Οι ευρωτουρκικές σχέσεις, με έμφαση στην κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο βρίσκονται στο επίκεντρο των συζητήσεων του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, με την Ελλάδα να θέτει το θέμα της Αγίας Σοφίας και να ζητά από την Ένωση να έχει έτοιμο κατάλογο ισχυρότατων μέτρων κατά της Τουρκίας σε περίπτωση που παραβιάσει την κυριαρχία ή τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας και πως θα στηρίξει την Κύπρο στην επιβολή κυρώσεων που αφορούν τα κυπριακά δικαιώματα.
Στο μεταξύ την ανησυχία τους για τις εξελίξεις και τη στάση της Τουρκίας εκφράζουν ΥΠΕΞ της ΕΕ, αμφισβητώντας ανοιχτά την ευρωπαϊκή της πορεία. Χαρακτηριστική ήταν η αναφορά του υπουργού Εξωτερικών του Λουξεμβούργου Ζαν ‘Ασελμπορν ότι η Τουρκία με τη στάση της τόσο στο θέμα της Αγίας Σοφίας όσο και στη Μεσόγειο, έσβησε τις ελπίδες ότι θα γινόταν ευρωπαϊκή χώρα.
«Η Τουρκία είναι το σημαντικότερο θέμα της ατζέντας» ανέφερε ο Ζοζέπ Μπορέλ, ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, προσερχόμενος στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων. Συμπλήρωσε δε πως «οι σχέσεις μας με την Τουρκία δεν είναι ιδιαίτερα καλές αυτή τη στιγμή και πιστεύω ότι θα είναι ενδιαφέρουσα συζήτηση για το πώς θα αντιμετωπίσουμε αυτό το σημαντικό ζήτημα».
Επίσης το Συμβούλιο, το πρώτο με φυσική παρουσία έπειτα από πολλές τηλεδιασκέψεις, θα απασχολήσουν η διμερή συνεργασία ΕΕ-Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένου του μεταναστευτικού/ προσφυγικού και θεμάτων που σχετίζονται με τη Λιβύη και τη Συρία. Περαιτέρω, οι υπουργοί Εξωτερικών αναμένεται να αναφερθούν και σε τρέχοντα ζητήματα διεθνούς ενδιαφέροντος, όπως, μεταξύ άλλων, οι εξελίξεις στη Λιβύη, η ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή και οι πρόσφατες εξελίξεις στο Χονγκ Κονγκ και τη Βενεζουέλα.
Συνάντηση Δένδια – Χριστοδουλίδη με Μπορέλ
Σε συνάντηση που είχε με τον Ζοζέπ Μπορέλ ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, μαζί με τον Κύπριο ομόλογό του Νίκο Χριστοδουλίδη, στο περιθώριο του Συμβουλίου, βρέθηκαν στο επικεντρο οι σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας, σύμφωνα με σχετική ανάρτηση του υπουργείου Εξωτερικών στο twitter.
Σλοβάκος ΥΠΕΞ: Σημαντικά τα προς συζήτηση ζητήματα
Στο θέμα της Τουρκίας αναφέρθηκε ο υπουργός Εξωτερικών της Σλοβακίας Ιβάν Κορτσόκ, προσερχόμενος στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων. «Θα είναι σημαντική η συζήτηση για τις σχέσεις μας με την Τουρκία. Η Τουρκία είναι σημαντικός εταίρος, ωστόσο υπάρχουν πολλά ζητήματα τα οποία πρέπει να συζητήσουμε τα 27 κράτη-μέλη» σημείωσε ο κ. Κορτσόκ και πρόσθεσε: «Ανυπομονώ να ακούσω για την πρόσφατη επίσκεψη του Ζοζέπ Μπορέλ στην Τουρκία. Πιστεύω ότι ήταν καλή κίνηση το ότι πήγε στην ‘Αγκυρα. Πιστεύω ότι θα έχουμε εκτενή συζήτηση».
Παράλληλα, ο υπουργός Εξωτερικών της Σλοβακίας ανέφερε ότι θα ενημερώσει τους συναδέλφους του για την απόφαση της χώρας του να αναγνωρίσει τον Χουάν Γκουαϊδό ως μεταβατικό πρόεδρο της Βενεζουέλας.
ΥΠΕΞ Σουηδίας: Λόγος ανησυχίας όσα συμβαίνουν στην Αν. Μεσόγειο
Την ανησυχία της για όσα συμβαίνουν στην Ανατολική Μεσόγειο εξέφρασε η υπουργός Εξωτερικών της Σουηδίας, Αν Λίντε, προσερχόμενη στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων.
«Έχουμε σημαντικά θέματα να συζητήσουμε, ειδικά η συζήτηση για την Τουρκία. Αυτό που συμβαίνει στην Ανατολική Μεσόγειο είναι λόγος ανησυχίας, αλλά επίσης τα ανθρώπινα δικαιώματα και η δημοκρατία στην Τουρκία θα έχουν σημαντική θέση στη συζήτησή μας», ανέφερε η κ. Λίντε.
