Η αποκλιμάκωση της έντασης στην ανατολική Μεσόγειο καθώς και το πεδίο στρατηγικών προτεραιοτήτων των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ελλάδα, αλλά και τα αμοιβαία συμφέροντα των δύο χωρών σε διπλωματία, άμυνα, ασφάλεια, εμπόριο, επενδύσεις, τηλεπικοινωνίες και ενέργεια καταγράφονται σε κοινή δήλωση Αθήνας – Ουάσινγκτον μετά τη συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια με τον αμερικανό όμολογό του Μάικ Πομπέο στη Θεσσαλονίκη.
Οι διμερείς σχέσεις Ελλάδας-ΗΠΑ, τα Δυτικά Βαλκάνια και η Ανατολική Μεσόγειο βρέθηκαν στο επίκεντρο της συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Ηνωμένων Πολιτειών, Νίκου Δένδια και Μάικ Πομπέο, σήμερα το πρωί, στη Θεσσαλονίκη, όπως αναφέρει σε tweet του ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας.
«Είναι πάντα υπέροχο να βλέπω τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια. Σήμερα, στη Θεσσαλονίκη, συζητήσαμε για τη μακρόχρονη ισχύ των σχέσεων Ηνωμένων Πολιτειών-Ελλάδας, τα Δυτικά Βαλκάνια και την αποκλιμάκωση της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο», αναφέρει ο Μάικ Πομπέο στον λογαριασμό του στο twitter.
Always fantastic to see Greek Foreign Minister @nikosdendias. Today in Thessaloniki, we discussed the enduring strength of the U.S.-Greece relationship, the Western Balkans, and de-escalation of tensions in the Eastern Mediterranean. pic.twitter.com/lKVV3yJjxN
— Secretary Pompeo (@SecPompeo) September 28, 2020
Παράλληλα το υπουργείο Εξωτερικών έδωσε στη δημοσιότητα την κοινή δήλωση Ελλάδας-ΗΠΑ μετά τη συνάντηση Πομπέο-Δένδια, όπου επιβεβαιώνονται οι εξαιρετικές διμερείς σχέσεις.
Η κοινή δήλωση Αθήνας – Ουάσινγκτον
Ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας και ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο πραγματοποίησαν επισκόπηση υψηλού επιπέδου του Στρατηγικού Διαλόγου ΗΠΑ-Ελλάδας στις 28 Σεπτεμβρίου 2020, εν αναμονή του τρίτου (γύρου) Στρατηγικού Διαλόγου που θα πραγματοποιηθεί στην Ουάσινγκτον το 2021. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα επιβεβαιώνουν τη δέσμευσή τους στον Στρατηγικό Διάλογο ως απόδειξη της εξαιρετικής διμερούς σχέσης των δύο χωρών. Με την ευκαιρία αυτής της επισκόπησης υψηλού επιπέδου, επιβεβαίωσαν την αμοιβαία επιθυμία τους για εμβάθυνση της συνεργασίας, ιδίως στους τομείς που περιγράφονται παρακάτω.
Περιφερειακή συνεργασία
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα μοιράστηκαν απόψεις για την Ανατολική Μεσόγειο και επιβεβαίωσαν την πεποίθησή τους ότι τα ζητήματα θαλάσσιας οριοθέτησης πρέπει να επιλυθούν ειρηνικά σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Εν προκειμένω, οι Ηνωμένες Πολιτείες χαιρέτισαν την επιβεβαιωμένη ετοιμότητα της Ελλάδας να συνεργαστεί με άλλες χώρες της περιοχής για την επίτευξη συμφωνιών οριοθέτησης στη θάλασσα μέσω διαλόγου και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα επανέλαβαν επίσης την αφοσίωσή τους στην ενίσχυση της στενής συνεργασίας τους ως Συμμάχων του ΝΑΤΟ, χρησιμοποιώντας όλα τα κατάλληλα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους, προκειμένου να διασφαλιστεί η σταθερότητα και η ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή.
