Θυμάμαι σαν τώρα, το παρασκήνιο της επιλογής του. Ολοι ήταν βέβαιοι ότι ο Ανδρέας θα πρότεινε τον Κων. Καραμανλή τον πραγματικό, για δεύτερη θητεία. Είμαστε Μάρτιο του 1985, οι εκλογές, οι πρόωρες εκλογές, φαντάζουν πιο κοντά από ποτέ, η ΝουΔου που έχει αλλάξει αρχηγό αντικαθιστώντας τον Ευάγγελο Αβέρωφ με τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη πιέζει με όλες τις δυνάμεις της, και ο Ανδρέας αντιλαμβάνεται ότι πρέπει να κάνει κάτι για να αλλάξει εντελώς την ατζέντα. Την ευκαιρία του τη δίνει η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Αποφασίζει να αφαιρέσει από τις αρμοδιότητες του Προέδρου (που ο ίδιος ο Καραμανλής είχε απονείμει στον εαυτό του) τη δυνατότητα να διαπιστώνει αυτός από μόνος του «δυσαρμονία» μεταξύ Βουλής και εκλογικού σώματος, και να προκηρύσσει εκλογές, όποτε εκείνος κρίνει.
Και είναι ο Μένιος Κουτσόγιωργας εκείνος που του δίνει τη λύση, στο πρόσωπο του Χρήστου Σαρτζετάκη. Διαθέτει τις περγαμηνές ενός αντιστασιακού και τα εύσημα ενός δικαστικού λειτουργού που διαλεύκανε την υπόθεση Λαμπράκη και έστειλε στο εδώλιο τους σκευωρούς της Δεξιάς.
Στις 9 Μαρτίου του 1985, συγκαλείται η Κεντρική Επιτροπή του ΠΑΣΟΚ στην υπόγεια αίθουσα του ξενοδοχείου Αστήρ της Πλατείας Συντάγματος, στη γωνία των οδών Βασιλίσσης Σοφίας και Πανεπιστημίου – εκεί που τώρα είναι εγκατεστημένες υπηρεσίες του υπουργείου των Εξωτερικών.
Ολοι περιμένουν ότι ο Ανδρέας θα αναγγείλει την υποψηφιότητα του Καραμανλή. Κανείς πλην του Μένιου, και του Αντώνη Λιβάνη, δεν γνωρίζει την κορυφαία κίνηση του Ανδρέα.
Δημοσιογράφοι μέλη της ΚΕ, βουλευτές, υπουργοί, όλοι πιστεύουν ότι θα εκφωνήσει το όνομα του υφιστάμενου Προέδρου της Δημοκρατίας.
Οταν αναγγέλλει την επιλογή του στο πρόσωπο του Χρήστου Σαρτζετάκη, η αίθουσα για μερικά δευτερόλεπτα παγώνει. Αλλά μετά το αρχικό σάστισμα, όλοι ξεσπούν σε χειροκροτήματα.
Περισσότερο εξ ανάγκης και συνήθειας, παρά γιατί πιστεύουν ότι είναι η καλύτερη επιλογή.
Η εικόνα που έχω έντονη, είναι ότι με το που ο Ανδρέας αναγγέλλει πως πρόκειται να προβεί σε συνταγματικό αναθεώρηση για τον περιορισμό των αντιδημοκρατικών αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας, και για τον λόγο αυτόν προτείνει για το αξίωμα τον Χρήστο Σαρτζετάκη, οι δημοσιογράφοι να φεύγουμε από την κατάμεστη αίθουσα τρέχοντος, σπρώχνοντας ο ένας τον άλλο στις σκάλες – ουδείς λογικά πρέπει να άκουσε τον επίλογο της ομιλίας του Ανδρέα. Ολοι με κατεύθυνση τις εφημερίδες μας, να ενημερώσουμε τη διεύθυνση, και εν συνεχεία να δουλέψουμε για το «έκτακτο παράρτημα» που θα εκδιδόταν με την τρομερή είδηση. Οι εξελίξεις είναι ραγδαίες.
