Η πρωτοφανής βίο-κοινωνική απειλή που σηματοδοτεί η COVID-19 και εν προκειμένω το δεύτερο κύμα αυτής που πλήττει και τη χώρα μας, δοκιμάζει, ανάμεσα στα άλλα και τα αντανακλαστικά ατομικής και συλλογικής ευθύνης όλων μας.
του Χρίστου Λιάπη*
Στο Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων, τόσο στην πρώτη, όσο και στη δεύτερη φάση της Πανδημίας, λαμβάνοντας υπόψη την εισήγηση της ομάδας συντονισμού των επιμέρους ομάδων των Θεραπευτικών μας Προγραμμάτων και φυσικά τις γενικές οδηγίες της Επιτροπής Λοιμωξιολόγων και τις αντίστοιχες Υπουργικές Αποφάσεις προχωρήσαμε άμεσα στη λήψη των κατάλληλων μέτρων.
Στο πρώτο κύμα της Πανδημίας κρατήσαμε τις Δομές μας χωρίς κανένα κρούσμα. Ο στόχος μας για τη δεύτερη φάση του πανδημικού κύματος του SARS-CoV-2 είναι να συνεχίσουμε να προσφέρουμε απρόσκοπτα τις θεραπευτικές μας υπηρεσίες, καθώς οι πανδημικές απειλητικές συνθήκες και οι καταστάσεις ολικών ή μερικών απαγορευτικών και μακράς κατ´ οίκον παραμονής ευνοούν την ανάπτυξη ή την επιδείνωση εξαρτητικών συμπεριφορών, προτάσσοντας παράλληλα την ασφάλεια των οφελουμένων και του προσωπικού μας.
Με τη δύναμη που μας εμπνέει η υψηλή μας αποστολή και με τη συντριπτική πλειοψηφία της κοινωνίας να επιδεικνύει την απαραίτητη υπευθυνότητα που επιβάλλεται, ιδιαίτερα απέναντι στις ευπαθείς μας ομάδες, προσβλέπουμε με αισθήματα ευθύνης και αισιοδοξίας στη στιγμή που η επιστήμη θα μπορέσει να δώσει την οριστική της απάντηση σε αυτή την πρωτόφαντη απειλή.
Μέχρι τότε, αναπτύσσοντας την επιβαλλόμενη προσωπική και συλλογική μας ευθύνη, ας κρατήσουμε στη σκέψη μας και στη συμπεριφορά μας τις γενικές πληροφορίες για τη μετάδοση του ιού SARS-CoV-2 και τα μέτρα πρόληψης που πρέπει να τηρούνται από όλους:
- Ο ιός διασπείρεται στο περιβάλλον από άτομα που έχουν τον ιό (ανεξαρτήτως από το εάν έχουν συμπτώματα), σε μικροσταγονίδια που παράγονται πάντα, καθώς μιλάμε, τραγουδάμε, φτερνιζόμαστε και βήχουμε. Στις δύο τελευταίες περιπτώσεις τα σταγονίδια εκτοξεύονται με δύναμη πιο μακριά.
- Τα σταγονίδια αυτά, με τον ιό, είτε αιωρούνται μέσα στον χώρο (συνεπώς μπορεί να τον εισπνεύσει κάποιος), είτε πέφτουν πάνω σε επιφάνειες , όπου φαίνεται πως επιβιώνει ο ιός, κυρίως σε πλαστικές και μεταλλικές, για μεγάλο χρονικό διάστημα (ημέρες), συνεπώς μπορεί να μεταφερθεί με τα χέρια από την επιφάνεια σε στόμα-μύτη-μάτια.
- Φαίνεται πως ο ιός βρίσκεται και στα κόπρανα και τα ούρα ανθρώπων που έχουν κολλήσει και εμφανίζουν ή δεν εμφανίζουν συμπτώματα. Συνεπώς, πάλι μπορεί να μεταφερθεί με τα χέρια σε επιφάνειες (κουμπιά ασανσέρ, πόμολο πόρτας, βρύση κτλ.) ή απευθείας σε άλλο χέρι (χειραψία) και εν συνεχεία σε μάτια-μύτη-στόμα.
