Σημειώνοντας ότι είναι σημαντικό το γεγονός πως αναγνωρίζεται από την ΕΕ ότι οποιοδήποτε αμυντικό σχέδιο της Ευρώπης πρέπει να καλύπτει όλα τα ευρωπαϊκά σύνορα, κι όχι μόνο τα ανατολικά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης μετά τη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες έστειλε σαφές μήνυμα προς την Τουρκία αναφορικά με τη συμμετοχή της στο πρόγραμμα SAFE.
«Όσο η Τουρκία έχει εκκρεμές casus belli απέναντι στην Ελλάδα, όσο αμφισβητείται η κυριαρχία ελληνικών νησιών στο Αιγαίο, προφανώς και δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε σε μια τέτοια συμμετοχή» ξεκαθάρισε ο πρωθυπουργός τονίζοντας πως για το ζήτημα αυτό «έχουμε τοποθετηθεί πολλές φορές».
Και συνέχισε: «Το σχετικό άρθρο του κανονισμού προϋποθέτει τη συμφωνία μιας τρίτης χώρας με την Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου να μπορέσει η χώρα αυτή να ενταχθεί επί της αρχής στο πρόγραμμα SAFE. Η Ελλάδα έχει ξεκαθαρίσει ότι αυτή τη στιγμή δεν πληρούνται οι απαραίτητες προϋποθέσεις για να συμμετέχει η Τουρκία στο SAFE»
«Μακάρι η Τουρκία να άλλαζε άποψη για τα ζητήματα αυτά, για να μπορέσουμε να μπούμε και σε μια ουσιαστική συζήτηση για το θέμα αυτό. Δεν προβλέπω να γίνει αυτό στο άμεσο μέλλον, οπότε δεν τίθεται κάποιο θέμα σχετικά με τη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα SAFE» σημείωσε.
Στη συνέχεια τόνισε πως «έχουμε κάνει σημαντικά βήματα ως προς την υλοποίηση μιας κοινής ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής. Αναφέρομαι στη θεσμοθέτηση της εθνικής ρήτρας διαφυγής, την οποία έχει ήδη αξιοποιήσει η χώρα μας, αλλά και στο πρόγραμμα SAFE, το οποίο είναι ένα δανειοδοτικό χρηματοδοτικό εργαλείο που ενθαρρύνει τις ευρωπαϊκές χώρες να προχωρήσουν σε συμπράξεις και σε κοινές παραγγελίες»
Έμφαση έδωσε στον οδικό χάρτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής χαρακτηρίζοντας θετικό το γεγονός ότι σε αυτόν «εντοπίζονται ως εμβληματικά έργα προτάσεις οι οποίες αποτελούσαν ανέκαθεν την ελληνική προτεραιότητα».
«Αναφέρομαι ενδεικτικά» είπε «στην αντιπυραυλική ασπίδα -θυμίζω ότι πρώτος, μαζί με τον Πολωνό Πρωθυπουργό, είχα παρουσιάσει αυτή την πρόταση πριν από σχεδόν δύο χρόνια-, αλλά και την προστασία όλων των συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης από επιθέσεις από drones»
Στο σημείο αυτό αναφέρθηκε στην αναγνώριση που υπάρχει «ότι οποιοδήποτε αμυντικό σχέδιο της Ευρώπης πρέπει να καλύπτει όλα τα ευρωπαϊκά σύνορα, κι όχι μόνο τα ανατολικά»
Ξεκαθάρισε επίσης πως «δεν είμαστε ακόμα στο σημείο να μπορούμε να μιλάμε ή να έχει ωριμάσει η ιδέα για ένα ευρωπαϊκό αμυντικό ταμείο κοινής χρηματοδότησης, για έργα ευρωπαϊκής κοινής ωφέλειας» υπογράμμισε όμως πως «εγώ πάντως θα επιμένω να παρουσιάζω αυτή την πρόταση, να τη συζητάμε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και πιστεύω ότι θα έρθει η ώρα της. Θα ωριμάσει και αυτή η πρόταση, διότι απαντά σε μία πραγματική κοινή ευρωπαϊκή ανάγκη».
Σε ό,τι αφορά το θέμα του δανείου αποκατάστασης στην Ουκρανία με βάση τα ρωσικά παγωμένα κεφάλαια τόνισε ότι δεν ελήφθη καμία οριστική απόφαση. « Παραπέμψαμε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να μπορέσει να έρθει με μία πρόταση η οποία, όμως, θα είναι πολύ καλά νομικά τεκμηριωμένη» ανέφερε προσθέτοντας:
«Για να μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε αυτούς τους δεσμευμένους πόρους θα πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι δεν δημιουργούμε κάποιο ανυπέρβλητο νομικό προηγούμενο και δεν επιβαρυνόμαστε επίσης με κάποιου είδους συστημικά ρίσκα, τα οποία ενδεχομένως να τα βρούμε μπροστά μας ως Ευρώπη στο μέλλον».