Η ΝουΔου καταγγέλλει αμέσως την επιλογή Ανδρέα, ο Καραμανλής περιγράφεται από παντού ως «έξω φρενών», εξαιτίας της επιλογής Σαρτζετάκη (εχθρού του, άλλωστε, λόγω της υπόθεσης Λαμπράκη…) και κορυφώνει την αντίδρασή του με αυθημερόν παραίτηση. Συνοδεύει δε την παραίτησή του με σκληρή δήλωση στην οποία καταγγέλλει τον Παπανδρέου (επί χρόνια υποστήριζε ότι λίγες ημέρες πριν από την 9η Μαρτίου, ο Ανδρέας τον είχε διαβεβαιώσει ότι θα τον πρότεινε για δεύτερη θητεία…).
Η χώρα εισέρχεται σε περίοδο έντονης αναταραχής, καθώς η ΝουΔου βγάζει τον κόσμο της στον δρόμο, καταγγέλλοντας με τη σειρά της το «πραξικόπημα». Είναι η αποκαθήλωση του «τοτέμ» Καραμανλής που η αξιωματική αντιπολίτευση είναι αδύνατον να δεχτεί, παρότι ο νέος ηγέτης του κόμματος, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, είναι γνωστό πως δεν διατηρεί και τις καλύτερες σχέσεις με τον ιδρυτή της ΝουΔου. Πολλοί υποστήριξαν τότε ότι στην πραγματικότητα σύρθηκε σε αυτή την αντίδραση…
Είναι περίπου 2 το μεσημέρι, όταν ο υποφαινόμενος παίρνει ένα τηλεφώνημα στην εφημερίδα, από μια πηγή του στο Εκτελεστικό Γραφείο του ΠΑΣΟΚ: «Αυτή την ώρα, ο πρόεδρος γευματίζει στο Καστρί με τον Σαρτζετάκη και τον Μένιο». Ζητάω από τον διευθυντή μου, τον Λ. Καραπαναγιώτη, «αν μπορώ να πάω». Με στέλνει, μαζί με έναν φωτογράφο. Φτάνω στο Καστρί κατά τις 4. Η φρουρά μού λέει να απομακρυνθώ. Στέκομαι στο απέναντι πεζοδρόμιο, και περιμένω. Μισή ώρα αργότερα, ξεπροβάλλουν από την είσοδο της πρωθυπουργικής κατοικίας οι τρεις τους. Και ο Λέων, ένα λαμπραντόρ της οικογένειας. Περνάω τον δρόμο. Στέκομαι μπροστά στην εξώπορτα.
– Μπα, έχουμε και τον Τύπο εδώ; ρωτάει χαμογελαστός ο Ανδρέας.
– Τι θες εδώ Παπαχρήστο; Πού το έμαθες; ρωτάει με τη σειρά του γελώντας ο Μένιος Κουτσόγιωργας.
Δεν απαντάω. Τι να πω;
– Θα κάνετε μια δήλωση; ρωτάω ξεψυχισμένα.
Δεν μου απαντούν καν.
Επειτα ο Ανδρέας στρέφεται στον Σαρτζετάκη. του δίνει το χέρι, ενώ τον ξεπροβοδίζει «χάρηκα πολύ κύριε πρόεδρε» του λέει εκείνος, ο Ανδρέας επιστρέφει στο σπίτι ακολουθούμενος από τον Λέοντα, ο φωτογράφος μας τραβάει φωτογραφίες, κι εγώ νιώθω πως αυτή είναι μια ιστορική στιγμή. Για όλους…
Είκοσι ημέρες αργότερα, στις 29 Μαρτίου 1985, ο Χρήστος Σαρτζετάκης θα εκλεγεί από τη Βουλή με περιπετειώδη τρόπο και μέσα σε κλίμα τρομακτικής έντασης (χρωματιστά ψηφοδέλτια, αρπαγή της κάλπης από τον Λ. Καλογιάννη της ΝουΔου κ.λπ.), ως ο 4ος Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας…
Δύο μήνες και κάτι ημέρες αργότερα, στις 2 Ιουνίου, ο Ανδρέας επιβραβεύεται στις κάλπες για την απόφασή του: με 45,83% κερδίζει καθαρά τις εκλογές. Δεν κερδίζει όμως μόνο τη ΝουΔου του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, νικάει κατά κράτος και την καραμανλική Δεξιά…
από το Στίγμα των Νέων
