Η απόφαση της Γερμανίδας Λίζελ Χάιζε να μπει στην πολιτική αποκρυσταλλώθηκε όταν της έκλεισαν το μικρόφωνο σε μια δημόσια συγκέντρωση. Η αιωνόβια πρώην δασκάλα, που έγινε αιρετή στην πόλη της, πλέον αγωνίζεται στο πλευρό των νέων για το κλίμα.
Την εποχή που η Χάιζε συνταξιοδοτήθηκε, πριν από 40 χρόνια, υποστήριζε θερμά την επαναλειτουργία μιας εξωτερικής πισίνας. “Όταν άρχισα (να μιλώ), ορισμένοι δεν ήθελαν πράγματι να με ακούν, μέχρι που έφθασαν στο σημείο να μου πάρουν το μικρόφωνο από το χέρι. Σήμερα άνθρωποι απ’ όλο τον κόσμο έρχονται και μου μιλούν. Ποιός λοιπόν γελάει τελευταίος;” λέει καμαρώνοντας.
Αυτό που άλλαξε από τότε, είναι η –απρόβλεπτη– εκλογή της την άνοιξη στο δημοτικό συμβούλιο του Κίρχαϊμπόλαντεν στο δυτικό κρατίδιο της Ρηνανίας-Βεστφαλίας, μόλις μερικές εβδομάδες αφότου έσβησε το ένα κεράκι στην τούρτα της, αυτό του αιώνα που άφησε πίσω της.
Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η πισίνα ενεργοποίησε την Χάιζε. Η ίδια ενσαρκώνει δύο αξίες που έχει στην καρδιά της: τη νεολαία και τη δημόσια υγεία. Από εκεί απορρέει η δέσμευσή της για το κλίμα, αντλώντας την έμπνευσή της από τους νέους του κινήματος “Fridays for future” (“Παρασκευές για το Μέλλον”) που ξεκίνησε η Σουηδέζα Γκρέτα Τούνμπεργκ και το οποίο παρακολουθεί στενά η γερμανική νεολαία.
‘Ολος ο κόσμος τη σέβεται
“Οι νέοι με γεμίζουν αισιοδοξία”, δηλώνει με ενθουσιασμό η ακτιβίστρια που μαίνεται κατά της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας και ακόμη κάνει περίπατο καθημερινά στην παλιά γραφική πόλη του Κίρχαϊμπόλαντεν, που αριθμεί 8.000 κατοίκους.
Η Χάιζε ανήκει στο αυξανόμενο κύμα των ηλικιωμένων που αρνείται να μείνει στο περιθώριο της δημόσιας ζωής, όπως το κίνημα “Oma gegen Rechts” (Οι γιαγιάδες κατά της δεξιάς). Το κίνημα αυτό που ξεκίνησε το 2017 από την Αυστρία και επεκτάθηκε έως τη Γερμανία, ενώνει σήμερα γυναίκες ηλικιωμένες που θέλουν να διδάσκονται από τα μαθήματα της ιστορίας και να αντιτίθενται στον φασισμό”.
Η πολιτική καριέρα της Λίζελ Χάιζε άρχισε στις αρχές του 2019, όταν ένα μέλος του δημοτικού συμβουλίου, ο 59χρονος Τόμας Μποκ, είδε στο πρόσωπό της μια εν δυνάμει σύμμαχο. Ο Μποκ ηγείται μιας τοπικής πολιτικής οργάνωσης που αγωνίζεται για μεγαλύτερη διαφάνεια και ενάντια στα παραδοσιακά κόμματα.
Ο Μποκ χρειαζόταν μια υποψήφια με αρκετό πάθος για να εξεγερθεί κατά των υφιστάμενων εξουσιών. Η Χάιζε “έχει ισχυρή προσωπικότητα και πολλή ενέργεια”, δηλώνει. Επίσης, μια μη αμελητέα λεπτομέρεια σύμφωνα με τον ίδιο, πολλοί ψηφοφόροι την είχαν δασκάλα και “όλοι τη σέβονται”.
