Μέσα οε λίγους μήνες η σημερινή διοίκηση της Δημόσιας Επιχείρησης Δικτύων Διανομής Αερίου (ΔΕΔΑ) κατάφερε να αναστήσει τα έργα ανάπτυξης των δικτύων φυσικού αερίου στην ελληνική περιφέρεια, που βρίσκονταν λίγο πριν απενταχθούν από τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕΠ) λόγω των πολυετών καθυστερήσεων. Ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΔΑ, Μάριος Τσάκας, και οι συνεργάτες του πέτυχαν και κάτι άλλο: Προχώρησαν διαγωνισμούς για τα δίκτυα, ύψους άνω των 140 εκατ. ευρώ, χωρίς να κατατεθούν ενστάσεις και προσφυγές από τους διεκδικητές, και έτσι δεν χάθηκε πολύτιμος χρόνος. Τώρα στη ΔΕΔΑ, που είναι μία από τις θυγατρικές της ΔΕΠΑ Υποδομών, μελετούν νέες επεκτάσεις των δικτύων φυσικού αερίου, αλλά και λύσεις για την τροφοδοσία των νησιών. Επιπλέον, εξετάζουν επενδύσεις για τη μετατροπή των υποδομών της εταιρείας σε «πράσινα δίκτυα», ώστε να συνεχιστεί η χρηματοδότησή τους από την Ευρωπαϊκή Ενωση και μετά το 2023, καθώς είναι σε εξέλιξη σχετική συζήτηση. Θα χρειαστεί παράλληλα και αγώνας ταχύτητας, καθώς τα έργα πρέπει, με βάση τους κανόνες του ΕΣΠΑ, να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2023. Ο κ. Τσάκας μιλώντας στα Παραπολιτικά, υποστηρίζει πως. όταν ανέλαβε τη διοίκηση της ΔΕΔΑ, «η ΕΤΕΠ είχε ήδη πάρει απόφαση πως τα έργα πάνε για απένταξη και μας έλεγαν: “Ούτε να συζητάτε για παρατάσεις, αφού δεν έχετε καν ξεκινήσει”». Τελικά χρειάστηκαν πολύμηνα παζάρια με τις Περιφέρειες, την κεντρική υπηρεσία του ΕΣΠΑ (που επίσης χρηματοδοτεί τα έργα), ώστε να ανατραπεί το μοντέλο της προηγούμενης κυβέρνησης για μικρές εργολαβίες, τοπικούς εργολάβους κ.ά. «Για να αλλάξουμε το μοντέλο», λέει ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ, «ξεκινήσαμε μια σειρά επαφών και μετά από τουλάχιστον επτά μήνες αιτιολογήσεων. νομικών αναλύσεων κ.λπ. πήραμε τη σύμφωνη γνώμη από τις κεντρικές υπηρεσίες του ΕΣΠΑ και το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας». Παράλληλα, «ξεκινήσαμε μια μεγάλη διαβούλευση για τα έργα με όλο τον τεχνικό κόσμο, σε έκταση που νομίζω πως δεν έχει ξαναγίνει. Ετσι ήρθαν στην επιφάνεια ζητήματα που έπρεπε να λύσουμε και έτσι φτάσαμε στο σημείο σήμερα να μην έχουμε καμία ένσταση στους διαγωνισμούς 150 εκατ. ευρώ».
Μέχρι σήμερα στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη έχουν γίνει τέσσερις διαγωνισμοί (δύο έχουν κατακυρωθεί και δύο είναι σε στάδιο κατακύρωσης), στην Κεντρική Μακεδονία δύο διαγωνισμοί που έχουν προσωρινό ανάδοχο και δύο διαγωνισμοί στη Στερεά Ελλάδα. Οι οκτώ διαγωνισμοί έχουν συνολικό προϋπολογισμό κοντά στα 140 εκατ. Ο πρώτος κύκλος έργων, υποστηρίζει ο κ. Τσάκας, θα κλείσει με νέους διαγωνισμούς. συνολικού ύψους περί τα 150 εκατ. ευρώ, για την ανάπτυξη δικτύων φυσικού αερίου σε πόλεις όπως η Βέροια και τα Γιαννιτσά, που θα τροφοδοτηθούν πιθανώς με συμπιεσμένο φυσικό αέριο (CNG), αφού εξετάζεται και η λύση της σύνδεσης με τον αγωγό TAP, η Λιβαδειά, το Καρπενήσι και η Αμφισσα (οι δύο τελευταίες θα τροφοδοτηθούν με CNG).
Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της ΔΕΔΑ. για το δεύτερο στάδιο ανάπτυξης των δικτύων «ξεκινήσαμε προ ημερών με τη διαδικασία ένταξης των έργων σε Καστοριά, Αργος Ορεστικό και Γρεβενά. Παράλληλα, εγκρίθηκε και περιμένουμε την ένταξη στο ΕΣΠΑ του έργου σύνδεσης της Φλώρινας με τον TAP μέσω αγωγού 50 χιλιομέτρων, με προϋπολογισμό άνω των 20 εκατ. ευρώ».
Το τρίτο κομμάτι «που συζητάμε στη Δυτική Μακεδονία αφορά την ανάπτυξη δικτύων εκτός των τριών ενεργειακών δήμων (Κοζάνη. Πτολεμαΐδα και Αμύνταιο)».
Μέχρι το τέλος του μήνα υποβάλλονται προς ένταξη τα έργα για τα δίκτυα στη Δυτική Ελλάδα και συγκεκριμένα σε Πάτρα, Αγρίνιο και Πύργο, που, όπως λέει ο κ. Τσάκας, «θα προχωρήσουν με υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG)». Με την ολοκλήρωση του έργου στη Ρεβυθούσα, που επιτρέπει τη φόρτωση ειδικών βυτίων μεταφοράς LNG, το αέριο θα μεταφέρεται σε δεξαμενές που θα κατασκευαστούν στις τρεις πόλεις, ώστε στη συνέχεια να τροφοδοτείται το δίκτυο.
«Στην Πάτρα πήγαμε με πιο ήπιες λύσεις, αντί για τις μεγάλες δεξαμενές στο λιμάνι, για τις οποίες υπήρχαν αντιδράσεις. Εμείς κοιτάζουμε να πάμε μέσω της Βιομηχανικής Περιοχής (ΒΙ.ΠΕ.), ώστε να τροφοδοτηθούν οι βιομηχανίες και ταυτόχρονα τα νοικοκυριά, το πανεπιστήμιο, τα νοσοκομεία και οι επιχειρήσεις της Πάτρας».
Στη συνέχεια προωθείται η δημοπράτηση της Ηπείρου (Ιωάννινα, Αρτα και Πρέβεζα) με LNG, μέχρι να προχωρήσει το σχέδιο σύνδεσης του TAP με τα Ιωάννινα.
Παράλληλα, η ΔΕΔΑ σχεδιάζει να αξιοποιήσει το γεγονός πως πρόσφατα η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) επανένταξε στο πρόγραμμα για το 2021-2025 τις τέσσερις από τις έξι πόλεις της Πελοποννήσου που είχε αφαιρέσει στο παρελθόν, δηλαδή Αργος, Ναύπλιο, Σπάρτη και Καλαμάτα (έμειναν εκτός Τρίπολη και Κόρινθος, όπου υπάρχει αίτημα ιδιώτη για ανάπτυξη δικτύων). Ο κ. Τσάκας λέει πως «αξιολογούμε νέες περιοχές όπου μπορούν να επεκταθούν τα δίκτυα φυσικού αερίου, ακόμα και τα νησιά».
Αυτή την περίοδο, η διοίκηση της ΔΕΔΑ συζητάει και άλλα έργα. Πρόσφατα με την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης αποφάσισαν να μελετήσουν «την ανάπτυξη αγωγού παράλληλα με τον Εβρο, από τους Κήπους μέχρι την Ορεστιάδα, που είναι έργο θεμελιώδους εθνικής σημασίας», κατά τον κ. Τσάκα. «Θεωρούμε πως θα αλλάξουν πολλά πράγματα. αφού καλύπτουμε Σουφλί και Διδυμότειχο, δίνουμε κίνητρα για επιχειρηματική ανάπτυξη στα σύνορα με την Τουρκία κ.ά».
Στην ίδια περιοχή έχουν προχωρήσει οι μελέτες για τη δημιουργία μονάδων παραγωγής βιομεθανίου και έγχυσης στα δίκτυα της ΔΕΔΑ. «Εχουμε προχωρήσει μια πολύ καλή μελέτη για να υπολογίσουμε τα ζωικά υπολείμματα που η επεξεργασία τους δίνει σε πρώτη φάση βιοαέριο και σε δεύτερη βιομεθάνιο. Προκύπτουν εντυπωσιακά νούμερα για τη δυναμικότητα της περιοχής, γιατί έχει πολλά βοοειδή κ.λπ. Εκτός του ότι θα παράγονται σημαντικές ποσότητες, αυτά τα δίκτυα θα μπορούν μετά να καταταγούν στα πράσινα δίκτυα και να συνεχίσουν να χρηματοδοτούνται και μετά το 2023 από την Ε.Ε., έστω και αν απαλειφθεί η χρηματοδότηση τέτοιων δικτύων από το επόμενο ΕΣΠΑ», θέμα που δεν έχει οριστικοποιηθεί πάντως.
