“Στρατευμένος στην υπεράσπιση των Δικαίων μας» δήλωνε τον Αύγουστο του 2020 ο Μίκης Θεοδωράκης, με δήλωσή του ιστότοπό του. Είχε προηγηθεί από τα προηγούμενα χρόνια το έντονο ενδιαφέρον του προς την κατεύθυνση της αναθεώρησης των τεταμένων σχέσεων της Ελλάδας με τα γειτονικά κράτη και ιδιαίτερα με την Τουρκία.
Χαρακτηριστικά το Σεπτέμβρη του 1986 ο Μίκης Θεοδωράκης αναλαμβάνει την πρωτοβουλία για την δημιουργία μιας Επιτροπής Ελληνοτουρκικής Φιλίας. Συνεργάζεται με διακεκριμένους πνευματικούς ανθρώπους όπως ο Αζίζ Νεσίν, ο Γιασέρ Κεμάλ και ο Ζουλφού Λιβανελί, για να φέρει κοντά τους διανοούμενους, καλλιτέχνες και πολιτικούς από τις δύο πλευρές του Αιγαίου. Στην ελληνική Επιτροπή καλεί να συμμετέχουν εκπρόσωποι όλων των κομμάτων της χώρας.
Μαζί συνεργάζεται με τον Τούρκο συνθέτη και τραγουδιστή Ζουλφού Λιβανελί, ο οποίος παρουσιάζει τραγούδια του Μίκη μεταφρασμένα στα τουρκικά. Δίνουν μαζί συναυλίες στην Ελλάδα, την Τουρκία και την Ευρώπη.
Στις 25 του Νοέμβρη ιδρύθηκε στην Αθήνα η πρώτη Επιτροπή Ελληνο-Τουρκικής Φιλίας και λίγες μέρες αργότερα η αντίστοιχη Τουρκική Επιτροπή. Ο Μίκης Θεοδωράκης με την ευκαιρία του σχηματισμού της Τουρκικής Επιτροπής έδωσε μια μεγάλη συναυλία στην Κωνσταντινούπολη.
Διηγείται ο ίδιος:
-Τελείως συμπτωματικά βρέθηκα στη Τουρκία διότι ο Λιβανελί είχε ακούσει σ’ ένα στούντιο τον κύκλο τραγουδούν “Μήπως ζούμε σε άλλη χώρα”. Αξιοποίησε τα τραγούδια, τα μετέφρασε στα τουρκικά, τα τραγούδησε και σε μερικούς μήνες (δηλαδή από την Άνοιξη μέχρι τον Οκτώβρη του 86) ο δίσκος είχε πουλήσει 200.000 αντίτυπα. Αυτό το γεγονός τους έκανε να με καλέσουν στην Πόλη όπου η Εταιρεία δίσκων οργάνωσε πρες-κόνφερανς για την επίδοση του χρυσού δίσκου σε μένα και στον Λιβανελί. Έτσι ήρθαμε σε επαφή με μερικούς επιφανείς Τούρκους όπως ήταν ο Αζίζ Νεσίν, ο Γιασέρ Κεμάλ και άλλοι. Με την ευκαιρία αυτή έθεσα επί τάπητος το Θέμα της ελληνοτουρκικής φιλίας. Αποφασίσαμε να εξαγγείλουμε τη σύσταση της Επιτροπής Ελληνοτουρκικής Φιλίας διοργανώνοντας συνέντευξη.Τύπου. Η αίθουσα ήταν κατάμεστη όχι μόνο από Τούρκους δημοσιογράφους, απ ‘ όλα τα μέρη της Τουρκίας, αλλά και από πολλά ξένα πρακτορεία.
