«Σήμερα, μετά από 10 χρόνια αβεβαιότητας, το έργο κατασκευής του βόρειου οδικού άξονα του Ε-65, μπαίνει επιτέλους σε τροχιά ολοκλήρωσης. Ένα έργο που πέρασε από “χίλια κύματα” πλέον εισέρχεται στην φάση της κατασκευής του» τόνισε ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής, κατά τη συζήτηση και ψήφιση της τροποποίησης των σχετικών συμβάσεων στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου.
Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών ανέφερε ότι μετά από δύο χρόνια συστηματικής δουλειάς, με αλλεπάλληλες επαφές και διαπραγματεύσεις με την ΕΕ, καταφέραμε να πάρουμε το πολυπόθητο «πράσινο» φως για το έργο αυτό, έτσι ώστε να είναι συμβατό με τους κανόνες του ευρωπαϊκού Δικαίου. Και προχωράμε άμεσα όλες τις απαραίτητες ενέργειες για να χρηματοδοτηθεί εξ ολοκλήρου από το Ταμείο Ανάκαμψης και με μηδενικούς εθνικούς πόρους, τόνισε.
Ο βόρειος οδικός άξονας του Ε-65, που μετά την κύρωση της σύμβασης από την Ολομέλεια επιτέλους ξεκινάει, θα είναι από τα Τρίκαλα μέχρι την Εγνατία, με μήκος 70,5 χλμ. Θα είναι ένας υπερσύγχρονος αυτοκινητόδρομος με διατομή δύο συν δύο λωρίδες και ΛΕΑ. Η διάρκεια κατασκευής του εκτιμάται στα τρία χρόνια και είναι προϋπολογισμού 442 εκατ. ευρώ, ενώ έχουν προϋπολογιστεί και 38 εκατ. ευρώ επιπλέον για τις απαλλοτριώσεις και τις αρχαιολογικές εργασίες που μπορεί να προκύψουν. Μάλιστα, ο υπουργός ανέφερε ότι ήδη βρισκόμαστε στο 55% των απαλλοτριώσεων και χρησιμοποιούμε, όπως και σε άλλα έργα εθνικής σημασίας, την διαδικασία του 7Α για να «τρέξει» αυτή η διαδικασία πολύ πιο γρήγορα, καθώς αυτή είναι μια αιτία που καθυστερεί πάντα τα έργα.
Ο Κ. Καραμανλής υπογράμμισε ότι αυτός ο δρόμος σημαίνει γρήγορες, ασφαλείς και φιλικές στο περιβάλλον μετακινήσεις από την Αθήνα στην Μακεδονία και το αντίστροφο ή καλύτερες συνδέσεις με την Ιταλία μέσω του λιμανιού της Ηγουμενίτσας, τα Δυτικά Βαλκάνια και μέσω αυτών στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη.
Επίσης, όπως είπε, για την κυβέρνηση αποτελεί την έμπρακτη στήριξη στην Δυτική Μακεδονία, σε μια κρίσιμη περίοδο, αυτή της απολιγνιτοποίησης, όπου θα συμβάλει όχι μόνο στον εξορθολογισμό της λειτουργίας των υφιστάμενων εταιρειών, αλλά το κυριότερο, θα διευκολύνει και θα ενθαρρύνει νέες εταιρείες να εγκατασταθούν εκεί και να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας.
Ο υπουργός, μάλιστα, ανέφερε ότι αυτό ήταν και ένα βασικό επιχείρημα της κυβέρνησης στην ΕΕ, με το οποίο ξεπεράσαμε τα προβλήματα ένταξης του έργου και χρηματοδότησής του από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης.
Η ολοκλήρωση του Ε-65 για την κυβέρνηση, τόνισε ο υπουργός, «είναι απόλυτη προτεραιότητα, όχι στα λόγια όπως έκαναν οι άλλες κυβερνήσεις πριν από εμάς και ειδικά του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά στην πράξη» και επισήμανε ότι «ο ίδιος ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, για αυτό το έργο έκανε πολλές φορές παρεμβάσεις στην ΕΕ και στα όργανά της, για να ξεπεραστούν τα πολλά προβλήματα νομικής φύσεως που είχαν προκύψει». Πρόσθεσε δε, πως «είναι από τις ελάχιστες περιπτώσεις που πρόεδρος κυβέρνησης ασχολείται με τόσο εντατικό βαθμό με την υλοποίηση ενός τόσου σημαντικού και μεγάλου έργου».
