Ενότητα και Προοπτική το τελευταίο μήνυμα της Φώφης. Τα λόγια της φωτίζουν το νου και την καρδιά του κόσμου της δημοκρατικής παράταξης για την επανίδρυση και την προοπτική της. Κλεισμένοι στον μικρόκοσμο των κομματικών τειχών φαίνεται δεν είχαμε εικόνα για το τι γίνεται έξω στην κοινωνία. Να ανοίξουμε τα μάτια και να αφουγκρασθούμε τα συναισθήματα του λαού μας.
Ο αιφνίδιος θάνατος της Φώφης, άπλωσε ένα απέραντο συγκινησιακό κύμα για τις αξίες και τις αρετές της. Αγωνίστρια για τη ζωή, την οικογένεια και την πολιτική. Μάχιμη μέχρι το αδόκητο τέλος της.
Και τώρα που έφυγε νωρίς τι κάνουμε; Το ελάχιστο να φυλάξουμε την Ενότητα της παράταξης και το μεγάλωμά της. Να μην σκορπίσουμε μετά τις εκλογές σαν τα παιδιά του λαού. Όταν γυρίζεις στα γεγονότα της τελευταίας δεκαετίας (διασπάσεις, φυγή στελεχών, έλλειψη εμπιστοσύνης του εκλογικού σώματος, ανικανότητα διαχείρισης της κρίσης, φτώχεια ιδεολογική και πολιτική κ.ά.) απελπίζεσαι. Απορείς πως η παράταξη έμεινε όρθια. Και πρέπει να αναγνωρίσουμε στη Φώφη ότι κράτησε την παράταξη ζωντανή. Και όσοι αμφισβητήσαμε τα όρια αυτού του εγχειρήματος, περιγράφοντας την άλλη όψη της στασιμότητας και της αδράνειας, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε τη δυναμική πολιτική της παρουσία, ως μάχιμης αγωνίστριας σε όλες τις εκφράσεις της ζωής.
Και πριν η Φώφη πει το αντίο οι υποψήφιοι πρόεδροι διαδοχικά έγιναν πολλοί. Ο θόρυβος στα ΜΜΕ για την εκλογική διαδικασία, ανάδειξης της νέας ηγεσίας, σαν ξαφνικό μπουρίνι κατέκλυσε την επικαιρότητα και τη δημόσια ζωή. Όλοι συζητάνε για το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ.
Χωρίς τη Φώφη άρχισαν οι διαγωνισμοί για το ποιος θα την διαδεχθεί. Κεντρικό ερώτημα σε μέλη, φίλους και δημοκράτες: ποιος θα μεγαλώσει την παράταξη και θα εγγυηθεί την ενότητα και την προοπτική της; Οι πολιτικές αντιπαραθέσεις των υποψηφίων θεμιτές και αναγκαίες. Το ύφος και το ήθος του πολιτικού λόγου θα σημάνει πολλά.
Ο δημοκρατικός διάλογος απαιτεί αντιπαράθεση ιδεών, σκέψεων και πολιτικών προτάσεων, αλλά και συνθέσεων για ένα νέο Πολιτικό Συμβόλαιο, για μια νέα ιδεολογικοπολιτική ταυτότητα της παράταξης.
Χωρίς τη Φώφη, οι «φυλές» στοιχήθηκαν πρωτίστως πίσω από πρόσωπ και δυστυχώς ελάχιστα πίσω από πολιτικές θέσεις. Και ο πολιτικός δρόμος είναι ακόμη μακρύς μέχρι τις 5 του Δεκέμβρη. Για να ακούσουμε το μήνυμα της Φώφης πρέπει να μοιρασθούμε το όνειρό της. Ότι το μεγάλωμα της παράταξης για τη συμμετοχή της στη δημοκρατική διακυβέρνηση του τόπου δεν είναι όνειρο θερινής νυκτός. Είναι στόχος εφικτός. Και αυτό να το αποδείξουμε με την ενεργή συμμετοχή μας στην κάλπη και στη διαμόρφωση των νέων ιδεολογικών και πολιτικών θέσεων της παράταξης στον 21ο αιώνα.
