Η Ελλάδα, το διάστημα που έχει μεσολαβήσει από την έναρξη της πανδημίας και μετά, έκανε πολλά γρήγορα βήματα σε ψηφιακές υπηρεσίες προς τους πολίτες, τόνισε από τη Ρίγα, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ στο πλαίσιο του «Φόρουμ 5G Techritory», ο πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) και αντιπρόεδρος του Σώματος Ευρωπαίων Ρυθμιστών για τις Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (BEREC) Κωνσταντίνος Μασσέλος.
Ειδικότερα, χαρακτήρισε ως ορόσημο για την Ελλάδα το gov.gr, σημειώνοντας πως η χώρα μας σε αυτό το πεδίο έχει κερδίσει πολύ σημαντικό έδαφος.
Χαρτογραφώντας την ψηφιακή στρατηγική της Ελλάδας, ο πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων είπε ότι είναι αυτή που έχει χαράξει το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης από το 2021 με την Ψηφιακή Βίβλο, η οποία διαρθρώνεται σε 7 βασικές κατευθύνσεις: συνδεσιμότητα (ασφαλής, γρήγορη και αξιόπιστη πρόσβαση στο διαδίκτυο για όλους), η ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων όλων των πολιτών, η διευκόλυνση μετατροπής κάθε ελληνικής επιχείρησης σε ψηφιακή επιχείρηση, η στήριξη και η ενίσχυση της ψηφιακής καινοτομίας, η εισαγωγή των σύγχρονων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών σε όλους τους τομείς της οικονομίας, παραγωγική αξιοποίηση των δεδομένων του δημόσιου τομέα και καλύτερες ψηφιακές υπηρεσίες για τους πολίτες.
Σε ό,τι αφορά το κομμάτι των υποδομών των δικτύων, ο πρόεδρος της ΕΕΤΤ ιεράρχησε ως μεγάλο στοίχημα για την Ελλάδα, να κάνει τη μετάβαση από το παραδοσιακό δίκτυο πρόσβασης χαλκού στα δίκτυα οπτικών ινών που φθάνουν έως τον τελικό συνδρομητή (FTTH). Σύμφωνα με τους στόχους της Ευρώπης για τη συνδεσιμότητα, όλοι οι χρήστες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε σύνδεση 1 gigabit το δευτερόλεπτο έως το 2030.
Αποτυπώνοντας το έδαφος που έχει καλύψει η Ελλάδα, ο Κ. Μασσέλος είπε πως το 2018 η Ελλάδα στη διαθεσιμότητα οπτικών ινών που έφθαναν έως τον τελικό καταναλωτή «ήταν σχεδόν στο μηδέν», ενώ το 2021, με τα τελευταία στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υπάρχει μια κάλυψη του συνολικού αριθμού των νοικοκυριών που έχει ξεπεράσει το 20%. Ωστόσο, αναγνώρισε πως «είμαστε πολύ χαμηλά στη διείσδυση, των δικτύων πρόσβασης οπτικών ινών έως τον τελικό καταναλωτή η οποία στο τέλος του 2021 ήταν κάτω από το 3% του συνόλου των νοικοκυριών», αποδίδοντας ως κύριο λόγο για την κατάσταση αυτή τις τιμές αυτών των υπηρεσιών.
Πότε εκτιμάται ότι η Ελλάδα θα έχει πλήρη κάλυψη σε δίκτυα οπτικών ινών; Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει θέσει έως χρονικό όριο για την πλήρη μετάβαση σε δίκτυα πρόσβασης με δυνατότητα ταχυτήτων 1 gbps το 2030, με τον Κ. Μασσέλο να αναφέρει ότι θα είναι απόλυτα ευχαριστημένος να συμβαδίσει η Ελλάδα με τον ευρωπαϊκό στόχο.
Σχετικά με την κινητή συνδεσιμότητα, είπε ότι η Ελλάδα προχώρησε στη δημοπρασία για το φάσμα 5G τον Δεκέμβριο του 2020. Σημείωσε πως είναι σε ανάπτυξη τα δίκτυα 5G και υπάρχει σημαντική κάλυψη, ωστόσο επισήμανε πως είναι ένα πεδίο στο οποίο χρειάζεται να γίνουν μεγάλες επενδύσεις. Συγκεκριμένα, προσδιόρισε ως στοίχημα για το 5G, το πέρασμα στη «stand alone» υλοποίηση με ανάπτυξη των κατάλληλων σταθμών βάσης η οποία θα επιτρέπει την αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων της τεχνολογίας 5G. Για το 5G, το ζήτημα δεν είναι μόνο η δυνατότητα ασύρματης σύνδεσης μεγαλύτερης ταχύτητας, αλλά η αξιοποίηση του 5G σε διαφορετικούς τομείς της οικονομίας.
Σκιαγραφώντας τη σημερινή κατάσταση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ο Κ. Μασσέλος έκανε λόγο για σύγκλιση των υποδομών δικτύων ηλεκτρονικών επικοινωνιών με τις ψηφιακές πλατφόρμες. Ειδικότερα, περιέγραψε την ευρωπαϊκή στρατηγική για την ψηφιακή μετάβαση, την European Digital Decade 2030 (Ευρωπαϊκή Ψηφιακή Δεκαετία), η οποία έχει ως βάση την Ψηφιακή Πυξίδα (Digital Compass) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με στόχο να καλύψει όλο το φάσμα των ψηφιακών τεχνολογιών (υλικό, λογισμικό, δεδομένα, ψηφιακές πλατφόρμες). «Θέτει στόχους και για την υιοθέτηση ψηφιακών τεχνολογιών (cloud υπηρεσίες, τεχνητή νοημοσύνη), αλλά ταυτόχρονα και για τα δίκτυα, γιατί αποτελούν τη βάση, την πλατφόρμα πάνω στην οποία υλοποιείται ο ψηφιακός μετασχηματισμός και αναπτύσσονται όλες οι υπόλοιπες τεχνολογίες πληροφοριών» ανέφερε.
