Τους 32 έχει φθάσει ο αριθμός των δημοσιογράφων και συνεργατών μέσων ενημέρωσης οι οποίοι έχουν δολοφονηθεί από την αρχή της χρονιάς, σύμφωνα με τη μη κυβερνητική οργάνωση Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (Reporters sans frontières, RSF), αριθμός που είναι μεν μειωμένος σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019, κυρίως εξαιτίας της υγειονομικής κρίσης, αλλά παραμένει εξαιρετικά ανησυχητικός.
Με την ευκαιρία της «διεθνούς ημέρας για τον τερματισμό της ατιμωρησίας εγκλημάτων τα οποία διαπράττονται σε βάρος δημοσιογράφων», η ΜΚΟ επανέρχεται στο αίτημα που έχει υποβάλει στον Γενικό Γραμματέα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες να δημιουργήσει θέση «ειδικού επιτετραμμένου για την ασφάλεια των δημοσιογράφων».
«Απομένει ένας χρόνος και κάτι στον ΓΓ για να ενεργήσει, να αφήσει πίσω του σημαντική κληρονομιά ως προς τον αγώνα εναντίον της ατιμωρησίας και υπέρ της προστασίας των δημοσιογράφων. Ο διορισμός μέλους της ομάδας του ως προνομιακής επαφής, η μόνη χειροπιαστή ενέργεια στην οποία έχει προβεί μέχρι τώρα, δεν αρκεί», έκρινε ο επικεφαλής της οργάνωσης, ο Κριστόφ Ντελουάρ, σε άρθρο του που δημοσιεύεται σήμερα σε πολλά ΜΜΕ.
Το 2019, 49 δημοσιογράφοι δολοφονήθηκαν σε διεθνές επίπεδο, αριθμός αισθητά μειωμένος σε σύγκριση με το 2018. Αυτό οφειλόταν κυρίως στο ότι λιγότεροι δημοσιογράφοι πήγαν σε εμπόλεμες ζώνες, σύμφωνα με τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα.
Αν και η μείωση είναι ακόμη πιο αισθητή το 2020, καθώς ως αυτό το στάδιο 29 δημοσιογράφοι και τρεις συνεργάτες ΜΜΕ έχουν δολοφονηθεί από την αρχή της χρονιάς, αυτό οφείλεται στο ότι εξαιτίας της πανδημίας πολλοί δημοσιογράφοι δεν πάνε πια στο πεδίο, υπογράμμισε η ΜΚΟ, η οποία θα δώσει στη δημοσιότητα τον οριστικό απολογισμό της στα τέλη Δεκεμβρίου, όπως κάθε χρόνο.
«Η περίοδος της πανδημίας του κορωνοϊού άλλαξε πραγματικά τα δεδομένα στο πεδίο. Λιγότεροι δημοσιογράφοι δολοφονούνται, όμως ασκούνται μεγαλύτερες πιέσεις και γίνονται περισσότεροι εκβιασμοί σε βάρος δημοσιογράφων», σημειώνει η RSF. Καθώς οι απειλές σε βάρος των εργαζόμενων στον Τύπο είναι ολοένα συχνότερα πιο συγκαλυμμένες, το φαινόμενο «είναι πολύ πιο δύσκολο να καταπολεμηθεί», διαπιστώνει ο Κριστόφ Ντελουάρ.
«Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, σχεδόν 1.000 δημοσιογράφοι δολοφονήθηκαν εξαιτίας της δουλειάς τους» και τα εγκλήματα αυτά «παραμένουν σχεδόν πάντα ατιμώρητα. Σε πολλές από τις περιπτώσεις αυτές, δεν γίνονται πραγματικά έρευνες και οι ένοχοι δεν υποχρεώνονται ποτέ να δώσουν λόγο για τις πράξεις τους», στηλιτεύει ο Ντελουάρ, υποδεικνύοντας την «έλλειψη αποτελεσματικών διεθνών μηχανισμών».
Η Διεθνής Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (ΔΟΔ) από πλευράς της ξεκινά παγκόσμια εκστρατεία «για να καταγγείλει τους ηθικούς αυτουργούς εγκλημάτων εναντίον δημοσιογράφων που παραμένουν ατιμώρητοι» και «να καλέσει τις κυβερνήσεις να λάβουν επειγόντως μέτρα για να λάβει τέλος η ατιμωρησία και να προστατευτεί η ελευθερία του Τύπου», αναφέρει ανακοίνωσή της.
Γκουτέρες: Νέες απειλές για τους δημοσιογράφους
Την έκκλησή του για ελεύθερο Τύπο που μπορεί να παίξει ένα σημαντικό ρόλο στην ειρήνη, τη δικαιοσύνη, τη βιώσιμη ανάπτυξη και τα ανθρώπινα δικαιώματα, επαναλαμβάνει ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, με αφορμή τη σημερινή Διεθνή Ημέρα για τον Τερματισμό της Ατιμωρησίας για Εγκλήματα Κατά των Δημοσιογράφων.
Στο φετινό του μήνυμα ο Αντόνιο Γκουτέρες στέκεται ιδιαίτερα στις επιπτώσεις της πανδημίας του κορονοϊού στους εργαζόμενους στα ΜΜΕ και κατ’ επέκταση στην ενημέρωση των πολιτών. «Η πανδημία έχει αναδείξει νέες απειλές για τους δημοσιογράφους και τους εργαζόμενους στα ΜΜΕ, καθώς ο αριθμός των σωματικών επιθέσεων έχει αυξηθεί. Υπήρξαν τουλάχιστον 21 επιθέσεις σε δημοσιογράφους που κάλυπταν διαδηλώσεις στο πρώτο μισό του 2020, αριθμός ίσος με τον συνολικό αριθμό των επιθέσεων για όλο το 2017» αναφέρει χαρακτηριστικά. Επίσης, σημειώνει πως υπήρξαν επιπλέον περιορισμοί στο έργο των δημοσιογράφων, όπως απειλές για διώξεις, συλλήψεις, φυλακίσεις, άρνηση στη δημοσιογραφική πρόσβαση και αποτυχία στο να ασκηθούν διώξεις και να διερευνηθούν τα εγκλήματα εναντίον τους.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ επισημαίνει πως όταν οι δημοσιογράφοι στοχοποιούνται, η κοινωνία στο σύνολο της πληρώνει ένα τίμημα και υπογραμμίζει: «Εάν δεν προστατέψουμε τους δημοσιογράφους, η δυνατότητα μας να παραμείνουμε ενημερωμένοι και να λαμβάνουμε αποφάσεις με βάση τα γεγονότα παρεμποδίζεται σοβαρά. Όταν οι δημοσιογράφοι δεν μπορούν να κάνουν τη δουλειά τους με ασφάλεια, χάνουμε σημαντικό μέρος της άμυνας κατά της πανδημίας της παραπληροφόρησης που έχει εξαπλωθεί στο διαδίκτυο. Οι ειδήσεις που στηρίζονται σε γεγονότα και η ανάλυση εξαρτώνται από την προστασία και την ασφάλεια των δημοσιογράφων που διεξάγουν ανεξάρτητη δημοσιογραφία η οποία είναι ριζωμένη στο θεμελιώδες αξίωμα της δημοσιογραφίας: “δημοσιογραφία χωρίς φόβο ή συμφέροντα”»