Η μείωση της ανεργίας που ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα η ΕΛΣΤΑΤ αποτελεί ρεκόρ 12ετίας, αλλά επιπλέον χαρακτηρίζεται από συγκεκριμένα ιδιαίτερα θετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, αυτά είναι:
– Η μείωση της ανεργίας των γυναικών και των νέων.
– Το γεγονός ότι η μείωση της ανεργίας επιτεύχθηκε παράλληλα με αύξηση του εργατικού δυναμικού. Δεν είναι μόνο ότι μειώθηκαν οι άνεργοι, αλλά επιπλέον ότι χιλιάδες πολίτες που ήταν ανενεργοί, μπήκαν στην αγορά εργασίας, αναζήτησαν και βρήκαν δουλειά.
Οι επιδόσεις αυτές είναι αποτέλεσμα της συνολικής πολιτικής της κυβέρνησης, που ενθάρρυνε τη δημιουργία θέσεων εργασίας (μείωση φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, διευκόλυνση επενδύσεων), δημιούργησε πλέγμα προστασίας από τις επιπτώσεις του κορωνοϊού (προγράμματα αναστολών, ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ, επιστρεπτέες προκαταβολές, ρυθμίσεις οφειλών κ.ά.) και έδωσε κίνητρα για προσλήψεις ανέργων μέσω των προγραμμάτων του ΟΑΕΔ, που εντείνονται φέτος.
Αναλυτικά οι εξελίξεις στην αγορά εργασίας αποκωδικοποιούνται ως εξής:
1. Τα δεδομένα της ΕΛΣΤΑΤ
Η ανεργία έχει μειωθεί κατά 4,4 ποσοστιαίες μονάδες από τη στιγμή που η ΝΔ ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας, από 17,2% τον Ιούλιο του 2019 σε 12,8% τον Δεκέμβριο του 2021. Έτσι βρίσκεται στο χαμηλότερο σημείο από τον Ιούλιο του 2010 (12,9%), ενώ σε απόλυτους αριθμούς ο αριθμός των ανέργων (596,1 χιλ.) είναι ο χαμηλότερος από τον Μάρτιο του 2010 (564,0 χιλ.). Παράλληλα ο αριθμός των απασχολούμενων ξεπέρασε τον Ιούνιο του 2021 το ψυχολογικό φράγμα των 4 εκατ. για πρώτη φορά από τον Αύγουστο του 2011.
2. Μείωση της ανεργίας για γυναίκες-νέους
Η μείωση της ανεργίας (σε ποσοστιαίες μονάδες) είναι μεγαλύτερη στις γυναίκες και τους νέους. Αυτές είναι δύο κατηγορίες συμπολιτών μας που κατέγραψαν εξαιρετικά υψηλά ποσοστά ανεργίας κατά την περίοδο της κρίσης. Η γρηγορότερη αποκλιμάκωση της ανεργίας στις γυναίκες και τους νέους είναι πολύ σημαντική και για την ανάπτυξη της οικονομίας και για την κοινωνική συνοχή: Όλες οι σχετικές έρευνες δείχνουν ότι ο βασικότερος προσδιοριστικός παράγοντας για τη μείωση της φτώχειας και των ανισοτήτων είναι η αύξηση της απασχόλησης συγκεκριμένων ομάδων του πληθυσμού. Η Ελλάδα πετυχαίνει σημαντική πρόοδο ακριβώς προς αυτή την κατεύθυνση. Δημιουργούνται νέα εισοδήματα από εργασία, τα οποία κυρίως κατευθύνονται σε ανθρώπους που προηγουμένως δεν είχαν εισόδημα, γιατί δεν είχαν δουλειά. Η ανάπτυξη που πετυχαίνει η Ελλάδα γίνεται ολοένα και πιο συμπεριληπτική.
3. Αύξηση της απασχόλησης + περισσότεροι οικονομικά ενεργοί
Η μείωση της ανεργίας συμπίπτει τόσο με την αύξηση του αριθμού των απασχολουμένων, όσο και με τη μείωση του αριθμού των οικονομικά ανενεργών. Αυτός είναι ο ιδανικός συνδυασμός.
Το 2021, για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια, παρατηρούμε μία σημαντική μείωση των οικονομικά ανενεργών, που υπερβαίνει τις 100.000 άτομα. Δηλαδή, το 2021 παραπάνω από 100.000 συμπολίτες μας μπήκαν στην αγορά, αναζητώντας εργασία. Όμως, το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε σημαντικά, γιατί η απασχόληση αυξήθηκε κατά σχεδόν διπλάσιο αριθμό, ξεπερνώντας το φράγμα των 4 εκατομμυρίων. Δηλαδή το 2021, η Ελλάδα πέτυχε αύξηση απασχόλησης σε περιβάλλον αυξημένης συμμετοχής στην αγορά εργασίας. Αυτό ακριβώς είναι και το ζητούμενο.
Η αύξηση της απασχόλησης κατά σχεδόν 200.000 θέσεις εργασίας είναι από μόνη της μία πολύ θετική εξέλιξη. Πολύ θετική εξέλιξη όμως αποτελεί και η μείωση των οικονομικά ανενεργών. Αυτή δείχνει ότι τα κίνητρα που δίνει η κυβέρνηση υπέρ της εργασίας (μείωση ασφαλιστικών εισφορών και αναστολή εισφοράς αλληλεγγύης) είναι αποτελεσματικά, δίνουν σημαντική ώθηση σε κόσμο που ήταν εκτός αγοράς εργασίας, να αναζητήσει απασχόληση. Δείχνει επίσης ότι ο νέος εργασιακός νόμος, με τις πρόνοιες που προωθούν την καλύτερη ισορροπία μεταξύ προσωπικής/οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής, δίνει δυνατότητα εργασίας σε ανθρώπους την οποία προηγουμένως δεν είχαν.
