Την ώρα που στη Βουλή φθάνει στην Ολομέλεια το νομοσχέδιο για τον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο, πολιτικοί παρατηρητές παρακολουθώντας την κριτική του ΣΥΡΙΖΑ ανέτρεξαν σε μια σειρά από κινήσεις που έγιναν στον συγκεκριμένο τομέα όταν κυβερνούσε.
Σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ αποτέλεσε μια από τις πιο αμφιλεγόμενες περιόδους για την ελληνική πολιτική σκηνή και ειδικά τον χώρο της δημοσιογραφίας. Από το 2015 έως το 2019 η πολιτική της τότε κυβέρνησης, με επικεφαλής τον Αλέξη Τσίπρα, έφερε στην επιφάνεια πολλά ζητήματα που αφορούσαν τη σχέση της εξουσίας με τα ΜΜΕ, τη χειραγώγηση της ενημέρωσης και τις επιθέσεις κατά της ελευθερίας του Τύπου.
Αρχικά η ατζέντα της κυβέρνησης είχε να κάνει με την αναδιάρθρωση των ΜΜΕ, ένα θέμα το οποίο επικοινωνούσαν ως αναγκαίο για την εξυγίανση του χώρου. Ωστόσο τα γεγονότα που ακολούθησαν έφεραν στην επιφάνεια όχι μόνο τις ευθύνες της τότε κυβέρνησης για τη δημιουργία μιας νέας μορφής διαπλοκής αλλά και την επιχείρηση αποσιώπησης αντιφρονούντων δημοσιογράφων και μέσων ενημέρωσης.
Η σύγκρουση του ΣΥΡΙΖΑ με τα μεγάλα ΜΜΕ είχε ξεκινήσει σχεδόν αμέσως μετά την ανάληψη της εξουσίας. Η κυβέρνηση είχε διακηρύξει ότι θα προχωρούσε σε αναδιαρθρώσεις, αλλά τελικά κατέληξε να ελέγχει τη ροή της πληροφορίας μέσω των φίλων και υποστηρικτών της, οι οποίοι απέκτησαν καινούργια τηλεοπτικά κανάλια και επιχειρήσεις ΜΜΕ. Η δημιουργία «αυλών» στα μέσα ενημέρωσης ήταν μέρος ενός σχεδίου που επιχείρησε να καταστήσει τα κανάλια εξαρτημένα από τις αποφάσεις της κυβέρνησης.
Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της κατάστασης ήταν η υπόθεση των τηλεοπτικών αδειών. Η τότε κυβέρνηση, μέσω του περίφημου «διαγωνισμού αδειών», προώθησε τη διαδικασία ώστε να απονεμηθούν άδειες σε συγκεκριμένα κανάλια τα οποία είχαν πιο στενές σχέσεις με την τότε εξουσία. Παράλληλα τα υπόλοιπα κανάλια, τα οποία δεν είχαν φιλική στάση απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ, κινδύνευσαν με κλείσιμο ή με εξαιρετικά αυστηρούς περιορισμούς. Η επιχείρηση δημιουργίας «βοσκότοπων» για επιχειρηματικά συμφέροντα ήταν σε πλήρη εξέλιξη, με τα κυβερνητικά στελέχη να προχωρούν σε στρατηγικούς ελιγμούς που αποδείχθηκαν κάτι περισσότερο από αμφιλεγόμενοι.
Ενα από τα πιο προβληματικά σημεία αυτού του διαγωνισμού ήταν η εμπλοκή του Ινστιτούτου της Φλωρεντίας το οποίο χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον για την υλοποίησή του. Σύμφωνα με τους ίδιους παρατηρητές, η τότε κυβέρνηση είχε φτάσει στο σημείο να επιδιώκει την επιρροή στα εσωτερικά των εφημερίδων και τηλεοπτικών σταθμών προσπαθώντας να καθορίσει το τι μπορεί να δημοσιευτεί και τι όχι.
Οποιοσδήποτε δημοσιογράφος τολμούσε να αμφισβητήσει τις κυβερνητικές αποφάσεις ή να δημοσιοποιήσει πληροφορίεςπου δεν έβρισκαν σύμφωνη την κυβέρνηση, αντιμετώπιζε σοβαρές πιέσεις, ενώ οι εργαζόμενοι σε ΜΜΕ που τάσσονταν εναντίον της κυβέρνησης συχνά απειλούνταν με συνέπειες. Η πιο ανησυχητική πτυχή στη σχέση της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ με τα ΜΜΕ ήταν η αποκορύφωση της καταστολής της ελευθερίας του Τύπου με συλλήψεις δημοσιογράφων και επιθέσεις κατά ερευνητικών ρεπόρτερ. Αν και υπήρξε ένα ευρύ ρεύμα υποστήριξης της ελευθερίας του λόγου από διάφορες πλευρές του πολιτικού φάσματος, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν δίστασε να χρησιμοποιήσει κάθε δυνατό μέσο για να φιμώσει τις φωνές που του αντιτάσσονταν.
Οπως αναφέρουν οι ίδιοι παρατηρητές, τα «αίσχη» της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ με θύμα τη δημοσιογραφία ήταν το αποτέλεσμα μιας ανάλγητης πολιτικής απέναντι στην ελευθερία του Τύπου. Η στρατηγική της χειραγώγησης των ΜΜΕ, οι πιέσεις στα κανάλια και οι ενέργειες για την εκδίωξη δημοσιογράφων που ασκούσαν κριτική αποτελούν ένα σκοτεινό κεφάλαιο στην ιστορία της ελληνικής δημοκρατίας.
Βρήκε τον δάσκαλό της
Κάποιοι από αυτούς που παρακολούθησαν τη συζήτηση στην αρμόδια επιτροπή του νομοσχεδίου για τον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο ακούστηκαν να λένε: «Μιλάνε όλοι, μιλάνε και ο ΣΥΡΙΖΑ και η Τσαπανίδου για τους δημοσιογράφους». Η ειδική αγορήτρια, Πόπη Τσαπανίδου, είπε ότι ενώ το νομοσχέδιο διακηρύσσει τη βούληση για εξυγίανση του τοπίου στα ΜΜΕ, στην πράξη διαμορφώνει ένα πεδίο έντονα συγκεντρωτικό και θεσμικά επισφαλές. Την αγόρευση της εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ δεν άφησεαναπάντητη στο ελάχιστο ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης: «Θυμάστε τις προγραφές δημοσιογράφων από τον νυν υπαρχηγό σας; (σ.σ.: τον Παύλο Πολάκη). Τις συλλήψεις δημοσιογράφων; Η ΕΡΤ τότε λειτουργούσε όπως θα ζήλευε και η Βόρεια Κορέα».
Επί του νομοσχεδίου, που τίθεται στην κρίση της Ολομέλειας τις επόμενες ώρες, «Ναι» έχει δηλώσει η ΝΔ, «Κατά» δήλωσαν το ΚΚΕ και η Νέα Αριστερά, ενώ τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης επιφυλάσσονται για την τελική τους στάση.
Ο υφυπουργός Παρά τω Πρωθυπουργώ, Παύλος Μαρινάκης, επανέλαβε ότι το προσεχές διάστημα θα κατατεθεί στη Βουλή η διάταξη ώστε να λάβει μόνιμο χαρακτήρα η υποχρέωση δημοσίευσης διακηρύξεων στον περιφερειακό Τύπο με στόχο τη στήριξή του.
