Επί πέντε χρόνια η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ άφησε να γιγαντωθεί το πρόβλημα των κόκκινων δανείων ενώ με τον νόμο 4354/2015 άνοιξε την πόρτα και στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς βγάζοντας στο σφυρί περισσότερα από 30.000 ακίνητα.
Γράφει η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ
Η απόφαση του Αρείου Πάγου επιβεβαιώνει, δυστυχώς για χιλιάδες δανειολήπτες, τον νόμο 4354/2015, που ψηφίστηκε όταν ο ΣΥΡΙΖΑ κυβερνούσε τη χώρα και ο Αλ. Τσίπρας ήταν πρωθυπουργός. Γι’ αυτό η τοποθέτηση του Αλ. Τσίπρα για το θέμα αυτό αρκεί, όπως επισημαίνουν κυβερνητικά στελέχη, «για να πείσει ότι στο λήμμα ‘‘πολιτικός φαρισαϊσμός’’ θα έπρεπε να εμφανίζεται η εικόνα του, ως του ανθρώπου που έταζε θησαυρούς και παρέδωσε άνθρακες, του ανθρώπου που εμφανίζεται οργισμένος και μετωπικά αντίθετος για όσα έπραξε ως πρωθυπουργός».
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, «ο Τσίπρας έσπευσε να τοποθετηθεί επί της απόφασης που –σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τύπου– έλαβε, με ευρύτατη πλειοψηφία, η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου σχετικά με τη δυνατότητα των εταιρειών διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις (servicers) να ξεκινούν διαδικασίες πλειστηριασμού για δάνεια τα οποία έχουν μεταβιβαστεί σε αυτές από τις τράπεζες. Η απόφαση αυτή –όπως επισημαίνει το υπουργείο Οικονομικών– δεν αλλάζει τίποτα σε σχέση με ό,τι ισχύει μέχρι σήμερα, αλλά –αντιθέτως– επιβεβαιώνει όσα προβλέπει η νομοθεσία που ψηφίστηκε από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ (και συγκεκριμένα ο ν. 4354/2015) σχετικά με τη νομιμοποίηση των εταιρειών servicers να διενεργούν δικαστικές και εξώδικες ενέργειες επί των απαιτήσεων που τους μεταβιβάστηκαν, συμπεριλαμβανομένης και της διενέργειας πλειστηριασμού».
Επίσης, προσθέτουν ότι «δεν μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να καταγγέλλει άλλους για μια απόφαση που στηρίζεται σε δικό του νόμο. Κατά τη διάρκεια διακυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ έγιναν πάνω από 30.000 πλειστηριασμοί. Το 2018 έγιναν 17.125 πλειστηριασμοί, ενώ το πρόγραμμά τους για το 2019 προέβλεπε 18.241 πλειστηριασμούς».
Σημειώνουν οι ίδιες πηγές ότι το πρόβλημα των «κόκκινων» δανείων δεν αντιμετωπίστηκε από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. «Κατά το διάστημα της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, τα ‘‘κόκκινα’’ δάνεια έφτασαν σε ιστορικά υψηλό επίπεδο τον Μάρτιο 2016 (107 δισ., 48,9%) και παρέμειναν σε υπερβολικά υψηλό επίπεδο μέχρι και τον Ιούνιο του 2019 (43,6%) – κι ενώ όλες οι ευρωπαϊκές χώρες εμφάνιζαν εντυπωσιακά αποτελέσματα στη μείωση των ‘‘κόκκινων’’ δανείων. Αυτό ήταν το αποτέλεσμα της απουσίας οποιασδήποτε συστημικής λύσης – την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρητικά ήθελε, αλλά ουδέποτε υλοποίησε αν και είχε σχετικά δεσμευθεί, όπως επιβεβαιώνει η 3η Εκθεση Αξιολόγησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τον Ιούνιο του 2019. Και αυτό καταδεικνύεται και από την αναφορά του τέως υπουργού Οικονομικών κ. Τσακαλώτου, στην Ολομέλεια, στις 31 Οκτωβρίου 2015».
Τότε είχε πει «[…] μέχρι το τέλος του έτους θα έχει ολοκληρωθεί η αντιμετώπιση των ‘‘κόκκινων’’ δανείων», αναφέρουν χαρακτηριστικά.
