Στα 750 δισ. ευρώ ανέρχεται η πρόταση της Κομισιόν για το Ταμείο Ανάκαμψης. Από τα 750 δισ. ευρώ, τα 500 δισ. ευρώ θα διατεθούν με τη μορφή επιχορηγήσεων και τα 250 δισ. ευρώ με τη μορφή δανείων.
Από το συνολικό αυτό ποσό περίπου 22,5 δισ. αφορούν στην Ελλάδα, υπό μορφή επιδοτήσεων, συν περίπου 10 δισ. επιπλέον υπό τη μορφή δανεισμού. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, καθώς τελικώς τα ποσά μπορεί να είναι μεγαλύτερα, η Ιταλία θα δικαιούται 82 δισ. σε επιδοτήσεις και 90 δισ. σε δανεισμό, η Γαλλία 38 δισ. σε επιδοτήσεις και μηδενικό δανεισμό. Η Γερμανία 28 δισ. σε επιδοτήσεις και μηδενικό δανεισμό, η Πολωνία 37 δισ. σε επιδοτήσεις και 27 δισ. σε δανεισμό, η Αυστρία 4 δισ. σε επιδοτήσεις και μηδενικό δανεισμό και η Ισπανία 77 δισ. σε επιδοτήσεις και 63 δισ. σε δανεισμό.
Αυτό καθιστά το πρόγραμμα που σχεδιάστηκε από την Πρόεδρο της Επιτροπής ακόμη μεγαλύτερο από την πρωτοβουλία Μέρκελ-Μακρόν για ένα πακέτο 500 δισεκατομμυρίων ευρώ. Επιπλέον, η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν θέλει να προτείνει ένα πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο για τα έτη 2021 έως 2027, ύψους περίπου ενός τρισεκατομμυρίου ευρώ. Το σχέδιο θα παρουσιαστεί επίσημα σε ομιλία της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στόχος είναι να ξεπεραστεί η χειρότερη ύφεση στην Ευρώπη μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Σημειώνεται πως η Ελλάδα είναι η 6η χώρα της ΕΕ που θα λάβει τα περισσότερα χρήματα, μετά την Ιταλία, την Ισπανία, τη Γαλλία, την Πολωνία και τη Γερμανία.
Οι τρεις πυλώνες του σχεδίου των 750 δισ. της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Ο πρώτος πυλώνας θα έχει τρία σημεία.
– Ένα ταμείο για τη διευκόλυνση της ανάκαμψης της οικονομίας (Recovery and Resilience Facility) με προϋπολογισμό 560 δισεκατομμυρίων ευρώ τα οποία θα διατίθενται υπό μορφή επιχορηγήσεων αλλά και δανείων. Με αυτή την πρωτοβουλία τα κράτη μέλη θα υποστηρίξουν επενδύσεις και θα εφαρμόσουν μεταρρυθμίσεις για την βιώσιμη ανάκαμψη της οικονομίας. Τα κράτη μέλη της ΕΕ θα παρουσιάσουν τα δικά τους προσαρμοσμένα εθνικά σχέδια ανάκαμψης, με βάση τις προτεραιότητες που προσδιορίζονται από το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο.
– Μια νέα πρωτοβουλία, το REACT-EU, που θα παρέχει συμπληρωματική υποστήριξη για τη συνοχή στα κράτη μέλη με προϋπολογισμό 55 δισ. ευρώ, διαθέσιμα από το 2020. Η πρωτοβουλία θα διασφαλίσει ότι δεν θα υπάρξει διακοπή στη χρηματοδότηση βασικών στόχων για την αντιμετώπιση της κρίσης. Θα υποστηρίξει εργαζόμενους και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τα εθνικά συστήματα υγείας και την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση και θα αφορούν όλους τους τομείς, από τον τουρισμό μέχρι τον πολιτισμό.
– Για να υποστηρίξει την πράσινη μετάβαση, η Επιτροπή προτείνει την παροχή πρόσθετη χρηματοδότηση για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης και το Ευρωπαϊκό γεωργικό ταμείο αγροτικής ανάπτυξης, ενώ και τα ταμεία Συνοχής θα ενισχυθούν ώστε να παρέχουν μεγαλύτερη ευελιξία.