Οι δύο πλευρές επανέλαβαν την επιθυμία τους να συνεχίσουν και να ενισχύσουν τη συνεργασία τους σε διάφορους τομείς στο πλαίσιο της μορφής 3 + 1 (Κύπρος, Ελλάδα, Ισραήλ και Ηνωμένες Πολιτείες), η οποία ξεκίνησε στην Ιερουσαλήμ το Μάρτιο του 2019, καθώς αυτή η συνεργασία μπορεί συμβάλλει στην προώθηση της ειρήνης, της σταθερότητας, της ασφάλειας και της ευημερίας στην Ανατολική Μεσόγειο και στην ευρύτερη περιοχή. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα επαναλαμβάνουν την υποστήριξή τους για την ένταξη όλων των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων σε ευρωπαϊκούς και διατλαντικούς θεσμούς σύμφωνα με την επιλογή των πολιτών τους. Τόνισαν τις προσπάθειες της Ελλάδας προς το σκοπό αυτό, σημειώνοντας τη συνεχιζόμενη συνάφεια της ιστορικής συμφωνίας Πρεσπών και της επακόλουθης ένταξης της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ, υπογραμμίζοντας τη σημασία της συνεπούς εφαρμογής της με καλή πίστη.
Άμυνα και ασφάλεια
Η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες εξέφρασαν την πρόθεσή τους να ενισχύσουν περαιτέρω τη στρατηγική εταιρική σχέση άμυνας και ασφάλειας, επεκτείνοντας και εμβάθυνση της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας ΗΠΑ-Ελλάδας, η οποία επικαιροποιήθηκε τελευταία φορά τον Οκτώβριο του 2019 και συμβάλλει σημαντικά στην ασφάλεια και των δύο εθνών. Στον επόμενο Στρατηγικό Διάλογο, και οι δύο πλευρές σκοπεύουν να συζητήσουν πώς να αλληλοβοηθούνται περαιτέρω στη διατήρηση ισχυρών, ικανών και διαλειτουργικών στρατών.
Επιβολή του νόμου και αντιτρομοκρατία
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα σημείωσαν τη συνεργασία τους στον τομέα της ασφάλειας βάσει ενός κοινού ενδιαφέροντος για την προστασία της ασφάλειας και των δύο εθνών από τρομοκράτες, διεθνικές εγκληματικές οργανώσεις και άλλους παράγοντες απειλής. Παρά την παγκόσμια πανδημία, η εξαιρετική συνεργασία επιβολής του νόμου μεταξύ ΗΠΑ και Ελλάδας για συλλήψεις, κατασχέσεις και εκδόσεις συνεχίστηκε αμείωτη. Επιπλέον, οι δύο χώρες εξέτασαν τη συνεχιζόμενη βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών και της συνεργασίας κατά της τρομοκρατίας και της συνεργασίας σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα. Δεσμεύτηκαν για την πλήρη εφαρμογή της κοινής δήλωσης του 2016 σχετικά με τη συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης, συμπεριλαμβανομένης της έναρξης έκδοσης μιας ενημερωμένης εθνικής ταυτότητας και της πλήρους συλλογής και ανάλυσης δεδομένων επιβατών αεροπορικών μεταφορών.
Εμπόριο και επενδύσεις
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα προσβλέπουν στην ενίσχυση του εμπορίου και των επενδύσεων μεταξύ των δύο χωρών μας. Οι δύο κυβερνήσεις σημείωσαν ότι η Ελλάδα βελτίωσε ουσιαστικά την προστασία και την επιβολή της πνευματικής ιδιοκτησίας το 2019, με αποτέλεσμα την απομάκρυνση της Ελλάδας από την Ειδική Έκθεση 301 του Γραφείου Εμπορίου των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα χαιρέτισαν τα εγκαίνια νέων επενδύσεων και εξαγορών από αμερικανικές εταιρείες στην Ελλάδα και επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους να ενθαρρύνουν αυτήν την τάση. Οι δύο κυβερνήσεις προσβλέπουν στην ενίσχυση της συνεργασίας στο εμπόριο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα αποδίδουν μεγάλη σημασία στη συνεργασία για την τεχνητή νοημοσύνη, την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, το 5G και την ιδιωτικοποίηση στρατηγικών υποδομών. Οι δύο χώρες παραμένουν δεσμευμένες να ενισχύσουν την ικανότητα των γυναικών να ευημερούν ως εργατικό δυναμικό, να πετύχουν ως επιχειρηματίες και να είναι σε καλύτερη θέση για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης.
