνητικές πηγές εκτιμούν ότι συνολικά το ευρωπαϊκό πακέτο μπορεί να δώσει μια ώθηση 2%-2,5% ετησίως στο ΑΕΠ και να προσφέρει μια χρυσή ευκαιρία για δυναμική επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας. Ωστόσο, όπως σημειώνουν χαρακτηριστικά, θα πρέπει να αποδυθούμε σε έναν αγώνα δρόμου προκειμένου μέχρι τις αρχές Οκτωβρίου να έχουμε έτοιμο το «εθνικό σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας», με συγκεκριμένους μεταρρυθμιστικούς και επενδυτικούς στόχους για τη διετία 2021-2022, που αποτελεί προϋπόθεση για να δοθεί το πράσινο φως της χρηματοδότησης από την Κομισιόν.
Στο πλαίσιο αυτό, η task force ετοιμάζει τη λίστα με τα έργα, τις επενδύσεις και τις μεταρρυθμίσεις που θα εντάξει στο εθνικό σχέδιο. «Διαβατήριο» για να ενταχθούν στο Ταμείο Ανάκαμψης παίρνουν ιδιωτικές επενδύσεις, έργα από την ψηφιακή οικονομία, την υγεία, την καθαρή τεχνολογία, την καινοτομία αλλά και ώριμα έργα υποδομών. Στις υποδομές, τα πρώτα έργα που αναμένεται να προταθούν για χρηματοδότηση από το ευρωπακέτο προέρχονται από τη λίστα των εμβληματικών έργων, συνολικού προϋπολογισμού 7 δισ. ευρώ. Μεταξύ αυτών είναι ο αυτοκινητόδρομος Πάτρα – Πύργος, η ολοκλήρωση της σύνδεσης του αυτοκινητοδρόμου ΠΑΘΕ και της Εγνατίας Οδού με τον 6ο προβλήτα λιμένα Θεσσαλονίκης, η συλλογή και επεξεργασία των αστικών λυμάτων των Δήμων Ραφήνας – Πικερμίου και Σπάτων – Αρτέμιδος, ενώ στις επενδύσεις που θα έχουν πολλαπλασιαστικό όφελος για την οικονομία εντάσσεται και η επέκταση του λιμένος Πειραιά για την εξυπηρέτηση της κρουαζιέρας. Στο Εθνικό Σχέδιο Μεταρρυθμίσεων θα περιληφθούν και συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας που θα συνδέονται με τον περιορισμό του μη μισθολογικού κόστους μέσω της σταδιακής μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών για εργοδότες και εργαζομένους, αρχής γενομένης από το 2021, μέτρο που θα ενισχύσει το διαθέσιμο εισόδημα και την ανταγωνιστικότητα, καθώς και η εισαγωγή του κεφαλαιοποιητικού συστήματος στον δεύτερο πυλώνα ασφάλισης, όπως έχει προτείνει και η Επιτροπή Πισσαρίδη. Οπως σημειώνει παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών, το εθνικό σχέδιο θα περιέχει συγκεκριμένους μεταρρυθμιστικούς και επενδυτικούς στόχους για τη διετία 2021-2022.
Η προκαταβολή ύψους 10% από τα 32 δισ. ευρώ θα εκταμιευθεί εντός του 2021, ενώ οι επόμενες εκταμιεύσεις θα γίνονται κάθε έξι μήνες και με βάση τις συμβάσεις που θα έχουν κλείσει. Προκειμένου να επισπευσθεί η απορρόφηση των πόρων, δεν θα χρειάζεται η υποβολή τιμολογίων ολοκλήρωσης έργων. Ωστόσο, προβλέπεται πως θα υπάρχουν συγκεκριμένοι στόχοι και χρονοδιαγράμματα για την υλοποίηση του σχεδίου, τα οποία θα πρέπει να τηρούνται, δεδομένης και της περιορισμένης δυνατότητας αναθεώρησης. Συνολικά το 30% τουλάχιστον των πόρων πρέπει να αφορά το λεγόμενο Πράσινο Ταμείο.
Το ιταλικό μοντέλο
Στο ραντάρ των στελεχών του οικονομικού επιτελείου βρίσκεται και το μοντέλο που ακολουθεί η Ιταλία, η οποία πρόσφατα αποφάσισε ένα πακέτο 100 μέτρων αξίας 25 δισ. ευρώ για να στηρίξει την οικονομία της χώρας μέχρι να λάβει τα πρώτα χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης. Προτεραιότητα δίνεται στον τομέα της εργασίας και στις επιχειρήσεις που βρίσκονται στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές της χώρας, οι οποίες θα καταβάλλουν κατά 30% λιγότερες κρατήσεις για τους εργαζομένους τους. Σύμφωνα με το ιταλικό πρόγραμμα, οι επιχειρήσεις δεν θα επιτρέπεται να απολύουν υπαλλήλους όσο θα λαμβάνουν στήριξη μέσω του προγράμματος επιδότησης μισθών, μειώνονται οι φόροι για επιχειρήσεις της Νότιας Ιταλίας, δίνονται δισ. ευρώ σε τοπικές Αρχές και επεκτείνεται το μορατόριουμ για πληρωμή δανείων ΜμΕ μέχρι τον Ιανουάριο του 2021. Αυτό το πακέτο μέτρων εκτιμάται ότι θα βοηθήσει την Ιταλία να αντεπεξέλθει μέχρι να λάβει πάνω από 200 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και φθηνά δάνεια από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ.
Της Μαρίας Βουργάνα από Τα Νέα