Το 2020 αποτέλεσε ομολογουμένως μια από τις πλέον καταστροφικές χρονιές στη σύγχρονη ιστορία της ανθρωπότητας σε καιρό ειρήνης.
Η πανδημία του κορωνοϊού, του αόρατου εχθρού όπως αποκλήθηκε, είχε ως αποτέλεσμα την απώλεια 2 εκατομμυρίων ανθρωπίνων ζωών, έπληξε τα συστήματα υγείας ακόμα και χωρών που εθεωρούντο από τις πιο προηγμένες στον τομέα, οδήγησε την παγκόσμια οικονομία σε μια χωρίς προηγούμενο κρίση, αποστέρησε σε δισεκατομμύρια πολίτες ανθρώπινες ελευθερίες, ενώ οδήγησε σε χρεοκοπία και απώλειες θέσεων εργασίας εκατομμύρια επιχειρήσεις και εργαζομένους.
Η Κύπρος δεν μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση, για αυτό και η κυβέρνηση από την αρχή εκδήλωσης της πανδημίας, λαμβάνοντας υπόψη τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, του Ευρωπαϊκού Κέντρου Λοιμώξεων και Νοσημάτων, αλλά και των επιστημονικών συμβούλων που διορίστηκαν, έλαβε έγκαιρα και οδυνηρά μέτρα προκειμένου να διασφαλίσει τη ζωή των συμπολιτών μας και να προστατεύσει το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Το αποτέλεσμα ήταν η επιτυχής αντιμετώπιση του πρώτου κύματος, ενώ είναι υπό διαχείριση η νέα έξαρση που με εντονότερο τρόπο πλήττει το σύνολο των κρατών.
Την ίδια ώρα, μην παραγνωρίζοντας τις συνέπειες των περιοριστικών μέτρων που η κυβέρνηση υποχρεώθηκε να πάρει, υιοθετήσαμε ένα γενναιόδωρο πακέτο μέτρων δημοσιονομικής στήριξης και ρευστότητας, που μέχρι στιγμής υπερβαίνει τα 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ. Μια δέσμη μέτρων που κατατάσσει τη χώρα μας πρώτη σε επιδόματα στήριξης επιχειρήσεων, εργαζόμενων και των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού. Την ίδια στιγμή, όχι μόνο ανταποκριθήκαμε στον μέγιστο δυνατό βαθμό στις ανάγκες των πολιτών, αλλά ο φετινός προϋπολογισμός, αντί περικοπών, προβλέπει αύξηση των δαπανών κατά €742 εκατ. σε σχέση με το 2020.
Αυτό που θα ήθελα να βεβαιώσω είναι πως οι όποιες μελλοντικές αποφάσεις ληφθούν ως προς την αντιμετώπιση της πανδημίας θα συνεχίσουν να καθοδηγούνται από τις συστάσεις της επιστημονικής ομάδας και των αρμόδιων διεθνών οργανισμών, ενώ δεδομένη θα πρέπει να θεωρείται η αποφασιστικότητά μας, ακόμη και με τη λήψη νέων πακέτων οικονομικής στήριξης, με στόχο τη διασφάλιση της οικονομικής επιβίωσης των εργαζομένων, των επιχειρήσεων, της οικονομίας και των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού.
Παρά ταύτα, η επαρκής για το σύνολο του πληθυσμού ποσότητα εμβολίων που έχει ήδη προαγοράσει η Κύπρος, δεν μπορεί παρά να μεταφέρει το μήνυμα της ελπίδας και της αισιοδοξίας για τις καλύτερες μέρες που θα ακολουθήσουν.
Μια άλλη προτεραιότητά μας είναι η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων που αφορούν τον εκσυγχρονισμό της χώρας και ευελπιστώ πως οι πολιτικές δυνάμεις και οι κοινωνικοί εταίροι, πέραν των όποιων ιδεολογικών διαφορών, που είναι σεβαστές, θα συνεργαστούν ώστε το 2021 να υλοποιηθούν σημαντικές μεταρρυθμίσεις που θα είναι προς όφελος του συνόλου.
Μεταρρυθμίσεις, μεταξύ άλλων, που αφορούν:
- Την υιοθέτηση των νομοσχεδίων που εκκρεμούν για αποτελεσματική πάταξη της διαφθοράς
- Τη δημόσια υπηρεσία
- Την τοπική αυτοδιοίκηση
- Το σύστημα απονομής δικαιοσύνης
- Τη μεταρρύθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος
- Την ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης του Εθνικού Συστήματος Υγείας
- Τη δημιουργία μιας αυτόνομης διοικητικής δομής για τον πολιτισμό μέσω της δημιουργίας σχετικού Υφυπουργείου
- Την αναδιοργάνωση, βελτίωση και αναβάθμιση του κοινωνικού κράτους μέσω της δημιουργίας Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας
Βεβαίως, η μέγιστη εθνική πρόκληση που αντιμετωπίζουμε είναι η διαχείριση της επιβίωσης του κυπριακού ελληνισμού αλλά και η επανένωση της πατρίδας μας μέσα από μια λειτουργική και βιώσιμη λύση του Κυπριακού, που θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη πέραν των ανησυχιών της τουρκοκυπριακής κοινότητας και τις εύλογες ανησυχίες των Ελληνοκυπρίων. Μιας λύσης που θα επιτρέπει τη συμβίωση με αλληλοσεβασμό, μέσα σε συνθήκες ειρήνης, ασφάλειας, σταθερότητας και προόδου, χωρίς ξένες εξαρτήσεις.