Υπενθύμισε ότι ο Ε-65 ήταν ένας από τους αυτοκινητοδρόμους που δημοπρατήθηκαν με σύμβαση παραχώρησης το 2007, από την τότε κυβέρνησης Κ. Καραμανλή. Στην συνέχεια, σε πρώτη φάση υλοποιήθηκε ένα ενδιάμεσο τμήμα του έργου. «Εμείς, ως κυβέρνηση, τον Ε- 65 τον παραλάβαμε με το νότιο τμήμα να προχωράει με πολύ αργούς ρυθμούς, ενώ το βόρειο τμήμα παρέμενε επί χρόνια μπλοκαρισμένο, μπλεγμένο με σύνθετα και πολλά προβλήματα και που χρειάσθηκε η ίδια η παρέμβαση του πρωθυπουργού, τόσο για να ξεπεραστούν αυτά τα προβλήματα, όσο και να ενταχθεί στο νεοσύστατο Ταμείο Ανάκαμψης, που σημαίνει ότι η εθνική συμμετοχή σε αυτό το έργο είναι μηδενική και τα χρήματα με τα οποία θα κατασκευαστεί είναι χρήματα εξ ολοκλήρου από ευρωπαϊκούς πόρους» ανέφερε ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών.
Ο κ. Καραμανλής αποτιμώντας το έργο που γίνεται στο υπουργείο αυτά τα δύο χρόνια, έκανε λόγο για ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα έργων σε όλη τη χώρα, συνολικού ύψους 13 δισ. ευρώ. Από αυτά, έχουν συμβασιοποιηθεί έργα ύψους 3,5 με 4 δισ. ευρώ και αυτά είναι η γραμμή 4 του Μετρό, το αεροδρόμιο στο Καστέλι, που και αυτό ήταν «κολλημένο» στην ΕΕ, τον Ε-65, το Άκτιο-Αμβρακία, καθώς και άνω των 350 εκατ. ευρώ σε αντιπλημμυρικά έργα, όταν στα προηγούμενα τεσσεράμισι χρόνια η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ είχε συμβασιοποιήσει έργα κάτω από 500 εκατ. ευρώ. Ο υπουργός είπε πως σύντομα θα υπάρξουν καλά νέα και για το έργο Πάτρα- Πύργος, ένα έργο, όπως είπε, «που χτίστηκε πάνω στην προσπάθεια της προηγούμενης κυβέρνησης με τις κατατμήσεις για να ευνοηθεί συγκεκριμένος εργολάβος-υποψήφιος καναλάρχης».
Απαντώντας στις επικρίσεις του εισηγητή της μειοψηφίας, Χρήστου Γιαννούλη σχετικά με τα έργα στον σταθμό Βενιζέλου στο Μετρό της Θεσσαλονίκης, ο υπουργός απάντησε πως «είναι απίστευτο το πως εσείς (σ.σ. ΣΥΡΙΖΑ) αξιοποιείτε μια διαμαρτυρία 5 ανθρώπων όταν για πρώτη φορά: δήμος, περιφέρεια, ΤΕΕ και οι περισσότεροι φορείς συμφωνούν στο έργο της Θεσσαλονίκης. Εσείς ρίχνετε τα φώτα σε 5 ανθρώπους που διαμαρτυρήθηκαν, δικαίωμά σας είναι αυτό να το κάνετε, όμως, ένα τέτοιο έργο δεν θα μείνει πίσω επειδή το θέλουν 5 άνθρωποι».
