Την ουσιαστική δρομολόγηση ενός έργου που θα αλλάξει την εικόνα της Κρήτης σε όλα τα επίπεδα και, κυρίως, θα βάλει τέλος στον βαρύ φόρο αίματος που καταβάλλεται διαχρονικά στην κρητική άσφαλτο σηματοδοτεί η σημερινή παρουσία των Κυριάκου Μητσοτάκη και Κώστα Καραμανλή στη Μεγαλόνησο. Ο λόγος, φυσικά, για τον Βόρειο Οδικό Αξονα, που, ύστερα από δεκαετίες πισωγυρισμάτων και καθυστερήσεων, εισέρχεται σε φάση υλοποίησης. Πρόκειται για τον μεγαλύτερο αυτοκινητόδρομο που θα κατασκευαστεί αυτή – την περίοδο σε ολόκληρη την Ευρώπη, γεγονός που -εκτός των άλλων- είναι αρκετό από μόνο του για να υπογραμμιστούν και τα ισχυρά μηνύματα ανάπτυξης που επιχειρεί να εκπέμψει η χώρα στο εξωτερικό.
Οι απαιτούμενοι πόροι θα αντληθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης και από το ΕΣΠΑ (427 εκατ. και σχεδόν 600 εκατ., αντίστοιχα, με την εκτίμηση για το συνολικό κόστος να ανέρχεται σε 2 δια ευρώ), ενώ ήδη έχουν προχωρήσει τόσο οι αναγκαίες μελέτες όσο και οι διαδικασίες για την τελική χάραξη. Οπως είναι φυσικό, κομβικό ρόλο σε αυτήν την εξέλιξη έπαιξε το προσωπικό ενδιαφέρον του πρωθυπουργού για τη γενέτειρά του, αλλά και τα ανακλαστικά του υπουργού Μεταφορών και Υποδομών, καθώς και των υπόλοιπων εμπλεκόμενων κυβερνητικών παραγόντων, προ-κειμένου να ξεπεραστούν αγκυλώσεις πολλών χρόνων, οι οποίες καθιστούσαν αδύνατη την προώθηση των διαδικασιών και των εργασιών. Είναι χαρακτηριστικό ότι, όπως λένε στελέχη του υπουργείου, όταν, τον Ιούλιο του 2019, η Ν.Δ. ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας, υπήρξαν αποκλειστικά και μόνο αποσπασματικές παρεμβάσεις και ανούσιες μελέτες. Επιπλέον, ήταν εμφανής η έλλειψη γεωτεχνικών στοιχείων.
Ωστόσο, τους τελευταίους 19 μήνες και με βασικό άξονα την επιλογή για τη τμηματική δημοπράτηση του έργου (σύμβαση παραχώρησης. ΣΔΙΤ και δημόσιο έργο) και πάντα σε αγαστή επικοινωνία με το υπουργείο Πολιτισμού, ώστε να ξεπεραστούν τα ζητήματα που προέκυψαν με τους δεκάδες χώρους αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, κατέστη δυνατό να ξεπεραστούν τα εμπόδια που καθιστούσαν ανέφικτη την πρόοδο των εργασιών.
Συνεργάτες του Κώστα Καραμανλή υποδεικνύουν ως μεγάλα βήματα για την επίτευξη των κεντρικών στόχων την ενοποίηση -σε τεχνικό επίπεδο- του έργου από την Κίσσαμο έως τη Σητεία, την οριστικοποίηση του χρηματοδοτικού μοντέλου, την ανάθεση σειράς κρίσιμων μελετών (16 στον αριθμό), την αναβάθμιση όσον αφορά τις προβλέψεις για τα όρια ταχύτητας του δρόμου, τη βελτίωση των υφιστάμενων παρακάμψεων των μεγάλων πόλεων. καθώς και τη δημοπράτηση έργων για την αντιμετώπιση κατολισθητικών φαινομένων, προϋπολογισμού 35 εκατ. ευρώ.
Την ίδια ώρα, ολοκληρώθηκαν και κατατέθηκαν οι Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για έγκριση (οι οποίες επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ δεν είχαν καν ξεκινήσει), τόσο για το μεγάλο τμήμα Χανιά – Ηράκλειο όσο και για το τμήμα Χερσόνησος – Νεάπολη.
Ακολουθούν οι αντίστοιχες μελέτες για τις παρακάμψεις των μεγάλων πόλεων, αλλά και η ολοκλήρωση των μελετών για το τμήμα Νεάπολη -Αγιος Νικόλαος, που θα δημοπρατηθεί στις αρχές του επόμενου έτους ως δημόσιο έργο, με προϋπολογισμό που θα αγγίξει 145 εκατ. ευρώ. Σε ό,τι αφορά το τμήμα Κίσσαμος – Χανιά, έχουν ανατεθεί και εκπονούνται ήδη οι μελέτες ώστε να εισαχθεί ως προαίρεση στη σύμβαση παραχώρησης, ενώ για το κομμάτι μεταξύ Αγίου Νικολάου και Σητείας υπάρχει η πρόθεση να προχωρήσουν ως δημόσια έργα στις αρχές του νέου έτους. Για το κομβικό τμήμα Σούδα – Αεροδρόμιο βρίσκεται υπό επεξεργασία ο σχεδιασμός και το πλάνο χρηματοδότησης και υλοποίησής του.
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έχει θέσει η κυβέρνηση, από το τέλος του 2022 θα αρχίσουν να στήνονται εργοτάξια στον ΒΟΑΚ και έως τις αρχές του 2024 θα έχουν ανοίξει όλα τα μέτωπα, με πρώτα τα δημόσια έργα, ύστερα το ΣΔΙΤ και τελευταίο το μεγάλο κομμάτι της παραχώρησης. Παράλληλα, στις αρχές του 2026 θα έχουν ολοκληρωθεί τα έργα ανατολικότερα του Ηρακλείου και θα είναι ανοικτό μόνο το κομμάτι της σύμβασης παραχώρησης, για το οποίο, όμως, υπολογίζεται να έχει ολοκληρωθεί σημαντικό μέρος σε ό,τι αφορά το τεχνικό αντικείμενο.
ΞΕΠΕΡΑΣΤΗΚΑΝ ΤΑ ΕΜΠΟΔΙΑ
Ιδιαιτέρως σημαντικός παράγοντας στην πορεία αυτή, καθώς επί της ουσίας ξεκλείδωσε κομβικές παραμέτρους της χρηματοδότησης του έργου, ήταν η απόφαση του Κυριάκου Μητσοτάκη για τη θέσπιση σταθμών διοδίων, με τον πρωθυπουργό να κλείνει τα αυτιά του στη λαϊκίστικη λογική με την οποία αντιμετώπιζε το θέμα μερίδα στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, και δη ο Χανιώτης Παύλος Πολάκης. Το ύψος του έχει υπολογιστεί στα 0,063 ευρώ/χλμ., όπως ισχύει και στους υπόλοιπους αυτοκινητοδρόμους της χώρας, και τα διόδια θα ισχύουν για όλους.
(Του Θανάση Φουσκίδη από την εφημερίδα “Παραπολιτικά”)
