Ο ΣΥΡΙΖΑ διανύει την πιο ταραχώδη περίοδο της πολιτικής του διαδρομής από τη στιγμή της ίδρυσής του. Μετά τις συνεχείς εκλογικές ήττες, την αναζήτηση ταυτότητας και τη διαρκή εσωκομματική αμφισβήτηση, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης βρίσκεται πλέον σε κατάσταση γενικευμένης αποσύνθεσης.
Οι αποχωρήσεις στελεχών και πιθανόν και βουλευτών γίνονται σταδιακά, σταγόνα σταγόνα, όμως η συσσώρευση είναι τέτοια που απειλεί με καθολική κατάρρευση. Το πέμπτο Συνέδριο του κόμματος, που πολλοί ανέμεναν ως ευκαιρία ανασυγκρότησης, λειτούργησε περισσότερο ως θρυαλλίδα νέων ρήξεων και απομακρύνσεων. Όλα αυτά ενώ στον ευρύτερο χώρο περιμένουν την επόμενη κίνηση του Αλέξη Τσίπρα.
Το Συνέδριο ανέδειξε ακόμα περισσότερο τα βαθιά ιδεολογικά και οργανωτικά ρήγματα στο εσωτερικό του κόμματος. Οι συγκρούσεις μεταξύ των «παραδοσιακών» και των «μεταρρυθμιστών», των «προεδρικών» και των «αντιπροεδρικών» άφησαν πίσω τους μόνο περισσότερη σύγχυση.
Η εσωκομματική δημοκρατία έχει αντικατασταθεί από έναν ακήρυκτο «πόλεμο χαρακωμάτων» και οι περισσότερες συζητήσεις γίνονται πλέον σε πηγαδάκια, στα social media ή σε τηλεοπτικά παράθυρα, παρά στους θεσμοθετημένους κομματικούς χώρους. Είναι χαρακτηριστικό πως ακόμα και νεότερα στελέχη αποστασιοποιούνται, δηλώνοντας απογοητευμένα από την έλλειψη στρατηγικής και στόχου.
Η αίσθηση που επικρατεί στο εσωτερικό του κόμματος είναι ένα μείγμα απόγνωσης και προσωπικής πολιτικής επιβίωσης. Κάθε βουλευτής και στέλεχος προσπαθεί να διαφυλάξει την πολιτική του επιβίωση, αντιλαμβανόμενος ότι το «όχημα» του ΣΥΡΙΖΑ δύσκολα μπορεί να φτάσει στις επόμενες εκλογές με τη σημερινή μορφή του. Οι συζητήσεις για τη δημιουργία νέου κόμματος ή πολιτικής πλατφόρμας είναι πιο έντονες από ποτέ.
Στελέχη που μέχρι πρότινος στήριζαν τον ΣΥΡΙΖΑ ανεπιφύλακτα εκφράζουν δημόσια τη διαφωνία τους ή παραιτούνται από τα κομματικά όργανα. Η έννοια της συλλογικότητας έχει πληγεί ανεπανόρθωτα. Η κατάσταση θυμίζει περισσότερο σκηνικό διάλυσης παρά ανασυγκρότησης.
Η βουλευτής Πειραιά Νίνα Κασιμάτη δεν προσήλθε καν στο Συνέδριο του κόμματος. Στην Κουμουνδούρου γνωρίζουν ότι έμεινε στον ΣΥΡΙΖΑ και δεν ακολούθησε τον Στέφανο Κασσελάκη στο Κίνημα Δημοκρατίας παραμένοντας εκπρόσωπος του κόμματος στο Συμβούλιο της Ευρώπης και χωρίς να αναλάβει κάποιον τομέα του κοινοβουλευτικού έργου.
Στο Συνέδριο δεν μίλησαν ακόμα ο γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, Διονύσης Καλαματιανός, και ο βουλευτής Ηρακλείου Χάρης Μαμουλάκης.
Είναι κοινό μυστικό πως εφόσον ο Αλέξης Τσίπρας δημιουργήσει νέο κόμμα θα συστρατευθούν μαζί του ο Αλέξανδρος Μεϊκόπουλος, ο Συμεών Κεδίκογλου, ο Χρήστος Γιαννούλης, ο Χάρης Μαμουλάκης, ενώ ανοιχτό έχει αφήσει το ενδεχόμενο και ο εκπρόσωπος Τύπου του κόμματος, Γιώργος Καραμέρος.
