Μόνο οι πολιτικά αφελείς ή οι σκληροί κομματικοί πυρήνες άλλων κομμάτων δεν αντιλαμβάνονται ότι το ΠαΣοΚ υπήρξε σημαντική κοιτίδα πολιτικής έκφρασης για χιλιάδες ανθρώπους και μεγάλη μερίδα της κοινωνίας. Κι ας υποθήκευσε το μέλλον του τόπου από τη δεκαετία του ’80 ακόμη κι ας έδωσε αλλεπάλληλα χαστούκια σε κοινωνικά, πολιτισμικά ή και ηθικά θέσφατα αυτού του λαού.
Το ΠαΣοΚ, είτε αρέσει σε κάποιους είτε όχι, υπήρξε πόλος σταθερότητας της ελληνικής πολιτικής ζωής και παρά τους κατά καιρούς φραστικούς εξτρεμισμούς του Ανδρέου Παπανδρέου. Υπήρξε ο δεύτερος βασικός πόλος –μαζί με τη Νέα Δημοκρατία- χάριν των οποίων η Ελλάδα απολαμβάνει τη μεγαλύτερη πολιτική σταθερότητα της σύγχρονης ιστορίας της. Υπήρξε το έτερο πολυσυλλεκτικό κόμμα, στις τάξεις του οποίου βρέθηκαν Αριστεροί, Κεντρώοι, Κεντροαριστεροί, Κεντροδεξιοί και Φιλελεύθεροι! Οσάκις συνέβη το τελευταίο –ειδικά όσο μεγάλωνε η απόσταση από τη μεταπολίτευση και τις υστερίες της- βρέθηκε στην εξουσία και παρήγαγε δουλειά για τον τόπο. Όσες φορές έπεφτε στα χέρια του υφέρποντος λαϊκισμού του ή στα χέρια κληρονόμων, γινόταν «Τιτανικός».
Κάτι παρόμοιο έγινε και τα τελευταία 15 τουλάχιστον χρόνια. Με συνέπεια την κατηφόρα του σε μονοψήφιο ποσοστό. Οι πολλοί οπαδοί του –κυρίως οι συνδεδεμένοι με το κράτος και τη βολή τους- πήραν τον δρόμο προς την Κουμουνδούρου και τη λαϊκίστικη Αριστερά, ενώ μερίδα των εκσυγχρονιστών – μεταρρυθμιστών γοητεύθηκε σφόδρα από τον Μητσοτάκη. Κάποιοι απλώς τον ακολούθησαν, τον ψήφισαν και τον εμπιστεύονται ενώ άλλοι παράγουν σοβαρό έργο στην κυβέρνησή του, ουσιαστικά απορροφήθηκαν και στις επόμενες εκλογές είναι σχεδόν βέβαιο ότι –όσοι ήδη δεν είναι- θα γίνουν μέλη της ΚΟ του κόμματός του.
Όσοι έμειναν στο ΠαΣοΚ –έστω με το όνομα ΚΙΝΑΛ- είναι οι μεγάλοι «ήρωες» αυτού του κόμματος. Κι απέδειξαν ότι δεν είναι διόλου εύκολη η εκρίζωσή του από συνειδήσεις πολλών ανθρώπων. Όσοι έσπευσαν να ψηφίσουν στην εσωκομματική διαδικασία, αποτελούν τη μαγιά της πολιτικής σταθερότητας. Ίσως να δείχνουν –αυτό θα φανεί στο εγγύς ή και απώτερο μέλλον- ότι οι δεξαμενές ψήφων δεν είναι άδειες. Ειδικά από τα Αριστερά.
Η εκλογή Ανδρουλάκη αποτελεί μια ελπίδα αναβάπτισης του ΠαΣοΚ, ακόμη κι αν πρόκειται για ένα τεράστιο και απαιτητικό εγχείρημα. Θα μπορέσει ο νέος πρόεδρος να μην είναι ο αδύνατος κρίκος του πολιτικού συστήματος; Θα μπορέσει να ξεφύγει από σκουριασμένα στερεότυπα και πασοκικές λογικές και πρακτικές; Θα ξεφύγει από τον ξύλινο λόγο με τον οποίο θα καταχερίζει –και καλά- τη… Δεξιά, τον… νεοφιλελευθερισμό κι άλλα παρόμοια γραφικά κι ανούσια;
Δεν ξέρω τι θα κάνει ο Ανδρουλάκης. Καλά καλά όλοι μας δεν ξέρουμε βασικές θέσεις του για κορυφαία ζητήματα του τόπου. Μπορεί αύριο να εκπλήξει, μπορεί να γελάει η κοινωνία με όσα θα εκφράζει. Τα ερωτήματα είναι πολλά και συνεχή: Θα μπορέσει να δημιουργήσει ισχυρή ηγετική ομάδα; Θα χρησιμοποιήσει τον Λοβέρδο που αποτελεί κορυφαία φωνή πολιτικού ρεαλισμού κι είναι παντελώς απεγκλωβισμένος από κομματικές αγκυλώσεις του παρελθόντος; Θα μπορέσει να συνειδητοποιήσει ότι η σοσιαλδημοκρατία περνά τη μεγαλύτερη κρίση της ιστορίας της και να είναι προσαρμοστικός στους καιρούς με αφομοιώσεις ρευμάτων; Θα μπορέσει να συνθέσει απόψεις; Και τι θα κάνει αν ο Παπανδρέου μιλάει ως… ΚΙΔΗΣΟ και ζητά … να γίνουν οι Έλληνες μέτοχοι του Facebook ή άλλα φαιδρά;
Κοντολογίς, ο ήλιος του ΠαΣοΚ θέλει πολύ δουλειά για να γυρίσει αλλά για τη χώρα πρέπει να γυρίσει. Και δη με πολιτική φερεγγυότητα.
Προς το παρόν, η κοινωνία δεν έχει κανένα λόγο να μην εμπιστεύεται τον Μητσοτάκη.