Στεγαστική κρίση
Στη Σύνοδο συζητήθηκε το θέμα της στεγαστικής κρίσης που απασχολεί πολλές ευρωπαικές χώρες με τον πρωθυπουργό να αναφέρει ότι «η Ελληνική Κυβέρνηση έχει ξεδιπλώσει, πιστεύω, ένα εμπεριστατωμένο σχέδιο για την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος, το οποίο αντιμετωπίζει το οξύ πρόβλημα και από την πλευρά της ζήτησης και από την πλευρά της προσφοράς»
«Το μέτρο το οποίο θα υλοποιηθεί στα τέλη Νοεμβρίου, η επιστροφή δηλαδή ενός πλήρους ενοικίου σε όλους τους ενοικιαστές μέχρι του ύψους των 800 ευρώ, είναι μια πολύ σημαντική πρωτοβουλία τόνωσης του εισοδήματος όσων σήμερα βρίσκονται στο νοίκι» είπε χαρακτηριστικά εκφράζοντας την ικανοποίησή του για τη συζήτηση που έγινε για πρώτη φορά σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
« Ήταν» σημείωσε «μια ευκαιρία να μπορέσουμε να συζητήσουμε και να συγκρίνουμε και τις εμπειρίες μας με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Μάλιστα, ζήτησα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να μπορέσει να δημιουργήσει μια βάση δεδομένων για να μπορέσουμε να εξετάσουμε, να παρουσιάσουμε, να συζητήσουμε με άλλες χώρες ποιες πολιτικές ήταν αποτελεσματικές, ποιες δεν είναι»
Συνέχισε τονίζοντας πως «Έχουμε κοινά προβλήματα, ας πούμε, με άλλες χώρες του Νότου: πώς αντιμετωπίζουμε τα ζητήματα της βραχυχρόνιας μίσθωσης; Τι περιορισμούς πρέπει να βάλουμε στα ζητήματα αυτά;» και υπογράμμισε:
«Η Ευρώπη πιστεύω ότι έχει έναν ρόλο όμως να παίξει, δίνοντάς μας σε πρώτη φάση μεγαλύτερη ευελιξία στη χρήση, ενδεχομένως, ευρωπαϊκών προγραμμάτων, παραδείγματος χάρη για επισκευές σπιτιών, χωρίς να είμαστε αυστηρά περιορισμένοι αυτές οι επισκευές να αφορούν μόνο ενεργειακή αναβάθμιση»
Μάλιστα αποκάλύψε ότι σύντομα θα υπάρχουν εξαγγελίες από την Ελληνική Κυβέρνηση σε αυτή την κατεύθυνση.
«Από εκεί και πέρα» είπε «εν όψει του επόμενου πολυετούς προγράμματος -αναφέρομαι τώρα στην τρέχουσα περίοδο, στο τρέχον ΕΣΠΑ-, αλλά ενόψει του επομένου προϋπολογισμού, το να εξερευνήσουμε και ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία για την αντιμετώπιση του προβλήματος της στέγασης πιστεύω ότι θα είναι μία από τις προτεραιότητες που θα συζητήσουμε, όταν θα έρθει η ώρα να κάνουμε τη συζήτηση για τον νέο ευρωπαϊκό προϋπολογισμό»
Πράσινη μετάβαση
Σχετικά με το θέμα της πράσινης μετάβασης ο Έλληνας πρωθυπουργός δήλωσε ότι «Θέλουμε να είμαστε φιλόδοξοι ως προς την ενεργειακή μετάβαση, αλλά πρέπει να είμαστε ρεαλιστές, να μην υπονομεύσουμε την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και σίγουρα να μην προκαλέσουμε κοινωνικές αναταράξεις επιβάλλοντας ένα δυσβάσταχτο κόστος στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις μας».
Τόνισε δε ότι «αυτό είναι ακριβώς το μείγμα το οποίο προσπαθούμε να βρούμε και νομίζω ότι υπάρχει μία γενικότερη κατανόηση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ότι πρέπει να είμαστε ευέλικτοι. Πρέπει να επιδείξουμε ρεαλισμό και δεν πρέπει να προτάξουμε τον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας πέρα και πάνω, με έναν τρόπο θα έλεγα απόλυτο, από τους άλλους στόχους -την ανταγωνιστικότητα, την κοινωνική συνοχή-, οι οποίοι πρέπει και αυτοί να υπηρετούνται μέσα από τις πολιτικές μας».
Τέλος αναφορικά με την πρωτοβουλία για το φόρουμ των παράκτιων κρατών της Ανατολικής Μεσογείου σημείωσε πως «πολύ σύντομα το Υπουργείο Εξωτερικών θα είναι σε θέση να παρουσιάσει έναν πιο σαφή οδικό χάρτη γι’ αυτή τη σκέψη, την οποία παρουσίασα»
«Δεν θα έπρεπε» ανέφερε «να μας εκπλήσσει, ως Ελλάδα, μια τέτοια πρωτοβουλία, διότι η Ελλάδα έχει συμμετάσχει στο παρελθόν και έχει δρομολογήσει αρκετά πολυμερή σχήματα στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου».
Κατέληξε λέγοντας πως «θα ήμασταν πολύ ανοιχτοί, αν υπάρχουν κι άλλες χώρες της Ανατολικής Μεσογείου -θέλω να το προσδιορίσω γεωγραφικά- που θα ήθελαν να συμμετάσχουν, να εξετάσουμε κάτι τέτοιο» λέγοντας όμως ότι υπάρχει ένας απαράβατος όρος για αυτό που είναι «ο αδιαπραγμάτευτος σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας, διότι πρέπει να υπάρχει ένα βασικό πλαίσιο συζητήσεων, τουλάχιστον για ζητήματα τα οποία αφορούν το Διεθνές Δίκαιο».
