Το 2025 συγκαταλέγεται στις σπάνιες οικονομικές χρονιές όπου η κρατική πολιτική επικεντρώθηκε σχεδόν αποκλειστικά στο να επιστρέφει πόρους στην κοινωνία.
Εάν δεν είχαν επιβληθεί οι αυξήσεις σε επιβαρύνσεις που αφορούν τον τουρισμό (όπως το τέλος ανθεκτικότητας, οι ρυθμίσεις για Airbnb και το τέλος κρουαζιέρας), το 2025 θα είχε καταγραφεί ως το έτος χωρίς κανέναν νέο φόρο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, ο κρατικός προϋπολογισμός διέθεσε περισσότερα από 2 δισ. ευρώ σε άμεσες και έμμεσες ενισχύσεις εισοδήματος, μέσα από 30 μόνιμα μέτρα που αφορούν μισθούς, συντάξεις, φορολογία και κοινωνικές παροχές που θα ισχύουν πλέον κάθε χρόνο.
Με τα τριάντα μέτρα που εφαρμόστηκαν το 2025, καθώς και με την ενίσχυση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων κατά 500 εκατ. ευρώ από το υπερπλεόνασμα του 2024, μέσα στη φετινή χρονιά διοχετεύθηκαν συνολικά περισσότερα από 2,5 δισ. ευρώ στην οικονομία και την κοινωνία.
Τα ποσά αυτά κατευθύνθηκαν σε αυξήσεις αποδοχών, φορολογικές ελαφρύνσεις, στοχευμένες ενισχύσεις, αλλά και σε έργα ανθεκτικότητας, υποδομών και πολιτικής προστασίας που χρειάζονται οι τοπικές κοινωνίες.
Παράλληλα, συνιστούν το σημείο εκκίνησης για ένα νέο πακέτο παρεμβάσεων και παροχών, ύψους 1,7 δισ. ευρώ, το οποίο έχει ήδη προβλεφθεί και ενσωματωθεί στον κρατικό προϋπολογισμό που εγκρίθηκε πρόσφατα και θα τεθεί σε εφαρμογή από την Πρωτοχρονιά καθ’ όλη τη διάρκεια του 2026.
Πώς χρηματοδοτήθηκαν οι παροχές
Η χρηματοδότηση των μέτρων βασίστηκε κυρίως:
- στην εντατικοποίηση της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, με εκτιμώμενη εξοικονόμηση 2,5–2,7 δισ. ευρώ,
- καθώς και σε διαρθρωτικές αλλαγές στις Ένοπλες Δυνάμεις, που απέφεραν επιπλέον δημοσιονομικό χώρο.
Οι εν λόγω παρεμβάσεις εφαρμόστηκαν σταδιακά μέσα στο 2025, φτάνοντας μέχρι και τις τελευταίες πληρωμές του Δεκεμβρίου, και αναπτύχθηκαν σε τρία διακριτά κύματα.
Α. 15 παρεμβάσεις που ενσωματώθηκαν στον προϋπολογισμό 2025
Εδώ ανήκουν μέτρα που είχαν εξαγγελθεί μέσα στο 2024, αλλά η επίπτωσή τους άρχισε να γίνεται ορατή από το 2025.
Οριζόντια αύξηση μισθών στο δημόσιο, ώστε ο εισαγωγικός μισθός να μην υπολείπεται του κατώτατου του ιδιωτικού τομέα, με κλιμακωτές αυξήσεις και νέες μισθολογικές κλίμακες: όφελος 215 εκατ. ευρώ το 2025 για όλους τους δημοσίους υπαλλήλους. Το εν λόγω μέτρο ξεκίνησε να εφαρμόζεται πρώτη φορά τον Απρίλιο, αλλά είναι μόνιμο και επαναλαμβανόμενο. Κάθε χρόνο έρχεται να προστεθεί και νέα αύξηση: μέσα σε ολόκληρο το 2026 θα δοθούν επιπλέον 357 εκατ. ευρώ (σε δωδεκάμηνη βάση πλέον) ενώ το 2027 άλλα 310 εκατ. ευρώ. Σε σχέση με το 2024 (πριν την αύξηση) οι μισθοί στο δημόσιο το 2027 θα έχουν αυξηθεί κατά 882 εκατ. ευρώ, μόνο και μόνο από αυτό το μέτρο του 2025. Ενώ σωρευτικά στην τριετία 2025-2027 οι εργαζόμενοι στο δημόσιο θα έχουν λάβει συνολικά 1,67 δισεκατομμύρια ευρώ επιπλέον, ακριβώς επειδή η αύξηση του 2025 είναι επαναλαμβανόμενη και προσαυξάνεται κάθε χρόνο.