Η πόλη διοικήθηκε επί δύο και πλέον δεκαετίες από το συντηρητικό κόμμα της ‘Αγγελα Μέρκελ (CDU) και κατά την τελευταία θητεία από έναν μεγάλο συνασπισμό με τους σοσιαλδημοκράτες, όπως αυτός που κυβερνά τη Γερμανία από το 2013.
Πολιτικό θάρρος
Η επιτυχία της πολιτικής οργάνωσης όπου ανήκει η Χάιζε μετατόπισε το κέντρο βάρους της πόλης προς τ’ αριστερά. Η πρώην εκπαιδευτικός δεν είναι μόνο ένα ανερχόμενο αστέρι της πολιτικής αλλά και μάρτυρας ενός μεγάλου μέρους του ταραχώδους 20ου αιώνα στη Γερμανία.
Ο πατέρας της Χάιζε, η οποία γεννήθηκε αμέσως μετά τον Α΄Παγκόσμιο Πόλεμο, είχε βιομηχανία υποδημάτων ενώ ήταν και εκείνος μέλος του δημοτικού συμβουλίου. Μετά το πογκρόμ της “Νύχτας των Κρυστάλλων” τον Νοέμβριο του 1938, ο πατέρας της εξεγέρθηκε ενώπιον των συμπολιτών του κατά της πυρκαγιάς στην τοπική συναγωγή και της δίωξης των Εβραίων.
“Οι ναζί μιλούσαν πάντα για ελευθερία, όμως αυτό ήταν μια ‘fata morgana'”, μια οφθαλμαπάτη, εκτιμά η Χάιζε. Ο πατέρας της έμεινε εβδομάδες στη φυλακή μέχρι που ένας φίλος του, με διασυνδέσεις με το Βερολίνο, παρενέβη και απέτρεψε τη μεταφορά του σε στρατόπεδο συγκέντρωσης.
Η Χάιζε θέλει να πιστεύει ότι κληρονόμησε κάτι από το πολιτικό του θάρρος. Η ίδια ζει σε ένα τεράστιο σπίτι που άλλοτε μοιραζόταν με τους γονείς της, λίγα μέτρα από το σημείο της παλιάς συναγωγής όπου σήμερα υπάρχει ένα δέντρο και ένα μνημείο.
“Ντροπή” για τον Τραμπ
Χήρα τα τελευταία τέσσερα χρόνια έπειτα από 70 και πλέον χρόνια γάμου, η Λίζελ κατοικεί εκεί μαζί με ένα από τα παιδιά της και ένα εγγόνι της. Έχει οκτώ δισέγγονα. Της αρέσει να δέχεται επισκέψεις στο σαλόνι της, που είναι γεμάτο βιβλία, ανάμεσά τους ένας τόμος με φωτογραφίες του Μπαράκ Ομπάμα. “Ένας πολιτικός ηγέτης πρέπει να έχει όραμα, λογική σκέψη αλλά και ανθρωπιστικό φρόνημα”, δηλώνει.
Η Λίζελ δεν έχει στην καρδιά της τον Ντόναλντ Τραμπ, του οποίου οι πρόγονοι κατάγονταν από το κοντινό χωριό Κάλσταντ. “Ντρέπομαι που ο παππούς του ήταν από εδώ”, αναφέρει.
Η αιωνόβια πολιτικός διατηρεί τη σωματική και την πνευματική της ευεξία, λατρεύει ν’ ασχολείται με το κήπο της και να παρακολουθεί πολιτικές συζητήσεις στην τηλεόραση.
Ο 44χρονος Σεπαντάρ Λασκαρί από το Ιράν, πού πήγε έφηβος στη Γερμανία, έχει ένα καφέ στο οποίο η Χάιζε ήταν μια από τις πρώτες πελάτισσες. Η υπεραιωνόβια αιρετή είναι “σπουδαία διαφήμιση για την πόλη”, δηλώνει με ενθουσιασμό. “Πολλοί έγιναν πιο δραστήριοι πολιτικά χάρη σε αυτήν. Εμπνέει νέους και γέρους πολύ θετικά, μακριά από τον κυνισμό που μολύνει την πολιτική” .