ΥΠΕΞ Λουξεμβούργου: Σε λάθος κατεύθυνση οι ελπίδες ότι η Τουρκία θα γινόταν ευρωπαϊκή χώρα
Στη «λάθος κατεύθυνση» εξελίσσονται οι όποιες ελπίδες υπήρχαν πριν από χρόνια ότι η Τουρκία θα μπορούσε να γίνει μια ευρωπαϊκή χώρα, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου Ζαν ‘Ασελμπορν, αναφερόμενος στη στάση της Τουρκίας σε ό,τι αφορά τόσο την Αγία Σοφία όσο και την Μεσόγειο, αλλά και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
“Όταν βλέπω τώρα στην Τουρκία τι συμβαίνει με την Αγία Σοφία, τότε αυτό αποτελεί χτύπημα εναντίον της Συμμαχίας των Πολιτισμών», δήλωσε ο κ. ‘Ασελμπορν προσερχόμενος στο Συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες, με το βλέμμα στην ομώνυμη πρωτοβουλία που είχαν αναλάβει το 2005 ο τότε πρωθυπουργός της Ισπανίας Χοσέ Λουίς Θαπατέρο με τον ακόμη πρωθυπουργό της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν και η οποία είχε υιοθετηθεί κατόπιν από τα Ηνωμένα Έθνη.
«Το 2004 αποφασίσαμε ομόφωνα να ανοίξουμε τον δρόμο για την Τουρκία, προκειμένου να ξεκινήσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις στην Ε.Ε. (…) Και το 2005 έγινε κάτι το πολύ μεγάλο, με τη Συμμαχία των Πολιτισμών. Όταν βλέπω τώρα στην Τουρκία το τι συμβαίνει με την Αγία Σοφία, τότε αυτό είναι ένα χτύπημα εναντίον αυτής της Συμμαχίας των Πολιτισμών. Πιστεύω με αυτή την χειρονομία, η Τουρκία κατά κάποιον τρόπο έσβησε αυτή την εξέλιξη, στην οποία συμμετείχε η ίδια από την αρχή. Και αυτό δεν είναι καλό», είπε χαρακτηριστικά ο κ. ‘Ασελμπορν, ενώ, αναφερόμενος στην πρόσφατη καταδίκη των στελεχών της Διεθνούς Αμνηστίας στην Τουρκία, επισήμανε ότι «μια κυβέρνηση η οποία πολεμά τους ίδιους τους δικούς της υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ως τρομοκράτες, είναι μια κυβέρνηση η οποία περιφρονεί την δημοκρατία και τον ίδιο της τον λαό κι αυτό είναι πολύ κακό».
Σε ό,τι αφορά την συμπεριφορά της ‘Αγκυρας στη Μεσόγειο, ο Λουξεμβούργιος υπουργός Εξωτερικών τόνισε με νόημα ότι «η Μεσόγειος δεν είναι μπανιέρα, αλλά μεγάλη θάλασσα», όπου πολλές χώρες έχουν δικαιώματα, τα οποία θα μπορούσαν να ασκήσουν. «Υπάρχει ένας κανόνας: να τηρείς το διεθνές δίκαιο και το δίκαιο της θάλασσας. Και εδώ η Τουρκία δεν επιτρέπεται να συνεχίσει να εμφανίζεται ως ηγεμόνας. Αυτό δεν γίνεται, θα πάει στραβά. Και για αυτό πρέπει ως ΕΕ να κάνουμε ό,τι μπορούμε για τα δικαιώματα όλων στην Μεσόγειο, βεβαίως και της Τουρκίας, αλλά και όλων των άλλων- και των κρατών-μελών της ΕΕ που έχουν στην Μεσόγειο τα δικά τους συμφέροντα», σημείωσε ο κ. ‘Ασελμπορν για να καταλήξει: «Πριν από 15-16 χρόνια είχα μεγάλες ελπίδες και προσωπικά, διότι ήμουν παρών, ότι η Τουρκία θα μπορούσε να γίνει μια ευρωπαϊκή χώρα, μια μεγάλη χώρα του Ισλάμ, η οποία ανεβάζει ψηλά την δημοκρατία. Ποτέ δεν ήταν το σκεπτικό να επηρεάσουμε την Τουρκία κάπως διαφορετικά, να την επηρεάσουμε ευρωπαϊκά, αλλά σε ό,τι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, την δημοκρατία, ήταν μια μεγάλη ευκαιρία και δυστυχώς πρέπει να διαπιστώσουμε – και σήμερα στην συζήτηση – ότι αυτό εξελίσσεται στη λάθος κατεύθυνση».
Θέμα κορωνοϊού στη Λατινική Αμερική και Χονγκ Κονγκ
Σύμφωνα επίσης με τον Ζοζέπ Μπορέλ, στο Συμβούλιο το πρώτο θέμα θα είναι η Λατινική Αμερική. “Πρέπει να έχουμε τη Λατινική Αμερική στο μυαλό μας, γιατί πρώτα από όλα είχαν σημαντικό πρόβλημα με τον κορωνοϊό. Και δεύτερον, γιατί πρέπει να ενδυναμώσουμε τις σχέσεις από κάθε άποψη”, επισήμανε ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής. Προσέθεσε ότι θα συζητηθούν επίσης τα ζητήματα της Λιβύης, της Βενεζουέλας, της Αφρικής και τα πρώτα αποτελέσματα του διαλόγου Πρίστινας-Βελιγραδίου.
Ο κ. Μπορέλ ανέφερε ότι θα συζητηθεί και η κατάσταση στο Χονγκ Κονγκ τονίζοντας ότι «ο νόμος που πέρασε από τις κινεζικές Αρχές είναι πιο δρακόντειος από ότι αναμενόταν και τα κράτη-μέλη θα εκφράσουν τις θέσεις τους και την ανησυχία τους για την κατάσταση εκεί».
