Η υποψήφια ευρωβουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία Μαρία-Ωραιοζήλη Κουτσουπιά μίλησε στο «Μανιφέστο» για την υποψηφιότητά της, την Τεχνητή Νοημοσύνη, αλλά και για τα καίρια προβλήματα της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Είστε δικηγόρος για θέματα Τεχνητής Νοημοσύνης στις Βρυξέλλες και την Αθήνα. Αλήθεια, θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για Δίκαιο της Τεχνητής Νοημοσύνης;
Διακρίνω δύο βασικά θέματα. Το πρώτο αφορά την ίδια τη ρύθμιση της Τεχνητής Νοημοσύνης και το άλλο το πώς θα πρέπει η Ελλάδα να συνδιαμορφώσει τις σχετικές ευρωπαϊκές πολιτικές προς όφελός της. Ως προς το πρώτο, έχει σημασία να ρυθμίσουμε ζητήματα ηθικής ακεραιότητας, όπως η μεροληψία που συχνά παρουσιάζουν τα μοντέλα Τεχνητής Νοημοσύνης. Μέσα από αυτά ενδέχεται στο μέλλον να περνάει μεγάλο μέρος της παιδείας μας, της ενημέρωσής μας, της γνώσης γενικά. Είτε θα ρυθμίσουμε απευθείας, δηλαδή θα δώσουμε νέες εξουσίες στο κράτος και στην Ευρωπαϊκή Ενωση να ορίζει τι είναι ηθικά ακέραιο είτε θα διασφαλίσουμε τον ανταγωνισμό, ώστε να μην είναι μόνο λίγες μεγάλες εταιρείες που αναπτύσσουν τα κυρίαρχα μοντέλα. Με το ΑΙ Act, το Digital Services Act και το Digital Markets Act που ψηφίστηκαν ήδη σε ευρωπαϊκό επίπεδο, έχουν τεθεί οι βάσεις της συζήτησης. Σαν Ελλάδα, πρέπει να δώσουμε μάχες σχετικά με την Τεχνητή Νοημοσύνη και την τεχνολογική μετάβαση. Θα πρέπει τις πολιτικές που παράγονται στις Βρυξέλλες να τις κατευθύνουμε προς το συμφέρον της χώρας μας. Να δούμε θέματα που έχουν να κάνουν με την ΚΑΠ και τις επιδοτήσεις για τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων άρδευσης και γεωργίας, με συστήματα ανάλυσης δεδομένων για το κλίμα κ.λπ. Χρήση συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης για την προστασία των συνόρων μας ή την προστασία από φυσικές καταστροφές. Στήριξη σε επενδύσεις αναφορικά με τη διείσδυση της Τεχνητής Νοημοσύνης σε κλινικές μελέτες και την υγειονομική περίθαλψη.
Σε τι σημείο βρίσκεται η Τεχνητή Νοημοσύνη στην Ευρώπη;
Σε πρακτικό επίπεδο, δεν έχει σημασία πόσο έτοιμοι είμαστε για να την εφαρμόσουμε, γιατί είναι πλέον παντού γύρω μας και η χρήση της εξαπλώνεται διαρκώς. Οι εταιρείες, μικρές και μεγάλες, έχουν επενδύσει σε εφαρμογές καινοτόμων ιδεών σε όλα τα πεδία. Υγεία, εκπαίδευση, οικονομία, αγροτική ανάπτυξη, ασφάλεια, περιβάλλον, τουρισμός, ενέργεια, Δημόσια Διοίκηση και Δικαιοσύνη είναι μόνο ορισμένοι από τους τομείς που επηρεάζονται με νέες εφαρμογές και αυτοματισμούς που επιφέρει η χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης. Ωστόσο το πεδίο για όλες αυτές τις εφαρμογές δεν είναι πλέον αρρύθμιστο. Από τις 13 Μαρτίου, η Ευρωπαϊκή Ενωση διαθέτει ένα πλαίσιο που θα εφαρμοστεί τόσο στις υπάρχουσες όσο και στις μελλοντικές τεχνολογίες Τεχνητής Νοημοσύνης, ενώ αναμένεται σύντομα και η σχετική Οδηγία περί ευθύνης από συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης (AI Liability Directive). Πέραν αυτού όμως, υπάρχουν θέματα που παραμένουν ανοικτά. Το πρώτο είναι τι θα κάνουμε με την ακεραιότητα και την αντικειμενικότητα των μοντέλων εκείνων που θα ορίζουν πλέον την ενημέρωσή μας, την παιδεία μας, τη γνώση γενικά (κάποιοι θα σας πουν την ίδια την πραγματικότητα). Θα τη ρυθμίσουμε απευθείας ή θα την αφήσουμε στον ανταγωνισμό; Και το άλλο είναι πώς η Ελλάδα θα εκμεταλλευτεί όλες τις ευκαιρίες που της προσφέρονται με όλες αυτές τις τεχνολογίες. Για τους αγρότες, για την υγειονομική περίθαλψη, για το μεταναστευτικό κ.ά.
