Το σχέδιο για τη δημιουργία δύο μεγάλων Εθνικών Θαλάσσιων Πάρκων, στο Ιόνιο και τις Νότιες Κυκλάδες, τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση έως τις 22 Σεπτεμβρίου, όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, υλοποιώντας τη δέσμευση που είχε αναλάβει στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για τους Ωκεανούς στη Νίκαια.
Όπως τόνισε, πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα δίκτυα θαλάσσιας προστασίας σε ολόκληρη τη Μεσόγειο, που αναδεικνύει την Ελλάδα σε πρωτοπόρο δύναμη στη διαχείριση της θαλάσσιας κληρονομιάς της.
Η εξαγγελία του Πρωθυπουργού δεν άργησε να προκαλέσει τις γνωστές τουρκικές αντιδράσεις. Το υπουργείο Εξωτερικών της γείτονος έσπευσε να εγείρει, για πολλοστή φορά, ζήτημα «γκρίζων ζωνών», προβάλλοντας αβάσιμες αιτιάσεις περί διμερών διαφορών και μονομερών ενεργειών της Ελλάδας στο Αιγαίο. Η τουρκική ανακοίνωση επανέφερε το φθαρμένο αφήγημα περί «γεωγραφικών σχηματισμών με αδιευκρίνιστη κυριότητα» και κάλεσε την Ελλάδα να μην προχωρά σε δράσεις σε ημίκλειστες θάλασσες.
Η ελληνική απάντηση υπήρξε άμεση και κατηγορηματική. Το υπουργείο Εξωτερικών ξεκαθάρισε ότι δεν υφίστανται «γκρίζες ζώνες» στο Αιγαίο και πως η ελληνική κυριαρχία θεμελιώνεται σαφώς σε διεθνείς συνθήκες. Τόνισε μάλιστα ότι δεν τίθεται θέμα διαπραγμάτευσης των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, ούτε νομικής αμφισβήτησης των πράξεων προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης επανέλαβε πως η Ελλάδα δεν αποδέχεται τον τουρκικό ισχυρισμό περί γκριζαρίσματος και πως η χώρα μας δεν πρόκειται να αλλάξει την πολιτική της εξαιτίας των τουρκικών ενστάσεων.
Τα δύο νέα θαλάσσια πάρκα καταλαμβάνουν συνολικά πάνω από 27.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, καλύπτοντας το 32,6% των ελληνικών θαλασσών. Πρόκειται για περιοχές με εξαιρετική βιοποικιλότητα, όπου εντοπίζονται ενδημικά και απειλούμενα είδη, όπως οι θαλάσσιες χελώνες καρέτα-καρέτα, τα λιβάδια Ποσειδωνίας, οι ύφαλοι με κοράλλια και σπάνια θαλάσσια θηλαστικά. Η υπεραλίευση, η ρύπανση και η κλιματική αλλαγή απειλούν τη σταθερότητα αυτών των οικοσυστημάτων και το νέο καθεστώς προστασίας στοχεύει ακριβώς στη διατήρηση και την ανάκαμψή τους.
Ειδικά μέτρα όπως η απαγόρευση της μηχανότρατας και άλλων καταστροφικών αλιευτικών πρακτικών εντός των προστατευόμενων περιοχών θα επιτρέψουν στη φύση να αναγεννηθεί. Όπως τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, τα νέα πάρκα θα λειτουργήσουν ως μεγάλα θαλάσσια καταφύγια ζωής και παράλληλα ως πρότυπα ορθής περιβαλλοντικής διαχείρισης.
Το πάρκο του Ιονίου εκτείνεται από τη Λευκάδα έως τη νοτιοδυτική Πελοπόννησο και καλύπτει 18.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Η περιοχή αυτή φιλοξενεί μεγάλο αριθμό από τα σπάνια μεγάλα θαλάσσια θηλαστικά της Μεσογείου. Στο Αιγαίο, το θαλάσσιο πάρκο εκτείνεται από τη Μήλο έως την Αμοργό, περιλαμβάνοντας νησίδες όπως η Κίναρος και η Άνυδρος, καθώς και τις θαλάσσιες ζώνες γύρω από τη Σαντορίνη και την Ανάφη, με συνολική έκταση 9.500 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Η πρωτοβουλία χαιρετίστηκε και από το Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση (WWF), το οποίο χαρακτήρισε τη δημιουργία των δύο πάρκων ως σημαντική κίνηση της κυβέρνησης. Όπως δήλωσε ο διεθνής οργανισμός, αναμένει τη λεπτομερή παρουσίαση των μέτρων στη δημόσια διαβούλευση για να τοποθετηθεί αναλυτικά.
Με τη δημιουργία αυτών των δύο μεγάλων θαλάσσιων πάρκων, η Ελλάδα αναλαμβάνει έναν νέο, ενεργό ρόλο στην προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, επιβεβαιώνοντας τη βούληση του πρωθυπουργού να επαναπροσδιορίσει τη σχέση μας με τις θάλασσες όχι ως ιδιοκτησία, αλλά ως ευθύνη για τις επόμενες γενιές.
