Στην εξωτερική πολιτική δεν χωρά ούτε εφησυχασμός, ούτε αυτοαπομόνωση. Ειδικά, δε. όταν τα γεγονότα μας υποχρεώνουν να είμαστε σε διαρκή εγρήγορση. Η Ελλάδα είναι μία χώρα που ασκεί ενεργή διπλωματία σε όλα τα επίπεδα. Δεν κρύβεται πίσω από τις εξελίξεις. Επιπλέον, η Ελλάδα είναι μία χώρα που είναι διαχρονικά ανοιχτή στον διάλογο, επιδιώκει την καλόπιστη και αμοιβαίος έντιμη επικοινωνία με όλους όσους συνδιαλέγεται.
Η Τουρκία με την πρόσφατη απόφασή της για μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί πυροδότησε αντιδράσεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Η ενέργεια του Ερντογάν σηματοδοτεί την ηχηρή μεταστροφή της Τουρκίας από μία κοσμική δημοκρατία σε μία μετακεμαλική – ισλαμική δημοκρατία. Επιλέγει να ακολουθήσει έναν νεο-οθωμανικό δρόμο απομακρυσμένο από τις ευρωπαϊκές αξίες.
Το θέμα της Αγίας Σοφίας δεν είναι θέμα ελληνοτουρκικό. Είναι ευρωτουρκικό, είναι παγκόσμιο. Και όπως είπε ο Πρωθυπουργός είναι και πανανθρώπινο. Απέναντι σε αυτή την πραγματικότητα και τη διαρκή τουρκική προκλητικότητα, δεν αρνούμαστέ τη συμμετοχή σε διάλογο που προκαλείται από μεγάλες δυνάμεις, όπως η Γερμανία, η οποία ανέλαβε μάλιστα την προεδρία της ΕΕ.
Υπό το πρίσμα αυτό, η Ελλάδα δεν είχε λόγο να αρνηθεί τη συμμετοχή της στην τριμερή συνάντηση Ελλάδας – Τουρκίας – Γερμανίας στο Βερολίνο. Είναι σημαντικό σε αυτή τη δύσκολη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί, να διατηρηθούν οι όποιοι δίαυλοι επικοινωνίας ανοιχτοί, έστω και σε υπηρεσιακό επίπεδο. Αυτό, είναι μια βασική αρχή της διεθνούς διπλωματίας, που καμιά χώρα που επιδιώκει αποτελέσματα – και δεν αναπαράγει απλώς ευχολόγια – δεν μπορεί να το παραγνωρίζει. Ιδίως, από τη στιγμή που επικαλείται την κακοπιστία του συνομιλητή της και αναδεικνύει τη δική του αδιαλλαξία. Αλλιώς, εμφανίζεται η ίδια αναξιόπιστη και αντιφατική. Αλλωστε, στην εξωτερική πολιτική είναι σημαντικό να μην πέφτεις στην παγίδα που μπορεί να σου στήσει ο αντίπαλός σου.
Οι επικρίσεις της αντιπολίτευσης για δήθεν μυστική διπλωματία δεν ευσταθούν.
Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, πέρα από τον μεγάλο αγώνα που δίνει για την ανάδειξη των ελληνικών θέσεων σε όλα τα ευρωπαϊκά και διεθνή φόρα, έχει προτάξει εξίσου στο εσωτερικό τον θεσμικό διάλογο, την ενημέρωση των κομμάτων και της Βουλής. Ιδίως στη σημερινή ιδιαίτερη συγκυρία, η χώρα μας δεν έχει την πολυτέλεια να προχωρά διχασμένη στο εσωτερικό της. Χρειάζεται ενιαίο και αρραγές μέτωπο απέναντι σε κάθε είδους προκλήσεις.
*Ο Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης είναι αναηληρωτής υπουργός Εξωτερικών
**Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφ. Τα Νέα