Ενέργεια
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα καλωσόρισαν την ολοκλήρωση του ελληνικού τμήματος του Υπερ-Αδριατικού Αγωγού (ΤΑΡ) και ανυπομονούσαν να συζητήσουν στον προσεχή Στρατηγικό Διάλογο την αμοιβαία υποστήριξή τους για τη διασυνδετική γραμμή Ελλάδας-Βουλγαρίας, το έργο της πλωτής μονάδας αποθήκευσης και αεριοποίησης στην Αλεξανδρούπολη, την ιδιωτικοποίηση της υπόγειας αποθήκης φυσικού αερίου της Καβάλας, το έργο Διασύνδεσης Ελλάδας – Βόρειας Μακεδονίας και άλλα εμπορικά βιώσιμα έργα, τα οποία θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν τον αγωγό αερίου EastMed.
Και οι δύο πλευρές χαιρέτισαν την επίσημη καθιέρωση του φόρουμ αερίου EastMed στις 22 Σεπτεμβρίου ως περιφερειακού οργανισμού και της συνεχιζόμενης επιτυχούς συνεργασίας στον τομέα της ενέργειας μέσω της διαδικασίας 3 + 1. Η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες υπογράμμισαν τη συμμετοχή της ExxonMobil σε συνεργασία με την Total and Hellenic Petroleum σε υπεράκτια εξερευνητικά τεμάχια στα ανοικτά των ακτών της Κρήτης, καθώς και τις πιθανές ευκαιρίες για επενδύσεις των ΗΠΑ στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, με τον πρόσφατα επικυρωμένο ελληνικό νόμο «Εκσυγχρονισμός Περιβαλλοντική νομοθεσία. ”
Δεσμοί ανθρώπου με άνθρωπο
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα επαναβεβαίωσαν την κεντρικότητα των σχέσεων μεταξύ των ανθρώπων στις διμερείς τους σχέσεις. Ανυπομονώ να σηματοδοτήσουν την εκατονταετή ανεξαρτησία της Ελλάδας το 2021, καθώς και να ανταλλάξουν εκθέσεις και συνεργασία μεταξύ μουσείων. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα επιβεβαίωσαν την πρόθεσή τους να ενισχύσουν τους δεσμούς μεταξύ των ΗΠΑ και των ελληνικών πανεπιστημίων και να δημιουργήσουν νέα κοινά προγράμματα διπλού πτυχίου και σπουδών στο εξωτερικό. Και οι δύο χώρες θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν τις συνεχιζόμενες εκπαιδευτικές και ακαδημαϊκές ανταλλαγές, συμπεριλαμβανομένου του προγράμματος Φούλμπραιτ στην Ελλάδα, που σηματοδότησε την 72η επέτειό του το 2020. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα συμφώνησαν να συνεχίσουν τη μακροχρόνια συνεργασία τους για την προστασία της πολιτιστικής ιδιοκτησίας της Ελλάδας. Και οι δύο χώρες συμφώνησαν επίσης να συνεργαστούν για την ανάπτυξη δεξιοτήτων στους δημιουργικούς κλάδους, συμπεριλαμβανομένου του τομέα του κινηματογράφου. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα συμφώνησαν επίσης να διερευνήσουν συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα στον πολιτισμό και την τεχνολογία.
