Σημαντική ενίσχυση του ρόλου του αποκτά το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο, το οποίο – με βάση νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών που τέθηκε πρόσφατα σε διαβούλευση – μετατρέπεται σε πλήρως Ανεξάρτητη Αρχή. Μεταξύ των νέων αρμοδιοτήτων του, ξεχωρίζει η αξιολόγηση των οικονομικών προγραμμάτων των πολιτικών κομμάτων και συνασπισμών, ιδιαίτερα σε περιόδους προεκλογικού ενδιαφέροντος.
Συγκεκριμένα, το Δημοσιονομικό Συμβούλιο θα μπορεί να αναλύει και να ποσοτικοποιεί τον δημοσιονομικό αντίκτυπο των πολιτικών προτάσεων που καταθέτουν τα κόμματα. Παράλληλα, το ίδιο το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών ενδέχεται να καλείται να υιοθετήσει διορθωτικές κινήσεις, εφόσον διαπιστωθούν αποκλίσεις από τις προβλέψεις για το δημοσιονομικό πλαίσιο.
Η Ανεξάρτητη Αρχή θα έχει δικαίωμα πρόσβασης σε κρίσιμα δεδομένα από φορείς όπως η ΑΑΔΕ, ο Ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης, το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ και τα ασφαλιστικά ταμεία. Ειδικά η ΑΑΔΕ μπορεί να υποχρεωθεί να συσχετίσει μικροδεδομένα, όπως αριθμούς φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ), με άλλες βάσεις δεδομένων, ακόμα και πριν την ψευδωνυμοποίησή τους, ώστε να διευκολυνθούν οι αξιολογήσεις.
Το νέο πλαίσιο καθιστά το Δημοσιονομικό Συμβούλιο θεσμικά ανεξάρτητο, με δική του διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια. Ο πρόεδρος, το Διοικητικό Συμβούλιο και το προσωπικό του δεν θα δέχονται οδηγίες από κυβερνητικούς ή άλλους φορείς – παρά μόνο κοινοβουλευτικό έλεγχο – διασφαλίζοντας έτσι πλήρη αμεροληψία στη λειτουργία του.
Μεταξύ των νέων του ρόλων είναι και η παρακολούθηση της ευθυγράμμισης των προβλέψεων του κρατικού προϋπολογισμού και των μεσοπρόθεσμων δημοσιονομικών σχεδίων με τα μακροοικονομικά σενάρια του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, καθώς και των διεθνών οργανισμών. Αν εντοπίσει σοβαρές αποκλίσεις σε βάθος τετραετίας, το Υπουργείο είναι υποχρεωμένο να προχωρήσει σε διορθωτικές ενέργειες.
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται επίσης στην ex ante και ex post αξιολόγηση του προϋπολογισμού, αλλά και σε κάθε συμπληρωματικό προϋπολογισμό, ειδικά αναφορικά με την τήρηση των δημοσιονομικών κανόνων και την εγκυρότητα των νέων προβλέψεων.
Σε ό,τι αφορά τα πολιτικά κόμματα, έχουν πλέον τη δυνατότητα -κατόπν απόφασης των εσωτερικών τους οργάνων - να καταθέτουν αιτήματα για την αξιολόγηση του κόστους των οικονομικών τους σχεδίων ή συγκεκριμένων προτάσεων. Οι εν λόγω αναλύσεις θα γίνονται με βάση πρότυπα και μεθοδολογίες που θα καθορίζει το ίδιο το Συμβούλιο, ενισχύοντας τη διαφάνεια και την τεκμηρίωση των πολιτικών δεσμεύσεων.