Ο δεύτερος πυλώνας αφορά στην επανεκκίνηση της οικονομίας της ΕΕ και περιλαμβάνει:
– Ένα νέο μέσο υποστήριξης για την κινητοποίηση ιδιωτικών πόρων για την υποστήριξη επιχειρήσεων που επλήγησαν από την κρίση. Οι επενδύσεις θα διοχετεύονται σε εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε τομείς, περιφέρειες και κράτη μέλη που πλήττονται περισσότερο. Με αυτό το εργαλείο θα βοηθηθούν τα κράτη μέλη που δεν μπορούν να υποστηρίξουν πληττόμενες επιχειρήσεις μέσω κρατικών ενισχύσεων. Μπορεί να τεθεί σε λειτουργία από το 2020 και θα έχει προϋπολογισμό 31 δισεκατομμύρια, με στόχο να διαθέσει μέσω μόχλευσης περισσότερα από 300 δισεκατομμύρια ευρώ.
– Η Επιτροπή προτείνει την αναβάθμιση του InvestEU, ως το επενδυτικό πρόγραμμα – ναυαρχίδα της ΕΕ, υπερδιπλασιάζοντας τα κεφάλαιά του.
– Εκτός από τα παραπάνω, θα δημιουργηθεί ένα ταμείο επενδυτικής διευκόλυνσης εντός του InvestEU που θα μπορεί να προσελκύσει επενδύσεις έως 150 δισ. ευρώ.
Ο τρίτος πυλώνας αφορά στα μαθήματα από την κρίση και την πρόληψη
-Η Επιτροπή προτείνει τη δημιουργία ενός νέου αυτόνομου προγράμματος, του EU4Health, με προϋπολογισμό 9,4 δισεκατομμυρίων ευρώ για επενδύσεις στους τομείς της πρόληψης, της προμήθειας φαρμάκων και εξοπλισμού και την μακροπρόθεσμη ενίσχυση των συστημάτων υγείας.
-Ενίσχυση ύψους 2 δισεκατομμυρίων ευρώ για τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας της Ένωσης, ο οποίος θα επεκταθεί και θα ενισχυθεί για να εξοπλίσει την Ένωση για την προετοιμασία και την αντιμετώπιση μελλοντικών κρίσεων.
-Ποσό 94,4 δισεκατομμυρίων ευρώ για το Horizon Europe, το οποίο θα ενισχυθεί για να χρηματοδοτεί έρευνες ζωτικής σημασίας για την υγεία και τις πράσινες και ψηφιακές μεταβάσεις.
-Υποστήριξη των παγκόσμιων εταίρων της Ευρώπης μέσω 16,5 δισεκατομμυρίων ευρώ για εξωτερική δράση, συμπεριλαμβανομένης της ανθρωπιστικής βοήθειας.
Σχοινάς: Μεγάλη μέρα για την Ευρώπη
Είναι μια μεγάλη ημέρα για την Ευρώπη, τόνισε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς αναφορικά με την κατάθεση της πρότασης της Κομισιόν για το Ταμείο Ανάκαμψης, ύψους 750 δισ. ευρώ. Σε συνέντευξή του στη Σία Κοσιώνη για τον τηλεοπτικό σταθμό «Σκάι», ο κ. Σχοινάς είπε πως πρόκειται για μια στιγμή όπου η Ευρώπη ξεπερνά λίγο τους περιορισμούς τους και δείχνει ότι σε στιγμές κρίσης είναι ικανή να κινητοποιήσει πρωτοφανή μέσα που δεν είχαμε ποτέ στο παρελθόν στη διάθεσή μας.
Το πιο σημαντικό, υπογράμμισε, «δεν είναι μόνο το μεγάλο ύψους αυτού του υπερόπλου σε πόρους, αλλά είναι το γεγονός ότι για πρώτη φορά έχουμε την ανάληψη, από κοινού όλων των εταίρων, βαρών έτσι ώστε να βοηθηθούν αυτοί που το έχουν περισσότερο ανάγκη”.