Οι πέντε αμαρτίες του ΣΥΡΙΖΑ
Σχολιάζοντας την υποκριτική κριτική της αξιωματικής αντιπολίτευσης, πηγές της ΝΔ απαντούν με τις «πέντε αμαρτίες ΣΥΡΙΖΑ στους πλειστηριασμούς» και παραθέτουν τα μέτρα που πήρε η κυβέρνηση του Κυρ. Μητσοτάκη για τους δανειολήπτες.
- I. Κατάργηση προστασίας κατοικίας: Με τον νόμο 4346/2015 και υπογραφή του Ευκλείδη Τσακαλώτου, ο ΣΥΡΙΖΑ έφερε την κατάργηση της προστασίας της πρώτης κατοικίας από τον Φεβρουάριο του 2019.
- II. Ο ΣΥΡΙΖΑ έφερε τον νόμο πώλησης δανείων σε funds: Με τον νόμο 4354/2015 η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ προέβλεψε ρητώς ότι οι αδειοδοτούμενες εταιρείες διαχείρισης δανείων νομιμοποιούνται να ασκήσουν κάθε ένδικο βοήθημα και δικαστική ενέργεια για την είσπραξη των υπό διαχείριση απαιτήσεων. Δηλαδή, ο νόμος του ΣΥΡΙΖΑ εξασφάλιζε τη δυνατότητα πλήρους διαχείρισης από τις εταιρείες διαχείρισης, δηλαδή διενέργειας δικαστικών και εξώδικων ενεργειών επί των απαιτήσεων που τους μεταβιβάστηκαν, συμπεριλαμβανομένης και της διενέργειας πλειστηριασμού. Επιπλέον, ο ΣΥΡΙΖΑ –παρά τη σχετική συζήτηση που γίνεται σήμερα– δεν νομοθέτησε δικαίωμα των δανειοληπτών να εξαγοράζουν τα δάνειό τους κατά τη μεταβίβαση των απαιτήσεων σε εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων. Δήλωνε σχετικά, στις 27/9/2017 ο Ε. Τσακαλώτος: «Η κυβέρνηση δεν θα ζητήσει από τους πιστωτές μας να δοθεί η δυνατότητα στους δανειολήπτες να εξαγοράζουν τα δάνειά τους στην τιμή που θέλουν να τα εξαγοράσουν τα funds. Δεν θα το θέσω (στους δανειστές μας), γιατί δεν είναι λογικό». Πράγματι, εάν είχε τη δυνατότητα ο οφειλέτης να εξαγοράσει σε πολύ χαμηλότερη τιμή το δάνειό του και να το αποπληρώσει, δεν θα υπήρχε κανένα εξυπηρετούμενο δάνειο στη χώρα, αφού θα μπορούσε ο κάθε δανειολήπτης, ανεξάρτητα από την περιουσία του, να αποπληρώσει το δάνειο σε χαμηλότερη τιμή από την τρέχουσα αξία του και χωρίς τήρηση κανόνων περί της μη χειροτέρευσης της θέσης του πιστωτή και της αξιολόγησης της περιουσιακής και εισοδηματικής κατάστασης του οφειλέτη σε οποιονδήποτε περιορισμό της οφειλής του. Αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ αυτό που έβλεπε παράλογο τότε, το βλέπει λογικό σήμερα. Η υποκρισία στο ζενίθ!
III. Ο ΣΥΡΙΖΑ έφερε τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς: Οι πλειστηριασμοί από τις αίθουσες των ειρηνοδικείων… έγιναν ηλεκτρονικοί. Ο ΣΥΡΙΖΑ, τον Μάιο του 2017, νομοθέτησε την εφαρμογή των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών. Δήλωνε σχετικά στις 30/7/2017 ο τότε ο υπουργός Οικονομικών κ. Τσακαλώτος: «Οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί είναι σημαντικοί όχι μόνο για να έχουμε καλές τράπεζες, αλλά και για αναπτυξιακούς και κοινωνικούς λόγους». Ακόμη πιο αποκαλυπτικός, στις 3/12/2017, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κ. Μάρδας του ΣΥΡΙΖΑ δήλωνε: «Κακώς τα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας νομοθετούσαν την προστασία της πρώτης κατοικίας από τους πλειστηριασμούς […] Αν η Νέα Δημοκρατία είχε ξεκινήσει τους πλειστηριασμούς, τώρα τα πράγματα θα ήταν πολύ πιο ομαλά».