Άλλα κοινοβουλευτικά πρόσωπα, όπως ο βουλευτής Φθιώτιδας Γιάννης Σαρακιώτης, η βουλευτής Βορείου Τομέα της Β' Αθηνών Αθηνά Λινού αλλά και ο Ευάγγελος Αποστολάκης φέρονται να είναι πιο κοντά στο ΠΑΣΟΚ.
Το θέμα, πάντως, με τους βουλευτές έχει πλέον αποκτήσει μεγάλες διαστάσεις και ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτης Φάμελλος, έχει αποφασίσει το αμέσως επόμενο διάστημα να πραγματοποιήσει κατ’ ιδίαν συνάντηση με όλους, ώστε να διερευνήσει προσωπικά τις κινήσεις τους.
Μέσα σε αυτήν την ατμόσφαιρα, οι περισσότεροι στρέφουν το βλέμμα στον Αλέξη Τσίπρα. Ο πρώην πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ παραμένει σιωπηλός, όμως οι πληροφορίες επιμένουν πως εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να επιστρέψει στο προσκήνιο με νέα πολιτική πρωτοβουλία. Το ερώτημα είναι αν αυτή θα αποτελέσει συνέχεια του ΣΥΡΙΖΑ ή μια εντελώς νέα πολιτική κίνηση που θα επιχειρήσει να εκφράσει τον ευρύτερο χώρο της Κεντροαριστεράς και της Ριζοσπαστικής Αριστεράς.
Η πολιτική σιωπή του Τσίπρα δεν ερμηνεύεται πλέον ως ουδετερότητα αλλά ως προετοιμασία.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να συνεχίσει με το ίδιο μοτίβο. Οι σταγόνες των αποχωρήσεων έχουν γεμίσει το ποτήρι και μια νέα πολιτική πραγματικότητα είναι ήδη σε εξέλιξη.
Την αρχή έκανε η Ζωή Καρκούλια, η οποία είχε υποβάλει την παραίτησή της από την Πολιτική Γραμματεία, και μετά ακολούθησαν οι Σουλτάτη, Καραγιάννη, Μανιάτης και Μαδεμλής.
Στη συνέχεια ανακοινώθηκε η απόφαση τόσο του Γιώργου Βασιλειάδη όσο και του Διονύση Τεμπονέρα, δύο στελεχών της γενιάς των 45άρηδων, να μη θέσουν υποψηφιότητα για την Κεντρική Επιτροπή.
Από το κόμμα αποχώρησε ο Γιώργος Τσίπρας, ενώ και ο Χρήστος Σπίρτζης δεν θα συμμετέχει πλέον στην Κεντρική Επιτροπή. Ακόμη έφυγε και ένας εκ των διεκδικητών της αρχηγίας, ο Απόστολος Γκλέτσος.
Δεν θα είναι εκ νέου υποψήφιοι επίσης ο Αλέκος Φλαμπουράρης, ο Φώτης Κουβέλης, ο Γιάννης Μπαλάφας, ο Κώστας Γενιδούνιας, η Τζένη Αρσένη, ο Νίκος Σκορίνης, ο Αντώνης Κοτσακάς, ο Χάρης Τσιόκας, η Ζανέτ Τσίπρα κ.ά.
Τις τελευταίες ώρες, πάντως, στο «αριστεροχώρι» σχολιάζεται το σχέδιο κάποιων με στόχο την απομάκρυνση του Αλέξη Τσίπρα από τις λίστες υποψηφίων βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ. Στελέχη του κόμματος που είναι κοντά στη σημερινή ηγεσία, εκτιμώντας ότι ο πρώην πρωθυπουργός ετοιμάζεται να ιδρύσει νέο πολιτικό φορέα, αν αυτό γίνει μετά τις επόμενες εθνικές εκλογές και όχι νωρίτερα, φέρονται να εισηγούνται στον Σωκράτη Φάμελλο τη διαγραφή του προληπτικά από τις λίστες υποψηφίων. Στόχος του σχεδίου είναι να αποτραπεί η εκ νέου εκλογή του Τσίπρα στη Βουλή, ώστε να μην έχει κοινοβουλευτική βάση για το νέο εγχείρημά του.
Ωστόσο, η υλοποίησή του δεν είναι χωρίς πολιτικό κόστος, αφού μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, ενός ήδη παρηκμασμένου κόμματος.