- Για να κολλήσουμε πρέπει είτε να εισπνεύσουμε μικροσταγονίδια με τον ιό, είτε να εκτοξευτούν απευθείας στα μάτια, είτε να μεταφερθεί ο ιός με τα χέρια από κάποια επιφάνεια (ή τουαλέτα ή μέσω άμεσης επαφής με εκκρίματα ανθρώπου που έχει τον ιό), στο στόμα, τη μύτη ή τα μάτια.
Μέτρα πρόληψης που πρέπει να τηρούνται από όλους:
- Τήρηση κοινωνικής απόστασης, πάντα και παντού:
– Δεν ακουμπάμε ό ένας τον άλλον
– Κρατάμε κατά το δυνατόν 2 μέτρα απόσταση ο ένας από τον άλλον
– Αποφυγή συγχρωτισμού πολλών ατόμων, ελαχιστοποίηση ομάδων, και μόνο μικρές ομάδες στην ανάγκη, τηρώντας όλα τα άλλα μέτρα αυστηρώς.
– Ελαχιστοποίηση των δια ζώσης συναντήσεων
– Πλύσιμο χεριών/χρήση αντισηπτικού: κατά την είσοδό μας σε κτήρια, μετά τη χρήση τουαλέτας, πριν το κάπνισμα, πριν το φαγητό/καφέ, πριν και αφού βάλουμε ή βγάλουμε τη μάσκα, αφού φτερνιστούμε ή βήξουμε και πετάξουμε το χαρτομάντιλο
– Δεν ακουμπάμε το πρόσωπο ποτέ με άπλυτα χέρια και όσο το δυνατόν λιγότερο συχνά (κυρίως μάτια-μύτη-στόμα)
– Εξαερισμός όλων των χώρων όσο το δυνατόν περισσότερο (κρατώντας ανοιχτά παράθυρα, πόρτες)
– Καθαριότητα όλων των επιφανειών τουλάχιστον μια με δύο φορές την ημέρα με κατάλληλο καθαριστικό, και όλων των αντικειμένων που ακουμπάει πολύς κόσμος: πόμολα πορτών/παραθύρων, τηλέφωνα, πληκτρολόγια, νιπτήρες, στυλό/μολύβια , τραπέζια, κουπαστές στις σκάλες, βρύσες
– Βήχουμε και φτερνιζόμαστε πάντα μόνο στον αγκώνα/ή καλύπτοντας καλά με χαρτομάντιλο μύτη και στόμα (το οποίο πετάμε άμεσα και πλένουμε χέρια/βάζουμε αντισηπτικό)
– Καθημερινός έλεγχος για συμπτώματα όλων- αυτοέλεγχος για νέα συμπτώματα ή επιδείνωση/αλλαγή π.χ. βήχας, πυρετός, δύσπνοια, μυαλγίες, πόνος στο στήθος, εξάλειψη οσμής/όσφρησης, κακουχία
Η μάσκα φοριέται μία φορά, αφού έχουν περαστεί τα χέρια με αντισηπτικό, καλύπτει καλά μύτη και στόμα και δεν την ξαναπιάνει όποιος την φοράει, μέχρι την ώρα που θα τη βγάλει από τις άκρες πλένοντας μετά τα χέρια του ή περνώντας τα με αντισηπτικό. Οι μάσκες μιας χρήσης πρέπει να πετιούνται αμέσως μετά τη χρήση ενώ οι υφασμάτινες να πλένονται και να σιδερώνονται. Οι υφασμάτινες μάσκες δεν πρέπει να ανταλλάσσονται.
Η λογική λέει, πως όσο περισσότεροι εφαρμόζουν, όσο το δυνατόν περισσότερα από τα μέτρα, κατά το δυνατόν, θα καλύπτονται τα όποια κενά και έτσι θα μειώνεται η πιθανότητα μετάδοσης.
- Ψυχίατρος – Διδάκτωρ Παν/μίου Αθηνών, Πρόεδρος ΚΕΘΕΑ