- IV. Σκοτάδι στην ενημέρωση του δανειολήπτη: Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο έδωσε τη δυνατότητα πώλησης «κόκκινων» δανείων από τις τράπεζες στα funds, αλλά προχώρησε και στην κατάργηση της υποχρέωσης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων να ενημερώνουν τους δανειολήπτες 12 μήνες πριν από τη μεταβίβαση του δανείου. Πρόβλεψε, επίσης, πως οι εταιρείες «Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις» θα μπορούσαν να έχουν έδρα στο εξωτερικό.
- V. Ιδιώνυμο το αδίκημα της παρεμπόδισης πλειστηριασμού: Ο ΣΥΡΙΖΑ μετέτρεψε το αδίκημα της απόπειρας παρεμπόδισης πλειστηριασμού πρώτης κατοικίας σε ιδιώνυμο. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, τον Δεκέμβριο του 2017, έφερε τροπολογία για αυτεπάγγελτη δίωξη και αυτόφωρη διαδικασία για όσους εμποδίζουν ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς.
Τι έκανε η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας
Ο,τι κι αν προσπαθεί να πει ο κ. Τσίπρας για τους πλειστηριασμούς, δεν μπορεί να ξεγελάσει ξανά τους πολίτες. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας αντιμετωπίζει το ζήτημα του ιδιωτικού χρέους με συνέπεια, μεθοδικότητα και κοινωνική ευαισθησία. Ανάμεσα στ’ άλλα:
- Υλοποιήθηκε ένα ευρύ πλέγμα μέτρων, συνολικού ύψους άνω των 55 δισ. ευρώ, προκειμένου να στηριχθεί το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και η ρευστότητα των επιχειρήσεων, αποτρέποντας τη διόγκωση του ιδιωτικού χρέους. Μέσω των προγραμμάτων «Γέφυρα» επιδοτήθηκαν, για πρώτη φορά, στεγαστικά και επιχειρηματικά δάνεια, τόσο εξυπηρετούμενα όσο και ρυθμισμένα «κόκκινα».
- Θεσπίστηκαν δυνατότητες προστασίας και αναστολής πλειστηριασμών για την προστασία της ιδιαίτερα ευαίσθητης κοινωνικής ομάδας των ευάλωτων οφειλετών. Βασικοί πυλώνες των δυνατοτήτων αυτών είναι η κρατική επιδότηση των δόσεων (έως 210 ευρώ) των ευάλωτων δανειοληπτών, η αναστολή μέτρων των πιστωτών για όσους εντάσσονται στο πρόγραμμα και ο εξωδικαστικός συμβιβασμός.
- Υλοποιείται ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών, με βάση τον νόμο 4738/2020. Η πρόοδος που έχει συντελεστεί είναι ιδιαίτερα σημαντική τους τελευταίους μήνες. Συγκεκριμένα, έχουν ήδη ρυθμιστεί οφειλές προς το Δημόσιο και χρηματοδοτικούς φορείς 1,08 δισ. ευρώ για περισσότερους από 3.320 οφειλέτες.
- Τράπεζες και διαχειριστές απαιτήσεων ρυθμίζουν διμερώς μη εξυπηρετούμενα δάνεια νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Σύμφωνα με το δελτίο Τύπου που δημοσίευσαν οι Εταιρείες Διαχείρισης Δανείων στις 2 Φεβρουαρίου 2023, έχουν πραγματοποιηθεί ρυθμίσεις συνολικού ύψους 27 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί σε πάνω από 590.000 δανειολήπτες.
- Νομοθετήθηκαν και αξιοποιούνται σύγχρονα εργαλεία για την ορθή παρακολούθηση και διαχείριση του ιδιωτικού χρέους, όπως είναι η ίδρυση του Κεντρικού Μητρώου Πιστώσεων και η ίδρυση του Παρατηρητηρίου Πιστοληπτικής Επέκτασης.