Στα τέλη του περασμένου αιώνα ο Φουκουγιάμα έγραψε το τέλος της ιστορίας: Ο υπαρκτός σοσιαλισμός στη Σοβιετική Ένωση είχε καταρρεύσει, οι νέες τεχνολογίες έριχναν τα σύνορα και οι φιλελεύθερες δημοκρατίες δημιουργούσαν ένα μοντέλο ευμάρειας που σε συνδυασμό με την πολιτική σταθερότητα υπόσχονταν ένα νέο τρόπο ζωής για τις δυτικές κοινωνίες.
του Χάρη Παυλίδη
Μια δεκαετία πίσω το μοντέλο άρχισε να δείχνει σημάδια κόπωσης στο οικονομικό πεδίο και άρχισε να επηρεάζει τα φιλελεύθερα πολιτικά συστήματα η επιστροφή του εθνολαϊκισμού. Η πανδημία διαδέχθηκε την οικονομική κρίση και μας πήγε πίσω, με καραντίνες, στέρηση της ελευθερίας, και θανάτους. Και τώρα ο εφιάλτης του πολέμου. Η σοβιετική αυτοκρατορία είναι νεκρή, αλλά ο μεγαλοϊδεατισμός της Ρωσίας αναγεννιέται. Βλέπουμε εικόνες από τον άλλο αιώνα, με γυναικόπαιδα να σκοτώνονται στο δρόμο, με ανθρώπους να στοιβάζονται στα καταφύγια και πόλεις να φλέγονται από τα πυρά του ρώσικου στρατού.
Η Δύση παρακολουθεί συγκλονισμένη τις εξελίξεις και πρακτικά αδύναμη να απαντήσει στον δικτάτορα επί του πεδίου. Κι ενώ φαίνεται να ενηλικιώνεται στις στάχτες του πολέμου στην Ουκρανία, η «Αυτοκρατορία» του δικτάτορα επιτίθεται μέχρι να δημιουργήσει τετελεσμένα με τη χάραξη των νέων συνόρων που έχει βάσει του σχεδίου του. Και ξαφνικά η ιστορία ξαναγράφεται χωρίς ακόμα να το έχουμε αντιληφθεί. Στην Ουκρανία ο κόσμος σκοτώνεται και στη Δύση αγωνιούμε για το που θα φθάσει η τιμή της βενζίνης. Ο τρόμος του πολέμου καθρεπτίζεται στα μάτια των παιδιών, και εμείς τρομάζουμε με τις αυξήσεις στο ηλεκτρικό και στο φυσικό αέριο. Ο καθείς με τον τρόμο του.
Εμείς στη Δύση πρωτίστως σκεφτόμαστε πως θα σώσουμε την οικονομία και θα διατηρήσουμε το πλαίσιο σταθερότητας, κι αυτοί πού θα σωθούν από τις βόμβες του Πούτιν και πώς θα κρατήσουν όρθια τη χώρα τους και θα διατηρήσουν την ανεξαρτησία τους. Το τίμημα της ελευθερίας και της δημοκρατίας δια πυρός και σιδήρου και… φυσικού αερίου, αποτιμάται διαφορετικά σε Δύση και Ανατολή. Προσπαθώντας να νικήσουμε τον Πούτιν με το Swift, τον πληρώνουμε ακριβά για να συνεχίσει να μας πουλάει φυσικό αέριο και πετρέλαιο, τα οποία χρηματοδοτούν την εισβολή του στην Ουκρανία.
Εμείς οι Δυτικοί πιστεύαμε ότι η ιστορία τελείωσε, ότι η δημοκρατία είναι δεδομένη και η ελευθερία απαραβίαστη, αλλά ακόμα δεν έχουμε καταλάβει ότι αυτά που συμβαίνουν στην Ουκρανία αλλάζουν τον κόσμο. Και θα πρέπει γρήγορα να αντιληφθούμε ότι αυτός ο πόλεμος αλλάζει το δόγμα: «It’s the economy, stupid», σε… It’s democracy, stupid!