Σε αυτό το πλαίσιο, επισήμανε ότι αντιμετωπίζει όλο το φάσμα, από τα δίκτυα μέχρι το επίπεδο των υπηρεσιών, των ψηφιακών πλατφορμών, του could, της τεχνητής νοημοσύνης, υπογραμμίζοντας ότι η Ευρώπη έχει στόχο να πετύχει μέσα από τη διαδικασία αυτή και την ψηφιακή της αυτονομία. Δηλαδή, να είναι ανεξάρτητη σε βασικές τεχνολογίες , όπως τα κέντρα δεδομένων (data centers), οι ημιαγωγοί και η κυβερνοασφάλεια,. Παραδείγματα προς αυτή την κατεύθυνση είναι η κατασκευή του ευρωπαϊκού υπερυπολογιστή, ενός από τους ισχυρότερους στον κόσμο, η δημιουργία ολοκληρωμένων κυκλωμάτων υψηλών προδιαγραφών όπως ο πρώτος μικροπεξεργαστής χαμηλής κατανάλωσης της Ευρώπης.
Περαιτέρω σχετικά με το 5G, προέταξε την ανάγκη να ιδωθεί το 5G ως προς το περιβαλλοντικό και ενεργειακό αποτύπωμά του, με στόχο τη βελτιστοποίηση της κατανάλωσης ενέργειας. Ως προς την κατανάλωση ενέργειας στο 5G, απαιτούνται πιο μικροί και πιο πυκνοί σταθμοί βάσης, οι οποίοι μπορούν να λειτουργήσουν με μικρότερη κατανάλωση ενέργειας και ενδεχομένως τροφοδοτούμενοι από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Εν συνεχεία, ανέδειξε τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει η χρήση της τεχνολογίας 5G στην καθημερινότητα της κοινωνίας. «Δεν είναι μόνο η επόμενη γενιά τεχνολογίας κινητών επικοινωνιών. Το 5G δεν δίνει μόνο τη δυνατότητα να κατεβάζουμε γρηγορότερα οπτικό υλικό ή να παρακολουθούμε βίντεο μεγαλύτερης ανάλυσης στο κινητό μας», είπε και για την ευκρινέστερη κατανόηση της σημασίας του 5G αντιπαρέβαλε τη διαφορά του με το 4G. «Το 5G είναι διαφορετικό από το 4G γιατί μπορεί να φέρει αλλαγές σε τομείς της οικονομίας, όπως η χρήση του σε μια βιομηχανία, για να μπορεί αυτή να λειτουργεί αυτόνομα ρομπότ και να έχει πολύ μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στις εργασίες της και να καταναλώνει λιγότερη ενέργεια. Το 5G δεν απευθύνεται μόνο στον καταναλωτή».
Πού βρίσκεται η Ελλάδα στα 5G και στα δίκτυα οπτικών ινών στο σπίτι. Στο 5G η Ελλάδα είναι πολύ ψηλά στην Ευρώπη ως προς την εκχώρηση του φάσματος, ενώ στην κάλυψη με δίκτυα πρόσβασης οπτικών ινών είναι κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, έχοντας ωστόσο πολύ μεγάλο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης. Εξήγησε πως λόγω μορφολογίας (νησιωτικότητα, δυσπρόσιτες ορεινές περιοχές) το κόστος ανάπτυξης δικτύων στην Ελλάδα είναι υψηλό.
Ωστόσο, δεν υπάρχει μόνο το κομμάτι των δικτυακών υποδομών, αλλά και των ψηφιακών υποδομών όπως τα των data centers. Ερωτηθείς για τις επενδύσεις των ψηφιακών γιγάντων στην Ελλάδα, ο πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων χαρακτήρισε πολύ θετικό για τη χώρα μας να προσελκύει επενδύσεις σε αυτούς τους τομείς και υπογράμμισε πως αυτό είναι κάτι το οποίο πρέπει να συνεχίσει να επιδιώκει, με στόχο να γίνει ένας κόμβος διεθνών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στους τομείς των ψηφιακών τεχνολογιών. Ειδικότερα, αναφέρθηκε στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και στην πιθανή ενίσχυση της έρευνας στους συγκεκριμένους τομείς, καθώς δίπλα στα ελληνικά πανεπιστήμια θα βρίσκονται εταιρείες διεθνούς βεληνεκούς που δραστηριοποιούνται στα αντίστοιχα πεδία.
Στην ίδια κατεύθυνση είναι και η συμφωνία για την κατασκευή καλωδίου μεταφοράς δεδομένων από την Ευρώπη στην Ασία, μέσω Ελλάδας και Σαουδικής Αραβίας. Όπως επισήμανε ο Κ. Μασσέλος οι υποδομές όπως τα υποθαλάσσια καλώδια είναι μεγάλης σημασίας για τη μεταφορά δεδομένων τα οποία αποτελούν τον κινητήριο μοχλό της σύγχρονης ψηφιακής οικονομίας.
Πώς επηρεάζουν οι δικτυακές υποδομές την προσέλκυση ψηφιακών νομάδων; Η διαθεσιμότητα υποδομών οπτικών ινών και 5G είναι προϋπόθεση για την προσέλκυσή ψηφιακών νομάδων, απάντησε και προσέθεσε ότι όσο αυξάνεται η εξάπλωση των δικτύων οπτικών ινών και 5G στην Ελλάδα τόσο πιο ελκυστική θα είναι αυτή για τους ψηφιακούς νομάδες.