Σχολιάζοντας τις αναφορές του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, που είπε εάν «έχετε το θάρρος να πάτε σε εκλογές», ο κ. Καραμανλής απάντησε: «Αυτό δείχνει την αμετροέπειά σας, κ. Γιαννούλη. Μιλάτε για εκλογές; Κατανοώ την “χαρά” σας μετά τις τελευταίες μετρήσεις, διότι στην δυσκολότερη συγκυρία της κυβέρνησης, εσείς ελπίζετε ότι μπορείτε στην ουσία να καλύψετε την απόσταση των 13 μονάδων διαφοράς. Μπράβο σας. Αλλά το αίτημά σας για εκλογές ξέρετε τι μου θυμίζει; Γιατί λέτε πολλά ανέκδοτα. Μου θυμίζει, το ανέκδοτο με την ομάδα πόλο που εάν και έχασε με 10-0, πανηγύριζε γιατί δεν πνίγηκε κάποιος από τους παίκτες της. Και επίσης, μόνο σαν ανέκδοτο εκλαμβάνεται αυτό, διότι η πρότασή σας στην ουσία υποκαθιστά τον αρχηγό σας, που εγώ δεν έχω ακούσει ποτέ τον κ. Τσίπρα να μιλάει για εκλογές. Βλέπω έχετε έναν μικρομεγαλοϊδεατισμό και πάτε για αρχηγός κ. Γιαννούλη. Σας εύχομαι καλή επιτυχία».
Νωρίτερα, ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Χρήστος Γιαννούλης, αναφορικά με την σύμβαση του Ε-65 είπε: «Εμείς λέμε “καθαρές κουβέντες”. Επί της αρχής είμαστε υπέρ της κύρωσης αυτού του έργου, για να μην το ταλαιπωρούμε μέχρι το τέλος. Με μία επιφύλαξη όμως, την οποία θα τη συζητήσουμε στην Ολομέλεια, σε σχέση με το επιπλέον κόστος των 38 εκατ., όχι ως αφορμή για να αλλάξουμε θέση, αλλά για να θεραπεύσουμε, να βελτιώσουμε, να συζητήσουμε εν πάση περιπτώσει, γιατί αυτά τα δύο χρόνια το κομμάτι που απέμενε από τον Ε65, που προστίθενται χιλιόμετρα και πρέπει να το αναγνωρίσουμε, θα πρέπει να συνοδεύεται και από την οικονομική ενίσχυση των 38 εκατ. ευρώ».
Ο βουλευτής όμως ξεκαθάρισε πως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει καμία εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση, τόσο από την «επιδεινούμενη συμπεριφορά του πρωθυπουργού και της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υποδομών» καθώς, όπως είπε, «στήνονται παράτες και επικοινωνιακές φιέστες, τηλεοπτικοί μονόλογοι αυτοθαυμασμού, έμπλεοι ναρκισσισμού και κολακείας». Αναφέρθηκε εκτενώς στο έργο του σταθμού Βενιζέλου της Θεσσαλονίκης, λέγοντας ότι «κατά την σύσκεψη, εκεί, του υπουργού, υπήρξαν κάποιοι άνθρωποι που σας έκαναν κάποιες παρατηρήσεις. Και μια από αυτές, που ήταν λίγο αιχμηρή κύριε Καραμανλή ότι «περπατάτε με σκυφτό το κεφάλι» «γιατί είπατε ένα πολύ επώδυνο και χοντρό ψέμα. Ότι το ΣτΕ έκρινε ότι είναι νόμιμη η βάρβαρη απόσπαση, αλλά το ΣτΕ δεν έκρινε ότι αυτή είναι η μόνη οδός[..] Βαφτίσατε το ψάρι κρέας επειδή δεν σας αρέσει το ψάρι […]. Εσείς το παρουσιάζετε έτσι στον κόσμο, με απύθμενο πολιτικό θράσος, όπως και ο κ. Μητσοτάκης, στη BILD που είπε ότι “θα περάσουμε τον καλύτερο Ιούλιο και Αύγουστο της ζωής μας;”». Και πρόσθεσε: «Η πραγματική φύση της κυβέρνησης είναι ο σκορπιός που δαγκώνει τον βάτραχο, τον βάτραχο που τον ευεργέτησε και ο ευεργέτης σας, σε αυτή τη περίπτωση είναι ο λαός και αν θέλετε πραγματικά να κριθείτε, μετά από δύο χρόνια, για το εάν τελικά ισχύει αυτή η εικόνα, άσπρο ή μαύρο, πάτε στην κάλπη. Αφήστε την επικοινωνία και τους μονολόγους».