Ακρίβεια και ασφάλεια είναι σήμερα τα βασικά προβλήματα των Ευρωπαίων. Τι πιστεύετε ότι πρέπει να αλλάξει σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης;
Η ακρίβεια είναι ένα φαινόμενο που προκλήθηκε αρχικά λόγω Covid-19 και διατάραξης εφοδιαστικών αλυσίδων και εν συνεχεία λόγω αστάθειας σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή. Πρώτον, το φαινόμενο αυτό είναι σε κάμψη, σε Ελλάδα και Ευρώπη. Δεύτερον, δεν είναι ανάγκη να μιλάμε πάντα για λάθη της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Μπορεί να έχουν γίνει λάθη σε τομείς όπως ο αγροτικός ή η μετανάστευση, αλλά κάποια από αυτά θα πρέπει να τα χρεώσουμε και στα κυρίαρχα κράτη-μέλη. Η Γερμανία, για παράδειγμα, στηρίχθηκε υπέρμετρα στις εισαγωγές υδρογονανθράκων από τη Ρωσία και εκτέθηκε όταν έγινε η εισβολή στην Ουκρανία. Η Γαλλία, λόγω πυρηνικής ενέργειας, είχε σημαντικά μικρότερη έκθεση. Οπότε είναι σημαντικό στον τομέα της ενέργειας να στηριζόμαστε, στο βαθμό που μπορούμε, στις δικές μας δυνάμεις και να στηρίξουμε την εγχώρια παραγωγή ενέργειας, κάτι το οποίο η Ελλάδα έχει κάνει πολύ αποτελεσματικά τα τελευταία χρόνια. Ως προς το αίσθημα ασφάλειας, πάλι θα πω ότι μιλάμε για θέματα που έχουν να κάνουν σε μεγάλο βαθμό με τα κράτη-μέλη. Οι νόμοι της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι παντού ίδιοι, αλλά η ασφάλεια δεν είναι ίδια. Είναι αποτέλεσμα εσωτερικής πολιτικής και συνθηκών. Και βλέπουμε πώς έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια αυτό στην Ελλάδα, που έχουμε πιο δυναμική προστασία των συνόρων μας, περισσότερη αστυνόμευση, αναπροσαρμογή στους Ποινικούς Κώδικες κ.λπ. Αυτά δεν μας τα επέβαλε η Ευρωπαϊκή Ενωση. Οταν, όμως, μιλάμε για ασφάλεια και Ευρωπαϊκή Ενωση, νομίζω ότι αυτό που σκέφτονται οι περισσότεροι είναι η παράνομη μετανάστευση και η αύξηση της εγκληματικότητας που μπορεί να επιφέρει.
Αυτό που πρέπει να κάνει η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι αφενός να στηρίξει τα κράτη-μέλη υποδοχής στην αποτελεσματική προάσπιση των συνόρων τους και αφετέρου να στηρίξει τη σταθερότητα και την οικονομική ανάπτυξη στις χώρες της Αφρικής και της Ασίας από τις οποίες προέρχονται αυτά τα κύματα μεταναστών. Για το πρώτο νομίζω πως έγινε σημαντικό βήμα τις τελευταίες ημέρες με τους νέους κανόνες για τη fast-track εξέταση αιτημάτων ασύλου και την απέλαση αιτούντων από συγκεκριμένες χώρες, αλλά και την πιο ισομερή κατανομή του κόστους υποδοχής από όλα τα κράτη-μέλη. Ως προς το δεύτερο, θα πρέπει η Ευρωπαϊκή Ενωση να πάρει επιπλέον διπλωματικές και οικονομικές πρωτοβουλίες, εξετάζοντας πάντα τα κίνητρα που δίνει σε αυτές τις χώρες. Σε κάθε περίπτωση όμως, αυτές είναι πολιτικές των οποίων τα αποτελέσματα θα δούμε στο απώτερο μέλλον.