Μείωση ασφαλιστικών εισφορών κατά 1 μονάδα το 2025 με όφελος 448 εκατ. ευρώ ετησίως που τα μοιράζονται όλοι οι εργαζόμενοι και οι επιχειρήσεις που απασχολούν υπαλλήλους.
Κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος από το 2025 σε συγκεκριμένες κατηγορίες, με συνέχιση της μείωσης κατά 50% για το 2024 αποφέροντας όφελος 125 εκατ. ευρώ το 2025, που αυξάνεται σε 144-150 εκατ. ευρώ από το 2026-2027.
Μείωση ΕΝΦΙΑ κατά 20% για κατοικίες που ασφαλίζονται έναντι φυσικών καταστροφών, με φορολογητέα αξία έως 500.000 ευρώ. Απέφερε όφελος για ιδιοκτήτες 21 εκατ. ευρώ το 2025, το οποίο προβλέπεται να αυξηθεί σε 41-45 εκατ. το 2026-2027.
Αναμόρφωση του κινήτρου επίτευξης στόχων στο Δημόσιο με όφελος 20 εκατ. ευρώ το 2025 (και 40 εκατ. ετησίως από το 2026 και μετά).
Αναμόρφωση του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας των ΟΤΑ με 37 εκατ. ευρώ.
Απαλλαγή από φόρο εισοδήματος για κενά ακίνητα ή ακίνητα σε βραχυχρόνια μίσθωση, η οποία θα μετατραπεί σε μακροχρόνια μίσθωση με όφελος 10 εκατ. ευρώ το 2025 και επέκτασή του το 2026 σε 19 εκατ. ευρώ.
Αύξηση κατά 20% της αποζημίωσης νυχτερινής απασχόλησης των ενστόλων από τον Ιανουάριο 2025 με 25 εκατ. ευρώ.
Αύξηση του φοιτητικού στεγαστικού επιδόματος για τα περιφερειακά Πανεπιστήμια (από 1.500 ευρώ σε 2.000 ευρώ ετησίως και σε 2.500 ευρώ σε περίπτωση συγκατοίκησης με 15 εκατ. ευρώ το 2025
Αύξηση των αποδοχών των σπουδαστών στρατιωτικών σχολών με ετήσιο όφελος 14 εκατ. ευρώ.
Κατάργηση του τέλους σταθερής τηλεφωνίας (5%) για συνδέσεις με οπτική ίνα (≥100 mbps): ετήσιο όφελος 24 εκατ. ευρώ από το 2025.
Απαλλαγή από τον φόρο ασφαλίστρου (15%) συμβολαίων υγείας για παιδιά ηλικίας έως 18 ετών με ετήσιο όφελος 17 εκατ. ευρώ.
Φοροαπαλλαγή για οικειοθελείς παροχές επιχειρήσεων σε νέους γονείς υπαλλήλους τους με 6 εκατ. ευρώ.
Κατάργηση χαρτοσήμου και μείωση του ψηφιακού τέλους σε μία σειρά από συναλλαγές όπως οικοδομικές άδειες, χρησιδάνεια, γάμους, ασφαλιστήρια συμβόλαια κ.λπ. με όφελος 32 εκατ. ευρώ.
Κίνητρα σε επιχειρήσεις για καινοτομία, συγχωνεύσεις και εξαγορές με 41 εκατ. ετησίως.
Β. 2 παρεμβάσεις «εκτός προϋπολογισμού» που θεσμοθετήθηκαν στα μέσα της χρονιάς
Αυτές αφορούσαν:
16. Επιστροφή ενός ενοικίου ετησίως με ετήσιο όφελος 230 εκατ. ευρώ που καταβάλλονται σε σχεδόν 1 εκατομμύριο ενοικιαστές, από τον Νοέμβριο του 2025 και στη συνέχεια κάθε έτος.
17. Κοινωνική ενίσχυση ύψους 250 ευρώ, από τον Νοέμβριο του 2025 και κάθε Νοέμβριο, σε συνταξιούχους, ανασφάλιστους υπερήλικες και σε άτομα με αναπηρία με όφελος 360 εκατ. ευρώ ετησίως.
Γ. 13 νέες παρεμβάσεις της ΔΕΘ του 2025
Πρόκειται για τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν τον Σεπτέμβριο στην ΔΕΘ και έχουν κύριο δημοσιονομικό αποτύπωμα από το 2026 και μετά, αλλά ξεκίνησαν να γίνονται ορατά και πριν εκπνεύσει το 2025 ήδη.