Στο μεταξύ, όπως γράφει το philenews.gr, στις14 Μαΐου του 2010, στις οκτώ και σαράντα-πέντε το βράδυ, o Μίκης Θεοδωράκης χάρισε στον Ταγίπ Ερντογάν δύο CDs, ένα δικό του και ένα με τη συνεργασία του με τον Τούρκο μουσικό και συγγραφέα Ζουλφί Λιβανελί,.Η συνάντηση στο σπίτι της οδού Επιφανούς, στον μικρό, ανηφορικό δρόμο του Φιλοπάππου, ήταν εκτός προγράμματος της επίσημης επίσκεψης. Ανακοινώθηκε μόλις λίγες ώρες προτού πραγματοποιηθεί. Ο Ερντογάν του υποσχέθηκε ότι θα βοηθήσει να πραγματοποιηθεί μια κοινή συναυλία τους στο αρχαίο θέατρο της Εφέσου, που ήταν επιθυμία του μουσικοσυνθέτη. Στη συνέχεια, με φόντο τον φωτισμένο Παρθενώνα, «η ελληνοτουρκική φιλία είναι ένα από τα μεγαλύτερα όνειρά μου», θα πει στον Τούρκο πρωθυπουργό ο Έλληνας μουσικοσυνθέτης κρατώντας τον σφιχτά απ’ το χέρι, ενώ με το άλλο του χέρι κρατούσε, επίσης σφιχτά, το χέρι του Γιώργου Παπανδρέου. «Πιστεύω ότι αυτό που έγινε σήμερα είναι μια ιστορική μέρα», θα συμπληρώσει, ενώ ο Ταγίπ Ερντογάν θα του πει: «Εσείς είστε το πολιτιστικό σκέλος της ελληνοτουρκικής φιλίας και εμείς με τον Γιώργο το σκέλος το πολιτικό. Γι’ αυτό σας χρειαζόμαστε»…
Όπως ήταν αναμενόμενο, η συμβολικού χαρακτήρα συνάντηση είχε προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις, ενώ δεν έλειψαν κι εκείνοι που θεωρούσαν ότι «ξεπουλήθηκε και ο Μίκης». Σ’ αυτό, βεβαίως, συνέβαλε και το γεγονός ότι λίγες μόνο ημέρες προηγουμένως, ο ίδιος εξέφραζε φόβους και ανησυχίες για την «αιφνίδια σύσφιξη» των ελληνοτουρκικών σχέσεων σε επίπεδο κυβερνήσεων –συμπεριλαμβανομένης της επίσκεψης Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα– εκφράζοντας υποψίες ότι πίσω απ’ όλα κρυβόταν «η αμερικανική πολιτική με τα ύποπτα σχέδιά της», η οποία θέλει να εξουδετερώσει τη «μοναδική παραφωνία» στην περιοχή, τους Έλληνες, καθώς όλοι οι άλλοι «είναι δεμένοι στο άρμα των ΗΠΑ»…
Το 2020 δήλωνε στρατευμένος στην υπεράσπιση των Δικαίων μας, καταγγέλοντας την επιθετικότητα της Τουρκίας, ενώ αποκηρύσσει περσινές του δηλώσεις για συνεκμετάλλευση στο Αιγαίο.
«Πληροφορήθηκα από κάποιους φίλους ότι κάποιοι αναρτούν στο διαδίκτυο παλαιότερα άρθρα μου σχετικά με τα ελληνοτουρκικά.
Είναι αυτονόητο, ότι οι τότε συνθήκες δεν έχουν απολύτως καμμία σχέση με τις σημερινές.
Σήμερα που οι Τουρκικές φρεγάτες αρμενίζουν στο Αιγαίο σε ελληνικά ύδατα, την επομένη μιας πραγματικής επίθεσης που δεχθήκαμε στον Έβρο από την Τουρκία του κ. Ερντογκάν, ο οποίος -ανεπίτρεπτα προσβλητικός- συμπεριφέρεται σαν να επιδιώκει με κάθε τρόπο θερμό επεισόδιο (για να μην αναφερθώ στα φοβερά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε εδώ και πάρα πολύ καιρό από την εγκληματική μεταχείριση των προσφύγων που μεταφέρθηκαν κατά εκατοντάδες στα νησιά μας κάτω από απάνθρωπες συνθήκες από Τούρκους διακινητές με την πλήρη κάλυψη και βοήθεια του σημερινού Τουρκικού κράτους), εννοείται ότι δεν μπορεί να με αντιπροσωπεύουν οι τότε απόψεις μου.
Βεβαίως είμαι και θα είμαι πάντα υπέρ της ειρηνικής συνύπαρξης των δύο λαών μας όπως και όλων των λαών της γης αλλά πάντα με τον όρο της αμοιβαιότητας, της αλληλοκατανόησης και του αμοιβαίου σεβασμού της εδαφικής ακεραιότητας και ανεξαρτησίας του κάθε κράτους, των διεθνών συνθηκών που έχουν υπογραφεί και του Διεθνούς Δικαίου γενικότερα.
Σήμερα ο ελληνικός λαός αντιμετωπίζει μια άκρως επιθετική και απειλητική πολιτική από την Τουρκία του Ερντογκάν και εγώ ως Έλληνας δεν είναι δυνατόν να μην είμαι στρατευμένος στην υπεράσπιση των Δικαίων μας», σημείωνε.
