Εκ προοιμίου: Αν με ρωτούσατε, θα ήθελα να ζω στη Τουρκία με το καθεστώς Ερντογάν, θα σας απαντούσα πως όχι. Αν με ρωτούσατε, πάλι, αν το καθεστώς στη Τουρκία είναι δικτατορικό, θα σας απαντούσα όχι. Αυταρχικός ηγέτης ναι, δικτάτορας όχι. Αυταρχικό καθεστώς ναι, δικτατορικό όχι.
του Χάρη Παυλίδη
Επί της ουσίας τώρα, μεταξύ των κρατών δεν υπάρχουν φιλίες. Υπάρχουν συμφέροντα που ενδυναμώνουν τις φιλικές σχέσεις, ή τις αποδυναμώνουν όταν τα συμφέροντα δεν συγκλίνουν. Στην προκειμένη περίπτωση οι φιλίες είναι θνητές, τα συμφέροντα είναι αθάνατα.
Και μια και στην Ελλάδα γεμίσαμε «τουρκοφάγους» και «επαγγελματίες» πατριώτες- άλλωστε είναι γνωστό ότι αυτού του είδους η ρητορική χτίζει καριέρες- καλό θα ήταν να σκεφθούμε με νηφαλιότητα την επόμενη ημέρα των σχέσεων μας με την Τουρκία.
Σ’ ένα διεθνές περιβάλλον διαρκώς μεταβαλλόμενο και σε μια περιοχή που οι μεταβλητές αναπροσαρμόζουν τα δεδομένα, το εθνικό συμφέρον της Ελλάδας δεν πρέπει να εξαντλείται σε χαρακτηρισμούς και στερεότυπα, τα οποία μάλιστα δεν οδηγούν σε αποτελέσματα.
Η συνάντηση του Νίκου Δένδια με τον «δικτάτορα» είναι σε κάθε περίπτωση και από κάθε άποψη χρήσιμη. Ο ρόλος του Ερντογάν λόγω της έντασης στην Ουκρανία είναι βέβαιο ότι θα μεταβάλλει τη στάση της Ευρώπης και της ΕΕ. Αυτή η εξέλιξη προφανώς θα φέρει πολλούς ηγέτες πιο… κοντά στον «δικτάτορα».
Μεταξύ αυτών και τον Πρωθυπουργό της Ιταλίας που έχει μια «εκκρεμότητα» που αφορά την πώληση ελικοπτέρων στο «δικτατορικό» καθεστώς του Ερντογάν. Όπως σύντομα θα φέρει πιο κοντά και τον Πρόεδρο Μπάιντεν. Τι σημαίνουν όλα αυτά;
Ότι θα ήταν τουλάχιστον αφελές η Ελλάδα να παραβλέψει τις γεωστρατηγικές εξελίξεις και να μη σπεύσει να αξιοποιήσει τη θέση της στη γεωγραφία και στην ΕΕ. Να γίνει δηλαδή η «γέφυρα» των αρχών και των αξιών της Δύσης με την Τουρκία.
Πολύ απλά η στάση της κυβέρνησης όλο το προηγούμενο διάστημα είχε έναν στρατηγικό στόχο που φαίνεται ότι έφερε αποτέλεσμα. Ο στόχος αυτός τώρα αλλάζει και συνακόλουθα αλλάζει και η στρατηγική. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι αλλάζει και η εθνική γραμμή που έχει χαραχθεί από το 1974.
Αλλάζει, όμως, ή πρέπει να αλλάξει η προσέγγιση και η οπτική μέσα από την οποία το εθνικό συμφέρον επιττάσσει την επικαιροποίηση της. Γιατί το παρελθόν μπορεί να ορίζει το μέλλον, αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να το καθορίζει.