Αυτό το όραμα μετέφερα προς τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών αλλά και τον νέο Τουρκοκύπριο ηγέτη, καθιστώντας σαφή την αποφασιστικότητα και πολιτική μου βούληση για τη συμμετοχή μου σε έναν νέο δημιουργικό διάλογο, με βάση τα μέχρι σήμερα συμφωνηθέντα, στο πλαίσιο μιας νέας πρωτοβουλίας του Γενικού Γραμματέα.
Και θέλω να είμαι σαφής: Επειδή πολλές είναι οι απόψεις ως προς τη συμμετοχή ή μη της πλευράς μας σε μια άτυπη διάσκεψη, θέλω να ξεκαθαρίσω πως η συμμετοχή μας κατ’ ουδένα λόγο δεν σημαίνει και αποδοχή των όποιων παράλογων θέσεων της Τουρκίας ή της τουρκοκυπριακής πλευράς ούτε, βεβαίως, αποδοχή των όποιων νέων τετελεσμένων η Τουρκία επιθυμεί να επιβάλει μέσω των προκλητικά παράνομων ενεργειών της είτε στη θάλασσα είτε στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Την ίδια στιγμή, θα ήταν θανάσιμο λάθος εάν υστέρα από πρόσκληση του Γενικού Γραμματέα αρνούμαστε τη συμμετοχή σε μια άτυπη διάσκεψη, αφού στο τέλος η ευθύνη θα αποδίδετο στο θύμα και όχι στη χώρα που παραβιάζει το διεθνές δίκαιο.
Είναι πασιφανές πως μια αναλογη άρνηση θα υποβοηθούσε την υλοποίηση των στόχων της Αγκυρας, όχι μόνο για την περίκλειστη περιοχή των Βαρωσίων αλλα και τις έκνομες ενεργειες στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη μας.
Πρόσθετος λόγος συμμετοχής είναι η ενώπιον του Γενικού Γραμματέα κατάθεση απόψεων και στόχων από όλες τις πλευρές όσον αφορά:
(α) Την επιδιωκόμενη μορφή λύσης
(β) Τη βάση επανέναρξης ουσιαστικών διαπραγματεύσεων
(γ) Το όλο κλίμα που θα πρέπει να διέπει την επανάληψη της διαδικασίας
Αυτό που θα ήθελα να διαβεβαιώσω είναι πόας η παρουσία μας σε μια άτυπη διάσκεψη που ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών ενδεχόμενα να συγκαλέσει, σημαίνει πως παραμένουμε πιστοί στις βασικές αρχές λύσης του Κυπριακού.
Προτού ολοκληρώσω, εκείνο για το οποίο θα ήθελα να διαβεβαιώσω επίσης είναι για τη βούλησή μας, παρά την όποια προκλητικότητα, απειλές και παράνομες ενέργειες της Τουρκίας, να προχωρήσουμε, ως κυρίαρχο και ανεξάρτητο κράτος, στην απρόσκοπτη εφαρμογή της ενεργειακής μας πολιτικής βάσει των συγκεκριμένων και στοχευμένων στρατηγικών σχεδιασμών που υιοθετούμε.
Προς την κατεύθυνση της ενάσκησης των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων θα συνεχίσουμε με τις πρωτοβουλίες αναβάθμισης των ενεργειακών μας συμπράξεων με τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου και της Ευρώπης, τιμώντας τις συμβατικές μας υποχρεώσεις είτε προς κράτη είτε προς εταιρείες κολοσσούς, προχωρώντας στην υλοποίηση των ιδιαίτερα σημαντικών συμφωνιών που η Κυπριακή Δημοκρατία έχει συνάψει.
Εκείνο που επίσης θα ήθελα να επαναλάβω είναι πως ουδόλως η Τουρκία αποκλείεται από το ευρύτερο δίκτυο ενεργειακών συνεργειών που έχουν αναπτυχθεί στην περιοχή και οι οποίες προάγουν την ασφάλεια, τη σταθερότητα και την ευημερία της περιοχής.
Εκείνο όμως που πρωτίστως προαπαιτείται είναι ο τερματισμός από μέρους της των έκνομων ενεργειών εναντίον τόσο της Κυπριακής Δημοκρατίας όσο και σειράς άλλων χωρών, οι οποίες σε κάθε περίπτωση είναι σε πλήρη αντίθεση με τις σχέσεις καλής γειτονίας αλλά και τους στόχους που υπηρετούν οι προαναφερθείσες συνεργασίες.
- Ο Νίκος Αναστασιάδης είναι ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας
(το άρθρο δημοσιεύθηκε σε ειδική έκδοση της Καθημερινής)