Ζούμε σε μια εποχή αβεβαιότητας. Μια εποχή που αμφισβητείται ανοιχτά η ικανότητα και η καταλληλότητα της Ευρωπαϊκής Ενωσης να ανταποκρίνεται στις κοινωνικός επιταγές και να αντιμετωπίζει όσα απειλούν τη φιλελεύθερη δημοκρατία.
Ευρισκόμενοι εν τω μέσω μιας διεθνούς οικονομικής κρίσης και μιας πανδημίας με συνέπειες τρομερές, πολλοί πολίτες, όμηροι του φόβου και της απελπισίας τους, διερωτώνται αν η παγκοσμιοποίηση και το πολιτικό και οικονομικό της πλαίσιο τους έφερε, τελικά, ευημερία, ελευθερία και ειρήνη. Εξάλλου, οι πολέμιοι της φιλελεύθερης δημοκρατίας πάντοτε περιμένουν την ώρα που θα έρθει μια κρίση σαν τη σημερινή, προκειμένου να βάλουν μπρος την προπαγάνδα τους επιτιθέμενοι στην ελευθερία της εκπαίδευσης και του λόγου, το δικαίωμα στην ατομική περιουσία, την ελεύθερη αγορά και το κράτος δικαίου. Κι επειδή οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη σήμερα χτυπούν κατευθείαν στην «καρδιά» των ατομικών ελευθεριών, όσο δεν δρα αποτελεσματικά αφήνει χώρο στην εξάπλωση μιας βαθιάς πολιτικής κρίσης.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν είναι κάτι ιδεατό. Πρέπει να βασίζεται στην πρακτικότητα, την πραγματικότητα και την αλληλεγγύη. Να είναι ένας κοινός χώρος εντός του οποίου τα κράτη-μέλη μπορούν να συναντηθούν και να συνεργαστούν στο πλαίσιο ενός παγκοσμιοποιημένου κόσμου. Δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε ότι το πρόβλημα ενός κράτους-μέλους είναι πρόβλημα όλων μας. Το Μεταναστευτικό είναι ένα προφανές παράδειγμα. Δεν μπορεί να μη μας αγγίζει άπαντες το γεγονός ότι ένα κράτος-μέλος αντιμετωπίζει προβλήματα στα σύνορά του. Γι’ αυτό οφείλουμε να συνεχίσουμε να υπερασπιζόμαστε τα ασφαλή σύνορα και τη νόμιμη και εύτακτη μετανάστευση, εξασφαλίζοντας, ταυτόχρονα, ότι η Ευρώπη θα συνεχίσει να είναι μια φιλόξενη περιοχή, απαλλαγμένη από κάθε ξενοφοβική ρητορική.
Ο ακραίος εθνικισμός, άλλωστε, έχει ήδη προκαλέσει, ιστορικά, μεγάλο πόνο και συγκρούσεις στην ήπειρό μας. Και προκαλεί ακόμη. Το γνωρίζουμε καλά στην Ισπανία, με όσα ζήσαμε με τα αποσχιστικά κινήματα που διαχώρισαν τους πολίτες μας, εργαλειοποιώντας με ποταπό τρόπο τη γλώσσα, την παιδεία και τους θεσμούς. Και δεν είμαστε οι μόνοι. Με τον ίδιο τρόπο έχουν απειληθεί και άλλα ευρωπαϊκά έθνη, εσωτερικά ή εκτός των συνόρων τους. Είμαστε αποφασισμένοι, λοιπόν, να δώσουμε ακούραστες μάχες υπεράσπισης του κράτους δικαίου και της εθνικής κυριαρχίας, τόσο για τη χώρα μας, όσο και για τις υπόλοιπες.
Το να είσαι Ευρωπαίος στον 21ο αιώνα, όπου κι αν ζεις, στην Ισπανία, τη Γαλλία ή την Ελλάδα, προϋποθέτει να απορρίπτεις τις ακραίες ιδεολογίες και το διχαστικό τους πνεύμα, που απορρίπτεται, άλλωστε, από τις ίδιες τις ιδρυτικές αρχές της Ενωσής μας. Δεν πρέπει να το ξεχνάμε αυτό, ούτε να μην αναγνωρίζουμε ηγεσίες σαν αυτή του Κυριάκου Μητσοτάκη, που αναδεικνύονται έχοντας στόχο να βάλουν ένα τέλος στην επέλαση της δημαγωγίας.
Χρειαζόμαστε, λοιπόν, ξεκάθαρες ηγετικές γραμμές. Οι πολίτες ζητούν από εμάς σοβαρότητα και σταθερότητα, που μόνο τα κόμματα που είναι συνεπή στην ιστορία και τις αρχές τους μπορούν να τους προσφέρουν. Πρέπει να μεταφράσουμε τις αξίες μας σε προτάσεις, προκειμένου να φτιάξουμε έναν οδικό χάρτη για τις ημέρες του μέλλοντος που, για να δανειστώ έναν στίχο του Καβάφη, «στέκοντ’ εμπροστά μας σα μια σειρά κεράκια αναμμένα – χρυσά, ζεστά, και ζωηρά κεράκια».
Έχουμε μεγάλες προκλήσεις εκεί, μπροστά μας, αλλά πρέπει να σταθούμε με ελπίδα και πνεύμα φιλόδοξο για τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Δεν είναι εύκολο να χρειάζεται να φέρεις πίσω χώρες στον δρόμο της σύνεσης, της μετριοπάθειας και των χρήσιμων μεταρρυθμίσεων. Δεν είναι ευχάριστο να χρειάζεται να εξηγείς ότι τα πολύπλοκα προβλήματα δεν λύνονται με απλές φόρμουλες. Και, πολύ συχνά, δεν είναι ωραίο να λες την αλήθεια για τους σκοπέλους που πρέπει να ξεπεράσουμε. Δεν είναι εύκολο, δεν είναι ευχάριστο, δεν είναι ωραίο, αλλά είναι το καθήκον μας. Και πρέπει να ευχαριστούμε αυτούς που το κάνουν με μετριοπάθεια και κουράγιο και χωρίς λιποψυχία.
· Ο Πάμπλο Κασάδο είναι πρόεδρος του Λαϊκού Κόμματος της Ισπανίας. Το άρθρο δημοσιεύεται στα Νέα