Ως προς την έγκριση της πρότασης αυτής της Κομισιόν από τα κράτη-μέλη της ΕΕ, ο κ. Σχοινάς παρατήρησε πως έχει αναπτυχθεί μια δυναμική και ότι υπάρχει μια σύγκλιση στις πρωτεύουσες της Ένωσης, ότι αυτή η συγκυρία δεν πρέπει να χαθεί για την Ευρώπη. Συνεχίζοντας στο ίδιο κλίμα, ο αντιπρόεδρος της ΕΕ δήλωσε πολύ αισιόδοξος ότι αυτή η σύγκλιση γίνεται ολοένα και περισσότερο αισθητή στις Βρυξέλλες. Ωστόσο, αναγνώρισε πως θα υπάρξει μια διαπραγμάτευση η οποία δεν θα είναι εύκολη και η οποία θα ξεκινήσει στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου.
Ερωτηθείς αν μπορεί να ληφθεί οριστική απόφαση χωρίς τη σύμφωνη γνώμη όλων των κρατών-μελών της ΕΕ, ο κ. Σχοινάς απάντησε: Χρειαζόμαστε τη σύμφωνη γνώμη όλων των κρατών-μελών, γιατί το κέντρο βάρους του Ταμείου Ανάκαμψης είναι ο μηχανισμός μέσω του οποίου η ΕΕ θα δανειστεί ως Ένωση, έτσι ώστε να μπορέσει να βοηθήσει τις χώρες-μέλη με τις μεγαλύτερες ανάγκες.
Σε αυτό το πλαίσιο, εξέφρασε την πεποίθηση πως πολύ δύσκολα θα βρεθεί μια κυβέρνηση ή ένα κοινοβούλιο που θα αναλάβει το κόστος της μη συμφωνίας σε τέτοιες ιστορικές στιγμές που ζούμε.
Εν συνεχεία, ο κ. Σχοινάς ανέδειξε τη σημασία της πρότασης της Κομισιόν για την Ελλάδα, τονίζοντας πως σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε ένα επιπρόσθετο ΕΣΠΑ για τη χώρα μας. Όπως αποσαφήνισε, για τα επόμενα επτά χρόνια θα έχουμε τους πόρους του ταμείου Ανάκαμψης και δίπλα σε αυτά θα υπάρξουν άλλα τόσα, που είναι το κανονικό ελληνικό ΕΣΠΑ για την επόμενη επταετία. «Οι πόροι, δηλαδή, που θα έχει η χώρα στη διάθεσή της για τα επόμενα επτά χρόνια θα είναι ουσιαστικά διπλάσιοι σε σχέση με το παρελθόν» διευκρίνισε περαιτέρω.
Παράλληλα, κατά τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν η πρόταση δείχνει ότι η Ευρώπη αναγνωρίζει την Ελλάδα ως ένα αγκωνάρι ευρωπαϊκής σταθερότητας σε μια δύσκολη γειτονιά που πρέπει να στηριχθεί απόλυτα.
Σε ερώτηση αν οι πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης θα συνοδεύονται από δεσμεύσεις όπως στα μνημόνια, ο κ. Σχοινάς απάντησε κατηγορματικά αρνητικά. «Σε καμία περίπτωση δεν θα υπάρχει η αιρεσιμότητα έτσι όπως τη ζήσαμε στη μνημονιακή εποχή. Εδώ έχουμε μια συμμετρική απειλή που μας αγγίζει όλους. Δεν θα έχουμε μνημονιακή αιρεσιμότητα» σημείωσε χαρακτηριστικά. Προσέθεσε όμως πως «θα υπάρχει μια σύνδεση αυτών των καινούργιων πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης με αυτό που όλες οι χώρες-μέλη της Ευρωζώνης δεσμεύονται να κάνουν στο πλαίσιο του λεγόμενου οικονομικού εξαμήνου».
