Την εμπέδωση νέου κλίματος στις σχέσεις Αθήνας – Αγκυρας με κανάλια επικοινωνίας σε όλα τα επίπεδα και περιβάλλον ηρεμίας σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο προσδοκά η ελληνική πλευρά μετά την «πολύ ανοιχτή, ειλικρινή», κατά τον Κυριάκο Μητσοτάκη, συζήτηση με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, όσο κι αν παραμένει η ίδια καυτή ατζέντα με τις πάγιες ελληνοτουρκικές θέσεις. Οι διαφωνίες σε θέματα διμερών σχέσεων δεν έλειψαν άλλωστε από τις συνομιλίες κορυφής στην Κωνσταντινούπολη, ωστόσο, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, δεν αποτυπώθηκε χθες η οξύτητα με την οποία η τουρκική πλευρά πρόβαλε το τελευταίο διάστημα αιτιάσεις, που η Αθήνα εξακολουθεί να απορρίπτει.
Αν και άτυπο, με on camera χαλαρή διάθεση, στο κλειστό τετ α τετ των δύο ηγετών, παρουσία μόνο των διερμηνέων τους στο πλαίσιο γεύματος σχεδόν δύο ωρών στο μέγαρο Βαχντετίν, άνοιξαν οι «φάκελοι» της κάθε πλευράς στη σκιά του πολέμου στην Ουκρανία. Και οι δύο πάντως εξέπεμψαν σήματα για το καλό κλίμα της συνάντησης στη χιονισμένη Πόλη, σε αίθουσα με θέα τον Βόσπορο, ενώ ενημερωμένες πηγές έδειχναν στη συμφωνία Πρωθυπουργού και τούρκου προέδρου για προσπάθεια αποφυγής ρητορικών εξάρσεων και επιπλέον γεωπολιτικών αναταραχών.
«Είναι προς όφελος όλων μας η σταθερότητα στη νοτιοανατολική Μεσόγειο» σχολίαζαν ελληνικές διπλωματικές πηγές και αποκόμισαν την αίσθηση ότι οι δύο πλευρές συνομίλησαν για πρώτη φορά μετά από καιρό «σαν σύμμαχοι», ως πυλώνες στη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, με ευθύνη μπροστά στις προκλήσεις της νέας αρχιτεκτονικής ασφάλειας στην Ευρώπη.
Εξού και καταγράφηκε πρόθεση να μείνουν ανοιχτοί οι διάδρομοι επικοινωνίας, αφενός με επιστροφή στις συζητήσεις για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης τον Απρίλιο στην Αγκυρα, αφετέρου με τη διοργάνωση Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας (ΑΣΣ) πιθανότατα στη Θεσσαλονίκη το ερχόμενο φθινόπωρο. Τότε αναμένεται με λίγα λόγια η επόμενη δια ζώσης επαφή Μητσοτάκη – Ερντογάν και θα είναι η πέμπτη από τη θεσμοθέτηση του ΑΣΣ το 2010 αλλά και η πρώτη μετά από εξίμισι χρόνια, αφού η επανενεργοποίηση του ΑΣΣ έχει ξανασυζητηθεί (ενδεικτικά τον Σεπτέμβριο του 2019) χωρίς τελικά να προχωρήσει. Και αυτή τη φορά βασική προϋπόθεση για τα επόμενα «ραντεβού» είναι να επιβεβαιωθεί στην πράξη η συναντίληψη ότι πρέπει να πέσουν οι τόνοι, όπως καταγράφηκε στη χθεσινή επαφή.
Η Αθήνα έφερε και διατηρεί στο προσκήνιο τη θετική ατζέντα και ζητήματα οικονομικής συνεργασίας, όπως ήδη τα τρέχουν οι υφυπουργοί Εξωτερικών Κώστας Φραγκογιάννης και Σεντάτ Ονάλ, ενώ επί τάπητος βρίσκεται το θέμα της ενεργειακής ασφάλειας. Κατά πληροφορίες, οι δύο ηγέτες δεν επεκτάθηκαν σε λεπτομέρειες. Ομως οι ενεργειακές ισορροπίες και ο ρόλος της Ανατολικής Μεσογείου ως εναλλακτικός κόμβος είναι στο μικροσκόπιο τόσο της Αθήνας όσο και της Αγκυρας. Ο Πρωθυπουργός έχει δείξει πως ποντάρει στα φορτία υγροποιημένου αερίου (LNG), τονίζοντας μάλιστα προ ημερών από τις Βερσαλλίες τον κρίσιμο ρόλο των ελλήνων πλοιοκτητών, ενώ επισημαίνει την ανάγκη επιτάχυνσης των διαδικασιών εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων στη νοτιοανατολική Μεσόγειο και της απλοποίησης της αδειοδότησης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Συζητήσεις υπήρξαν επίσης για συνεργασία στο θέμα των ανθρωπιστικών διαδρόμων στην Ουκρανία και για το Προσφυγικό.
Αποτιμώντας το αποτέλεσμα του πρώτου επί τουρκικού εδάφους ραντεβού κορυφής, αρμόδιες πηγές είχαν συγκρατημένα θετικές εκτιμήσεις για το επόμενο διάστημα. «Είναι πιο σημαντικό να εστιάζουμε σε αυτά που μας ενώνουν και λιγότερο σε αυτά που μας χωρίζουν. Πιστεύω ότι βάλαμε τα θεμέλια για τη βελτίωση των σχέσεών μας» είπε ο Μητσοτάκης στον οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο στη συνάντησή τους στο Σισμανόγλειο Μέγαρο, μιλώντας βεβαίως και για διαφορές που «δεν γεφυρώνονιαι από τη μία στιγμή στην άλλη».
Η Αθήνα διαμήνυε άλλωστε ότι «δεν υπάρχουν εκπτώσεις» από τις σταθερές εθνικές θέσεις, ενώ ο Ερντογάν, εστιάζοντας στις διμερείς σχέσεις, εξέφρασε την πεποίθηση για πρόοδο σε ζητήματα όπως «τα προβλήματα του Αιγαίου, οι μειονότη-τεςν η καταπολέμηση της τρομοκρατίας και η παράνομη μετανάστευση». Αυτό ανέφερε η ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας, δείχνοντας τον τόνο και το περιεχόμενο της τουρκικής ατζέντας. Συζητήθηκαν μεταξύ άλλων τα βήματα που πρέπει να γίνουν «για την επίτευξη του στόχου των 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων εμπορικού όγκου μεταξύ των δύο χωρών».
Πηγή: Τα Νέα
