Τόσα χρόνια το ευρωπαϊκό ταμείο γέμιζε τα πορτοφόλια εκείνων που είχαν ανακαλύψει τη χρυσή συνταγή: δήλωνε-δεν-καλλιεργούσε, υπέγραφε-δεν-τηρούσε, καρπωνόταν-δεν-λογοδοτούσε. Οι επιδοτήσεις για βιολογική κτηνοτροφία και μελισσοκομία έγιναν βιτρίνα μιας πρόθυμης απάτης· τόσο πρόθυμης, που μόλις ανακοινώθηκαν εντατικοί, διασταυρωμένοι έλεγχοι, οι «κήρυκες της οικολογίας» έλυσαν τις συμβάσεις τους πιο γρήγορα κι από τα μελίσσια που εγκαταλείπουν άδεια κυψέλη.
Σύμφωνα με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστα Τσιάρα, τις τελευταίες ημέρες παρατηρείται μαζική αποχώρηση δικαιούχων από τα προγράμματα επιδότησης, είτε μέσω ακύρωσης των συμβάσεών τους είτε με απόσυρση των αιτήσεων. Ο λόγος; Οι επικείμενοι έλεγχοι.
Δεν χρειάστηκε ούτε μία αυτοψία· αρκούσε η προειδοποίηση για δορυφορική επιτήρηση και διασταύρωση τιμολογίων για να ξεβραστούν στην ακτή της πραγματικότητας δεκάδες «παραγωγοί». Ξαφνικά το να είσαι πιστοποιημένος βιοκαλλιεργητής έμοιαζε πιο ασφυκτικό από το να φορέσεις μελισσοστολή Αύγουστο μεσημέρι. Έτσι, πριν «καρφώσει» καν η πρώτη επιτόπια επιθεώρηση, άρχισε το οικειοθελές προσκύνημα στις εξόδους: αίτηση ανάκλησης εδώ, ακύρωση συμβολαίου εκεί, κι έπειτα βαρύγδουπες δηλώσεις περί «γραφειοκρατικού κλοιού».
Η αλήθεια είναι βαθύτερη και απλή. Όταν προαναγγέλλεται σοβαρός έλεγχος και βλέπεις μαζική αποχώρηση, ξέρεις ότι δεν έφυγαν οι έντιμοι. Έφυγαν αυτοί που δεν άντεξαν την ιδέα της διαφάνειας. Και η αποχώρησή τους, όσο κι αν παρουσιάζεται ως «προσωπική επιλογή», είναι στην πραγματικότητα μια σιωπηρή ομολογία.
Δεν πρόκειται για «λάθος πολιτική κατεύθυνση» ούτε για «κυνηγητό μικροπαραγωγών». Είναι η στοιχειώδης άμυνα μιας κοινωνίας που πληρώνει από τους φόρους της επιδοτήσεις, απαιτώντας τουλάχιστον πραγματικές κυψέλες και αληθινές στάνες. Αν κάποιοι βρίσκουν τους νέους κανόνες «αφόρητους», μπορούν πάντα να επιστρέψουν στην παραδοσιακή μέθοδο: να δουλέψουν πράγματι τη γη τους. Γιατί, όπως δείχνει η πρόσφατη φυγή, το μόνο βιολογικό σε πολλούς ήταν η ταχύτητα αποχώρησης όταν έσφιξαν τα γάντια του ελέγχου.
Κι αν κάποιοι ακόμη αμφιβάλλουν, ας ρωτήσουν τους μελισσοκόμους που παράγουν αληθινό μέλι και τους κτηνοτρόφους που πληρώνουν καθεστώς πιστοποίησης δίχως να κλέβουν: αυτοί επιτέλους ανασαίνουν δικαιοσύνη και αξιοπρέπεια στην αγορά.