4. Η πολιτική των μεταρρυθμίσεων αποδίδει
Η επιτυχία οφείλεται στην καλά σχεδιασμένη μεταρρυθμιστική ατζέντα που ακολουθεί η κυβέρνηση από την αρχή της θητείας της. Μια ατζέντα που περιλαμβάνει τη μείωση του μη μισθολογικού κόστους και της φορολογίας των επιχειρήσεων, ώστε να γίνουν πιο ανταγωνιστικές. Αλλά και την βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, την προώθηση των ιδιωτικοποιήσεων και την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού της οικονομίας.
Ενδεικτικά από τη μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης 2020-2021 κατά 3,9 ποσοστιαίες μονάδες (2,3ppts στον εργοδότη και 1,6ppts στον εργαζόμενο) το ετήσιο μη μισθολογικό κόστος μιας επιχείρησης για έναν εργαζόμενο που λαμβάνει μικτό μισθό 1.000 ευρώ μειώνεται κατά 318 ευρώ. Την ίδια ώρα ο εργαζόμενος έχει αύξηση του εισοδήματός του κατά 228 ευρώ (που φτάνει τα 355 ευρώ αν συνυπολογιστούν τα οφέλη από τη μείωση της φορολογίας).
Παράλληλα με τις μεταρρυθμίσεις υλοποιήθηκαν άμεσα μέτρα στήριξης της απασχόλησης. Το συνολικό κόστος των μέτρων στήριξης της αγοράς εργασίας από την πανδημία υπερβαίνει τα 10,5 δισ., καθώς το 2020 διατέθηκαν 4,1 δισ., το 2021 5,3 δισ., ενώ για το 2022 αναμένεται να ξεπεράσει το 1,1 δισ. ευρώ. Τα μέτρα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα η Ελλάδα να έχει την καλύτερη επίδοση στην Ε.Ε., όσον αφορά στη συγκράτηση της ανεργίας κατά την περίοδο της πανδημίας.
Επιπλέον, μέσω των προγραμμάτων του ΟΑΕΔ δημιουργήθηκαν μέσα σε 1,5 χρόνο πάνω από 50.000 νέες θέσεις εργασίας ενώ για το τρέχον έτος αναμένεται να δημιουργηθούν άλλες 86.000 θέσεις εργασίας (ως μέτρο σύγκρισης την τετραετία ΣΥΡΙΖΑ δημιουργήθηκαν μόλις 40.000).
Αξίζει να σημειωθεί ότι το 57,7% των νέων αυτών προσλήψεων αφορούσε γυναίκες ενώ το 38,3% ήταν άτομα ηλικίας έως 29 ετών – 2 πληθυσμιακές ομάδες που αντιμετωπίζουν εντονότερο πρόβλημα ανεργίας και για τις οποίες απαιτείται ιδιαίτερη μέριμνα.
5. Η στρατηγική για την απασχόληση το 2022
Από τα 16 προγράμματα του 2021 παραμένουν ανοιχτά για αιτήσεις 7 προγράμματα, τα οποία θα συνεισφέρουν περίπου 24.000 θέσεις εργασίας μέσα στο 2022.
Επίσης το 2022 με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και του ΕΣΠΑ ο ΟΑΕΔ θα υλοποιήσει 11 νέα προγράμματα απασχόλησης εργασιακής εμπειρίας και επιχειρηματικότητας (τα 4 σε λιγνιτικές περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Πελοποννήσου στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης), ύψους 587 εκατ. ευρώ προϋπολογισμό. Αφορούν 62.000 θέσεις εργασίας.
Δηλαδή συνολικά μέσω ΟΑΕΔ θα δημιουργηθούν το 2022 86.000 νέες θέσεις εργασίας.
Συνολικά την τετραετία 2016-2019 δημιουργήθηκαν 10.627 θέσεις εργασίας τον χρόνο ενώ επί ΝΔ κατά μέσο όρο έχουμε 31.661 θέσεις εργασίας τον χρόνο – δηλαδή τριπλάσιο αριθμό.
Ταυτόχρονα έχει επεκταθεί το πρόγραμμα των 150.000 νέων θέσεων με το οποίο επιδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό το σύνολο των ασφαλιστικών εισφορών εργαζομένου και εργοδότη, για χρονικό διάστημα έξι μηνών.
Ενώ από την 1η Ιανουαρίου υλοποιείται και το «Πρώτο Ένσημο» το οποίο απευθύνεται σε νέους ηλικίας 18-29 ετών που δεν διαθέτουν προϋπηρεσία. Επιπλέον μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης θα δαπανηθεί ποσό που υπερβαίνει το 1 δισ. ευρώ για προγράμματα κατάρτισης σε ψηφιακές και «πράσινες» δεξιότητες σε 500.000 ωφελούμενους ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις της αγοράς εργασίας. Μέχρι το τέλος του 2022 θα έχουν καταρτιστεί πάνω από 150.000 άτομα.
Σε αντίθεση με τα συνθήματα της αντιπολίτευσης, η κυβέρνηση προωθεί πολιτικές, που αυξάνουν την απασχόληση, μειώνουν την ανεργία, μεγαλώνουν το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών, ενισχύουν την κοινωνική συνοχή. Εφαρμόζει μια αναπτυξιακή πολιτική, με μέρισμα για όλους τους πολίτες.
