Πρώτος στόχος είναι πλέον η αποφυγή του λαϊκισμού, της αμετροέπειας, του ψέματος και των εύκολων απαντήσεων. Το πρώτο θύμα της αναμενόμενης αυτής διαδικασίας θα είναι ο σεβασμός στη μνήμη τους…
Γράφει ο ΚΩΣΤΑΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΣ
«Η ανακάλυψη των πλοίων σήμαινε παράλληλα και την ανακάλυψη των ναυαγίων», είχε πει ο Γάλλος αρχιτέκτονας και φιλόσοφος Πολ Βιριλιό. Μια φράση που διαβάζεται ως μοιρολατρική παραδοχή αλλά και ως προειδοποίηση για την ανάγκη της πρόληψης, της οργάνωσης και της δομημένης προσπάθειας για την αποφυγή της καταστροφής και των τραγωδιών.
Το μεγάλο στοίχημα, όμως, μετά από αυτές είναι η διαχείριση, η λειτουργία των μηχανισμών αντιμετώπισης της κρίσης και η πολιτική ευθύνη απέναντι σε αυτό που συνέβη για το οποίο όσα λόγια και αν χρησιμοποιηθούν για να το περιγράψουν, αυτομάτως χάνουν τη σημασία τους.
Ο μέχρι χθες το πρωί υπουργός Μεταφορών Κώστας Καραμανλής παραιτήθηκε πράττοντας το αυτονόητο. Για ορισμένους η παραίτηση ήταν προσχηματική για προεκλογικούς λόγους, για άλλους ήταν ειλικρινής πράξη πολιτικής ευθιξίας, για άλλους απολύτως ψεύτικη καθώς έπρεπε να κάνει τα πάντα από τη θέση του για να μη συμβεί.
Δεν είναι πρέπον να γίνονται συγκρίσεις αλλά δεν μπορεί κάποιος να μην τονίσει πως ό,τι και αν ήταν η παραίτησή του ήταν παραίτηση και δεν κρύφτηκε πίσω από φράσεις τύπου «έγινε μια στραβή στη βάρδιά μου», που όλοι θυμόμαστε πότε, από ποιαν και κάτω από ποιες συνθήκες είχε πρωταγωνιστήσει.
Το μήνυμα και οι χυδαιότητες
«Ευχαριστώ από καρδιάς τις γυναίκες και τους άνδρες του κρατικού μηχανισμού που κινητοποιήθηκαν από την πρώτη στιγμή. Πυροσβέστες και διασώστες, στελέχη του ΕΚΑΒ, της Αστυνομίας, της Αυτοδιοίκησης, όπως και τους γιατρούς και υγειονομικούς και τους ψυχολόγους στα νοσοκομεία μας. Εκαναν και κάνουν το καλύτερο δυνατό σε εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες», είπε –μεταξύ άλλων– στο μήνυμά του ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και τόνισε: «Ζήτησα να προχωρήσει γρήγορα στη σύσταση ανεξάρτητης και υπερκομματικής επιτροπής εμπειρογνωμόνων, που θα εξετάσει πλήρως τα αίτια του δυστυχήματος. Αλλά θα εξετάσει και τις διαχρονικές καθυστερήσεις στην υλοποίηση των σιδηροδρομικών έργων. Ταυτόχρονα, η Δικαιοσύνη θα κάνει τη δική της δουλειά. Οι ευθύνες θα αποδοθούν. Ενώ η πολιτεία θα σταθεί δίπλα στις οικογένειες των θυμάτων. Θα πενθήσουμε τα παιδιά μας, τα αδέρφια μας, τους φίλους μας. Θα μείνουμε ενωμένοι και σε αυτήν την τραγωδία. Και μετά θα σκύψουμε το κεφάλι και θα σφίξουμε τα δόντια. Θα δουλέψουμε ώστε αυτό το “ποτέ ξανά” που άκουσα στη Λάρισα να μη μείνει λόγος κενός. Σας το υπόσχομαι».
Ένα μήνυμα καθαρό, ειλικρινές και με πολιτικό στίγμα για τη συνέχεια της διαχείρισης αυτής της συγκλονιστικής τραγωδίας, παρά το γεγονός ότι ορισμένες φωνές δεν μπόρεσαν ούτε και τώρα να κρύψουν έστω και λίγες ώρες τη βορβορώδη καταγωγή τους και να επιδοθούν σε σοσιαλμιντιακές χυδαιότητες. Την ώρα που τουλάχιστον κατά την πρώτη ημέρα της εθνικής τραγωδίας όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί ανεξαιρέτως διατήρησαν χαμηλούς τόνους και τιμώντας τους νεκρούς, σεβόμενοι τον πόνο των οικογενειών τους.
Συνειρμικές συγκρίσεις
Αναμφισβήτητα, οι συγκρίσεις σε επίπεδο κινητοποίησης του κρατικού μηχανισμού σε ανάλογες περιπτώσεις του πολύ κοντινού μας παρελθόντος, όπως στο Μάτι, είναι μοιραίες και σχεδόν συνειρμικές. Θα πρέπει να γίνονται χωρίς, όμως, επικίνδυνους συμψηφισμούς και ισοπεδώσεις.
Οσον αφορά την τραγωδία στα Τέμπη, η κινητοποίηση του κρατικού μηχανισμού, σύμφωνα με την Πολιτική Προστασία, ήταν άμεση και αποτελεσματική. ΕΚΑΒ, Πυροσβεστική, Ειδικές Ομάδες Διάσωσης, υπηρεσίες της Ελληνικής Αστυνομίας από Τροχαία μέχρι ειδικά ανακριτικά κλιμάκια από στελέχη Τμημάτων Ανθρωποκτονιών και Ειδικής Ψυχολογικής Υποστήριξης για τις οικογένειες των θυμάτων ή οικογένειες που αναζητούσαν τους συγγενείς τους, εναέρια μέσα, οι πολιτικές ηγεσίες των εμπλεκόμενων υπουργείων, Υγείας, Μεταφορών, Προστασίας του Πολίτη. Σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Γ. Οικονόμου: «Από την πρώτη στιγμή κινητοποιήθηκε το σύνολο του κρατικού μηχανισμού, με πάνω από 500 ανθρώπους ανά τομέα ευθύνης».
Η νέα αυτή εθνική τραγωδία δεν μπορεί να εξηγηθεί εύκολα. Από όλους θεωρείται βέβαιον ότι οι θάνατοι των –κατά πλειονότητα– νέων ανθρώπων θα περάσουν από τις μυλόπετρες του γνωστού λαϊκισμού, της αμετροέπειας, του ψέματος, των εύκολων απαντήσεων με σκοπό την κομματική εξαργύρωση. Το πρώτο θύμα της αναμενόμενης αυτής διαδικασίας θα είναι ο σεβασμός στη μνήμη τους…