Σε ό,τι αφορά την εκταμίευση των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είπε πως υπάρχει πιθανότητα να εκταμιευτούν χρήματα ακόμα και εντός του 2020, μέσω των προτάσεων-γέφυρα. «Παρόλο που για νομικούς λόγους και λόγω ότι ο δανεισμός θα πάρει λίγο χρόνο, όπως και η έγκριση που χρειάζεται από τα κράτη-μέλη και το Ευρωκοινοβούλιο -λογικά θα μας πάει την 1η Ιανουαρίου του 2021- μπορούμε ήδη φέτος να κάνουμε πολλά με τις λεγόμενες προτάσεις-γέφυρα.
Μπορούμε ορισμένα προγράμματα από το ισχύον πλαίσιο να τα παντρέψουμε με το επόμενο με τέτοιο τρόπο ώστε να έχουμε επιδοτήσεις ήδη από φέτος, στις οποίες πρέπει να προστεθούν και αυτές που έχουν αποφασίσει στο πλαίσιο του προγράμματος Sure (βοήθεια της βραχυπρόθεσμης ανεργίας), τα οποία είναι επίσης διαθέσιμα φέτος. Πιστεύουμε ότι θα μπορέσουμε να γεφυρώσουν τις φετινές ανάγκες με τους νέους πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης από του χρόνου» εξήγησε συγκεκριμένα.
Πέτσας: Η Ελλάδα επωφελείται περισσότερο από άλλες χώρες
Tο σχέδιο των 750 δισ. ευρώ της Κομισιόν για την οικονομική ανάκαμψη της Ευρώπης μετά την κρίση που έχει προκαλέσει ο κορωνοϊός, σχολίασε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέλιος Πέτσας, σημειώνοντας πως οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πληρούν τις τέσσερις προϋποθέσεις που από την αρχή είχε θέσει η Ελλάδα για το «Ταμείο Ανάκαμψης»:
- Να είναι μεγάλο και φιλόδοξο.
- Να είναι ευέλικτο.
- Να βασίζεται περισσότερο σε επιχορηγήσεις και λιγότερο σε δάνεια.
- Να χρηματοδοτηθεί από κοινό ευρωπαϊκό δανεισμό».
«Η Ελλάδα είναι από τις χώρες που επωφελούνται περισσότερο από τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς το ενισχυμένο “χρηματοδοτικό πακέτο” που της αναλογεί, ύψους δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ, αντανακλά την ενισχυμένη αξιοπιστία της» τονίζει σε ανακοίνωσή του ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητικός εκπροσώπος Στέλιος Πέτσας και προσθέτει ότι «η κυβέρνηση θα το αξιοποιήσει για να πυροδοτήσει τη δυναμική επανεκκίνηση της οικονομίας προς όφελος όλων των Ελλήνων. Με σύνεση και υπευθυνότητα, δεν θα το ξοδέψουμε, αλλά θα το επενδύσουμε για να μεταμορφώσουμε την Ελλάδα».
Ο κ. Πέτσας σημειώνει, σε δήλωσή του, ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε σήμερα ένα φιλόδοξο “Ταμείο Ανάκαμψης” ύψους 750 δισεκατομμυρίων ευρώ για να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού στην ευρωπαϊκή οικονομία και επισημαίνει:
«Οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πληρούν τις τέσσερις προϋποθέσεις που από την αρχή είχε θέσει η Ελλάδα για το “Ταμείο Ανάκαμψης”: Να είναι μεγάλο και φιλόδοξο. Να είναι ευέλικτο. Να βασίζεται περισσότερο σε επιχορηγήσεις και λιγότερο σε δάνεια. Να χρηματοδοτηθεί από κοινό ευρωπαϊκό δανεισμό».
Τέλος ο κ. Πέτσας υπογραμμίζει ότι «ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης χαιρέτισε τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ως ένα γενναίο βήμα το οποίο αποδεικνύει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να δράσει αποφασιστικά προς το συμφέρον των Ευρωπαίων πολιτών. Με κινητήριες δυνάμεις την αλληλεγγύη, τη σύγκλιση και τη συνοχή, η ΕΕ μπορεί να βγει πιο ισχυρή και από αυτή την κρίση».