Οι βυζαντινολόγοι, για το αδύνατο αυτού του εγχειρήματος, ας κάνουν ανακωχή για να ακουσθεί η φωνή της βάσης και της κοινωνίας.
Σε αυτή την αναμέτρηση δεν υπάρχουν εκλεκτοί και μη. Αντικειμενικά θα κυριαρχήσουν δύο πόλοι: της ανανέωσης και μη της ηγεσίας, καθώς και της συντήρησης και της προόδου. Ανανέωση ή όχι και δεν αναφέρομαι απαραιτήτως στην ηλικιακή, αλλά πρωτίστως στις νέες ιδέες και τις πολιτικές που μπορούν να οδηγήσουν την παράταξη στο δρόμο για τη διακυβέρνηση της χώρας. Η Συντήρηση ή Πρόοδος ένα το μεγάλο ζητούμενο, που αφορά θέματα ιδεολογικά, θεωρητικά και πρακτικά. Από την οργάνωση, τους ιδεολογικούς προσανατολισμούς της παράταξης και την πολιτική της ταυτότητα, που είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη συλλογική δράση. Ο πολιτικός λόγος των υποψηφίων πρέπει να είναι καθαρός και σαφής σε αυτά τα ερωτήματα.
Στο «θαμμένο θησαυρό» της ιστορικής παράταξης του ΠΑΣΟΚ, μπορούν οι υποψήφιοι να ανιχνεύουν τις αξίες και τις αρχές ανάμεσα στη συντήρηση και την πρόοδο, λαμβάνοντας υπόψη τις πραγματικές συνθήκες της χώρας και του διεθνούς περιβάλλοντος.
Το νόημα της συντήρησης και της προόδου να γίνεται κατανοητό από τον απλό πολίτη. Δεν φθάνει να αναφέρεσαι στην προοδευτική διακυβέρνηση, χωρίς να προσδιορίζεις τη συντήρηση που πολεμάς, ως πολιτικές και πρακτικές συμπεριφορές. Η συντήρηση και η πρόοδος διατρέχει όλες τις πολιτικές παρατάξεις σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό.
Στη σημερινή συγκυρία, με βάση τις αξίες και τα προτάγματα της δημοκρατικής παράταξης, όπως εκφράσθηκε από το ΠΑΣΟΚ, η συντήρηση εκφράζεται τόσο στη δεξιά (ΝΔ), όσο και στην αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ. Διαχρονικά το ΠΑΣΟΚ χάραξε έναν τρίτο δρόμο, της σύγχρονης και ιδιόμορφης σοσιαλδημοκρατίας του Νότου, ανάμεσα στην κομμουνιστική αριστερά, καθώς και την ανανεωτική αριστερά, νυν την κυβερνούσα αριστερά.
Τριάντα χρόνια το δίπολο που κυριάρχησε στην πολιτική σκηνή της χώρας ως κεντροαριστερά και κεντροδεξιά ήταν το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ.
Αυτός πρέπει πιστεύω να είναι ο στρατηγικός δρόμος της παράταξης να ξανακερδίσει τη θέση και το ρόλο της στα πολιτικά δρώμενα της πατρίδας.
Υπάρχει μεγάλη ρευστότητα και κινητικότητα στο εκλογικό σώμα. Τα μεγάλα ιδεολογικά και κοινωνικά ρεύματα, της κεντροαριστεράς και της κεντροδεξιάς, κυριαρχούν σε όλη την Ε.Ε.
Οι σκέψεις και οι πολιτικές που τέμνονται με το λεγόμενο πολιτικό κέντρο είναι η διέξοδος στη στρατηγική για την εξουσία που επιδιώκει σήμερα η παράταξή μας. Αυτός είναι ο δρόμος για την Ιθάκη.
Στο τέρμα αυτού του δρόμου θα γαληνεύει η ψυχή της Φώφης και θα χαμογελάει από ψηλά. Όσοι αυτό το δρόμο δεν θέλουν να διαβούν, με τις άπειρες δυσκολίες μπροστά, αδυνατούν να μοιρασθούν τα όνειρά της.
* Ο Λουκάς Αποστολίδης είναι δικηγόρος και πρώην βουλευτής του ΠΑΣΟΚ
