Και ενώ όλες οι χώρες του πλανήτη έχουν αποδυθεί σε μια ξέφρενη προσπάθεια επανεξοπλισμού και κατασκευής νέων, πιο φονικών όπλων, και ενώ πολλά ειπώθηκαν για τις συνθήκες ειρήνης και τα βραβεία Νομπέλ, δεν μπορούμε να μη θυμηθούμε τον μεγαλύτερο έμπορο όπλων όλων των εποχών, τον Έλληνα Βασίλ Ζαχάρωφ. Μεγαλωμένος στις γειτονιές της Κωνσταντινούπολης, ήταν ο άνθρωπος που άλλαξε τον τρόπο λειτουργίας της βιομηχανίας όπλων και συνετέλεσε όσο κανένας να πάρει τη σημερινή της μορφή. Με τη μοναδική ανατολίτικη δεξιοτεχνία του κατάφερε για δεκαετίες, σε συνεργασία με διεφθαρμένους πολιτικούς, να προκαλεί πολεμικές συρράξεις προκειμένου να πουλήσει όπλα. Παράλληλα, ήταν μεγάλος φιλάνθρωπος και βραβεύτηκε πολλές φορές και από πολλές χώρες ως φιλειρηνιστής!
Ο έμπορος όπλων
Ο Sir Basil Zaharoff ήταν ένας ακόμη Έλληνας από τη Μικρά Ασία, με μία δαιδαλώδη πορεία και μία μυθιστορηματική ζωή. Χαρακτηρίστηκε ως ο έμπορος του θανάτου αλλά και ως ο πιο μυστήριος άνθρωπος της Ευρώπης. Ενέπνευσε ακόμη και τον Βέλγο σκιτσογράφο Hergé, δημιουργό του Τεν Τεν, ο οποίος στην περιπέτεια Το σπασμένο αυτί παρουσίασε τον Bazaroff, χαρακτήρα εμπόρου όπλων βασισμένο στον Ζαχάρωφ.
Διατηρούσε στενές σχέσεις με κορυφαίους πολιτικούς και βασιλείς της Ευρώπης, αλλά και με τον Σουλτάνο Αμπντούλ Χαμίτ Β’. Προσωπικοί του φίλοι ήταν ο Λόιντ Τζωρτζ και ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Τα μυστικά αρχεία του Foreign Office αποκαλύπτουν ότι εργάστηκε ως πράκτορας της Μ. Βρετανίας, προκειμένου η Ελλάδα να μπει στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό των Συμμάχων. Παίρνοντας 1,5 εκατομμύρια λίρες, επιχείρησε να εξαγοράσει 45 Έλληνες βουλευτές, ίδρυσε τον Εκδοτικό Οίκο των Φιλελευθέρων και χρηματοδότησε με 5 εκατομμύρια λίρες το βενιζελικό κόμμα. Για τις υπηρεσίες του τιμήθηκε με το παράσημο του Σταυρού του Σωτήρος από την ελληνική κυβέρνηση.
Έχοντας πολλαπλές ταυτότητες —οθωμανική, ελληνική, αγγλική, γαλλική— και μοναδικές διασυνδέσεις, παρασημοφορήθηκε και για την ειρηνιστική του δράση. Πέθανε στο Μόντε Κάρλο το 1936.
Δικής του έμπνευσης ήταν το λεγόμενο «Σύστημα Ζαχάρωφ», το οποίο εφαρμόζουν μέχρι και σήμερα οι μεγάλες πολεμικές βιομηχανίες. Ένα σύστημα διαφθοράς, προπαγάνδας και κατασκοπείας, βασισμένο στη δωροδοκία πολιτικών, στη διαχείριση πληροφοριών και στη χειραγώγηση κυβερνήσεων. Με ριψοκίνδυνες επιχειρηματικές κινήσεις και ανατολίτικη πονηριά, πουλούσε όπλα σε αντίπαλες χώρες, προκαλώντας ή υποδαυλίζοντας πολέμους.
Πουλούσε όπλα στη Μεγάλη Βρετανία, τη Γερμανία, τη Ρωσία, την Οθωμανική Αυτοκρατορία, την Ελλάδα, την Ισπανία, την Ιαπωνία και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ενεπλάκη σε πολέμους όπως ο ΗΠΑ–Ισπανίας, Ιαπωνίας–Ρωσίας, ο Ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897, ο πόλεμος των Μπόερς, οι Βαλκανικοί και ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Για την «ειρηνιστική του δράση», παρασημοφορήθηκε 298 φορές και μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο θεωρούνταν ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο.
Ο φιλάνθρωπος
Για να προστατεύσει την υστεροφημία του, ανέπτυξε τεράστιο φιλανθρωπικό έργο. Ίδρυσε και χρηματοδότησε φιλανθρωπικά σωματεία, την Έδρα Αεροδυναμικής στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού, δώρισε 20.000 λίρες για τη συμμετοχή της Γαλλίας στους Ολυμπιακούς του 1916 και διορίστηκε Διοικητής της Λεγεώνας της Τιμής.
Στην Ελλάδα, ίδρυσε και χρηματοδότησε το Ινστιτούτο Παστέρ, δώρισε στον Ευαγγελισμό ραδιό για τη θεραπεία άπορων ασθενών, ενίσχυσε την αποκατάσταση των προσφύγων του 1922 και πρόσφερε υποτροφίες σε Έλληνες επιστήμονες για σπουδές στο Παρίσι. Επίσης, έκανε σημαντικές δωρεές σε ελληνικά ιδρύματα της Κωνσταντινούπολης.