Αυτά είναι:
18. Νέες κλίμακες φορολογίας εισοδήματος με έμφαση στις οικογένειες με παιδιά, στους νέους και στη μεσαία τάξη. Ήδη μισθωτοί στο Δημόσιο προπληρώθηκαν τον μισθό του Ιανουαρίου με αύξηση έως 80 ή και 150 ευρώ καθαρά, λόγω μείωσης των κρατήσεων, ανάλογα με την ηλικία ή τον αριθμό των τέκνων τους.
19. Συντάξεις: α) μη συμψηφισμός του 50% της ετήσιας αύξησης των συντάξεων με την προσωπική διαφορά των συνταξιούχων το 2026 (με προοπτική κατάργησης του συμψηφισμού από το 2027) και β) αναπροσαρμογή κρατήσεων Ειδικής Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ): πάνω από μισό εκατομμύριο συνταξιούχοι που δεν έπαιρναν ετήσια αύξηση εδώ και 15 χρόνια λόγω προσωπικής διαφοράς, την πληρώθηκαν για πρώτη φορά τον Δεκέμβριο. Είχαν άμεσο όφελος 7 εκατ. ευρώ μέσα στο 2025, και πολλαπλάσιο όφελος σε ολόκληρο το 2026 και κάθε χρόνο μετά, πέραν της μείωσης κρατήσεων που είχαν και αυτοί στις προπληρωμές των συντάξεων Ιανουαρίου, λόγω μείωσης φορολογικών συντελεστών από 1.1.2026.
20. Αλλαγές στο μισθολόγιο των Ενόπλων Δυνάμεων, που ισχύουν αναδρομικά από τον Οκτώβριο του 2025 με όφελος 55 εκατ. ευρώ για το έτος 2025 (θα δοθεί αναδρομικά μετά την ψήφιση του νέου μισθολογίου στη Βουλή) και επιπλέον 162 εκατ. ευρώ για ολόκληρο το 2026.
21. Αναμόρφωση μισθολογίου Σωμάτων Ασφαλείας με 35 εκατ. ευρώ μέσα στο 2025 (και 127 εκατ. ευρώ ετησίως από το 2026 και μετά).
22. Επίδομα επικινδυνότητας ενστόλων ύψους 100 ευρώ μηνιαίως από τον Ιούνιο 2025 και στη συνέχεια (111 εκατ. ευρώ το 2025 και 222 εκατ. ευρώ το 2026 και εφεξής).
23. Επίδομα σωφρονιστικών υπαλλήλων με 3 εκατ. ευρώ το 2026 και 6 εκατ. ευρώ ετησίως από το 2026.
24. Ειδικές αυξήσεις στο δημόσιο: μη συμψηφισμός της προσωπικής διαφοράς των δημόσιων υπαλλήλων (12 εκατ. ευρώ το 2025 που αυξάνεται σε 17 εκατ. ευρώ το 2026 και 22 εκατ. ευρώ το 2027), θέσπιση επίδομα βιβλιοθήκης για μέλη ΔΕΠ και ερευνητικό προσωπικό, ως αναγνώριση του ακαδημαϊκού έργου τους (3 εκατ. ευρώ το 2025 και 6 εκατ. ευρώ ετησίως από το 2026), αύξηση σε πτυχιούχους πενταετούς κύκλου σπουδών κ.ά.
25. Επέκταση του μέτρου της αύξησης του ορίου φαρμακευτικής δαπάνης: 100 εκατ. ετησίως για φάρμακα από το 2025 και μετά
26. Αύξηση του ορίου υγειονομικής δαπάνης διαγνωστικών και ιδιωτικών κλινικών: 35 εκατ. ευρώ για εξετάσεις από το 2025 και μετά
27. Χορήγηση φαρμάκων υψηλού κόστους από τον ΕΟΠΥΥ μέσω ιδιωτικών φαρμακείων (12 εκατ. ευρώ ετησίως),
28. Επέκταση απαλλαγής από τη φαρμακευτική δαπάνη στους χαμηλοσυνταξιούχους: 23 εκατ. ευρώ από το 2025
29. Κατάργηση των ηλικιακών περιορισμών για τη χορήγηση του επιδόματος κώφωσης - βαρηκοΐας με συνολικό όφελος 4 εκατ. ευρώ ετησίως
30. Παράταση ισχύος της μείωσης του φόρου εισοδήματος για δαπάνες αναβάθμισης κτηρίων για τα έτη 2025 και 2026 (όφελος 5 εκατ. ευρώ ετησίως) και επέκταση της απαλλαγής από τον ΦΠΑ στα νέα κτήρια (18 εκατ. ευρώ ετησίως και για το 2026).