Ο ειδικός αγορητής του ΚΙΝΑΛ Χρήστος Γκόκας, τάχθηκε υπέρ της σύμβασης, σημειώνοντας πως ο Ε65 είναι ένα έργο σχετικά ώριμο που μπορεί και ξεκινά άμεσα. Με την παρούσα τροποποίηση, παρατήρησε, το έργο χρηματοδοτείται από το Δημόσιο με την ένταξή του στο σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας το Ελλάδα 2.0, αλλά εδώ τίθεται το ερώτημα γιατί και οι άλλοι αυτοκινητόδρομοι που βρίσκονται σε εκκρεμότητα, δεν χρηματοδοτούνται, αφού μπορούμε να τους εντάξουμε στο πρόγραμμα από το Ταμείο Ανάκαμψης. Αναγνώρισε ότι θα βοηθήσει όλη την περιφέρεια αυτό το έργο, αλλά είπε ότι θα πρέπει να απαντηθούν ορισμένα ερωτήματα που προκύπτουν από την σύμβαση, όπως τη συμμετοχή και την αποζημίωση του παραχωρησιούχου, το ύψος των διοδίων και με βάση ποιες προβλέψεις για την πορεία της οικονομίας και του ρυθμού ανάπτυξης έγιναν. Πώς προκύπτει η ενίσχυση από δημόσιους πόρους στη λειτουργία του αυτοκινητόδρομου με 38 εκατ. ευρώ ως όριο έως το 2038; Ποιο είναι το επίπεδο τεχνικής προετοιμασίας του έργου σε σχέση με περιβαλλοντικές και τεχνικές διαδικασίες όπως οι μετατοπίσεις δικτύων κοινής ωφέλειας.
Κατά των συμβάσεων τροποποίησης τάχθηκε ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ Γιώργος Λαμπρούλης, υπενθυμίζοντας ότι και την αρχική σύμβαση, το 2007, το κόμμα του την έχει καταψηφίσει, καθώς πρόκειται για ληστρικές συμβάσεις, «που παραδίνουν τους εθνικούς οδικούς άξονες της χώρας για εκμετάλλευση σε επιχειρηματίες, οι οποίοι θησαυρίζουν σε βάρος του λαϊκού εισοδήματος και της ανάγκης για μετακίνηση, επιβάλλοντας συνεχείς και μεγάλες αυξήσεις στα διόδια. Δηλαδή, χαράτσια, που σε συνδυασμό με το υπέρογκο κόστος των καυσίμων, έρχεται να προσθέσει ένα ακόμα δυσβάστακτο βάρος στο λαϊκό εισόδημα, καθιστώντας παράλληλα το δικαίωμα στη μετακίνηση ιδιαίτερα δαπανηρό έως και απλησίαστο για τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα» Από τη μία, τόνισε, αυτές οι συμβάσεις εξασφαλίζουν ζεστό χρήμα από την τσέπη των εργαζομένων, του λαού, για τα ταμεία των ιδιωτικών ομίλων. Θα πρέπει, είπε, να αναρωτηθούμε αν αυτά «τα έργα ικανοποιούν τις ανάγκες του λαού ή την ανάγκη κερδοφορίας των επιχειρηματικών ομίλων για αυτό και τα πριμοδοτεί η ΕΕ».
Ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης, Κώστας Χήτας, επιφυλάχθηκε να τοποθετηθεί το κόμμα του στην Ολομέλεια, λέγοντας πως «τα δημόσια έργα στην Ελλάδα είναι πραγματικά μια πολύ μεγάλη πληγή. Ανέφερε πως ο Ε65 είναι ένα μεγάλο και χρήσιμο έργο για τη χώρα. Από τη σύμβαση όμως, είπε, «διαπιστώνουμε όμως, ότι το τμήμα Γρεβενών-Εγνατίας θα έχει τελικά 38 χιλιόμετρα, δηλαδή περίπου 7,5 χιλιόμετρα επιπλέον. Αυτό δεν είναι κακό, αλλά αυτό είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθεί κατά το “διπλάσιο” τελικά ο προϋπολογισμός του. Επίσης, το σύνολο της κατασκευής θα βαρύνει το Δημόσιο, ενώ οι πολίτες πληρώνουν ήδη τέλη κυκλοφορίας. Δηλαδή η αντισυμβαλλόμενη εταιρεία θα κατασκευάσει με δαπάνες του Δημοσίου το μισό έργο και θα εισπράττει και τα διόδια. Γιατί το Δημόσιο δεν αναλαμβάνει εξολοκλήρου την κατασκευαστική δαπάνη; Επιπλέον, σε κάποιες τεχνικές λεπτομέρειες, βλέπουμε ότι υπάρχουν ρητές προβλέψεις για πληρωμές αποζημιώσεων από το Δημόσιο και πληρωμές ασφαλισμάτων στον παραχωρησιούχο, άρα και επιπλέον έσοδα για την εταιρεία. Ποια θα είναι η αποζημίωση του ελληνικού Δημοσίου στην περίπτωση συντρέχοντος πταίσματος του παραχωρησιούχου και αν αυτή θα είναι διεκδικήσιμη στο εξάμηνο που έλαβε χώρα το γεγονός αυτό ή σε οποιοδήποτε άλλο εξάμηνο;».
Ο ειδικός αγορητής του ΜέΡΑ 25 Γιώργος Λογιάδης καταψήφισε το νομοσχέδιο, καθώς, όπως είπε, ο αυτοκινητόδρομος Ε65, αποτελεί ένα σύγχρονο γεφύρι της Άρτας. Κατήγγειλε ότι τόσο η συγκεκριμένη, όσο και οι προηγούμενες νομοθετικές ρυθμίσεις έχουν επιφέρει διαχρονικά, από το 2007 μέχρι σήμερα, μία εντυπωσιακή επιδείνωση της θέσης του Δημοσίου ως Συμβαλλόμενου Μέρους προς όφελος του εθνικού μας εργολάβου. Η κατασκευή του έργου, είπε, ξεκίνησε το 2008 και σήμερα εξακολουθεί να αποτελεί ένα μερικώς ολοκληρωμένο αυτοκινητόδρομο στο μεγαλύτερο μέρος του υπό μελέτη και κατασκευή. Παρατήρησε πως «η εταιρεία παραχώρησης που αναλαμβάνει την κατασκευή και λειτουργία του Ε65 είναι η Οδός Κεντρικής Ελλάδος ΑΕ, μια θυγατρική του εθνικού εργολάβου της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ». Σημείωσε ότι ενώ στην αρχική σύμβαση του 2007 για τον Ε-65 προβλεπόταν η συνολική συμμετοχή του Δημοσίου στα 518 εκατ. ευρώ, σήμερα έχουμε φτάσει το ποσό αυτό να ανέρχεται 1.371 εκατομμύρια ευρώ, περίπου, με δεδομένο ότι το Δημόσιο ανέλαβε την εξ ολοκλήρου χρηματοδότηση των δύο αναβαλλόμενων τμημάτων του νότιου επί Αλέξη Τσίπρα και του βόρειου επί Κυριάκου Μητσοτάκη. Αξίζει, τόνισε, να αναφερθεί η ταύτιση του προτεινόμενου σχεδίου νόμου της Νέας Δημοκρατίας, ως προς τη δομή και το λεκτικό, με το αντίστοιχο κείμενο του νόμου 4568 του 2018 του ΣΥΡΙΖΑ. Τα μόνα που αλλάζουν είναι τα τοπωνύμια και τα χιλιόμετρα. Δίνεται η αίσθηση σε μας, πως πρόκειται για σύμβαση νομοσχέδιο κατευθείαν σταλμένο από το νομικό τμήμα της παραχωρησιούχου εταιρείας.
Το νομοσχέδιο μετά την θετική ψήφο επί της Αρχής, από ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ, θα εισαχθεί την Τρίτη στην Ολομέλεια για συζήτηση και ψήφιση.