Σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, τα νέα κλιμακωτά πρόστιμα για το Κτηματολόγιο θα αρχίσουν να εφαρμόζονται μετά το καλοκαίρι. Κατά τις ίδιες πηγές που επικαλείται ο Προκόπης Γιόγιακας σε ρεπορτάζ του στα Νέα, το ίδιο ισχύει και για την είσπραξη παλαιότερων τελών. Σημειώνεται πως σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο πρόεδρος του Κτηματολογίου Δημήτρης Σταθάκης (κατά την τελευταία συνέντευξη Τύπου της προηγούμενης ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος, 21 Δεκεμβρίου 2020), το σταθερό τέλος (35 ευρώ ανά δικαίωμα) των παλιών προγραμμάτων (1998-1999) όσο και το αναλογικό (1 τοις χιλίοις μείον 20.000 ευρώ) για τα νεότερα προγράμματα (2008) θα εισπραχθούν κανονικά. Το πάγωμα των προστίμων σημαίνει στην πράξη μια άτυπη παράταση στη συλλογή δηλώσεων. Συνεπώς οι ιδιοκτήτες (αλλά και το Δημόσιο) έχουν στην πράξη ένα -τουλάχιστον – εξάμηνο για να δηλώσουν την ακίνητη περιουσία τους.
Οπως προαναφέρθηκε, τα νέα πρόστιμα θα είναι κλιμακωτά. Αυτό σημαίνει ότι θα υπολογίζονται με βάση την αξία κάθε ακινήτου και τον χρόνο καθυστέρησης. Στο σημείο αυτό θα πρέπει σημειωθεί πως βάση υπολογισμού του προστίμου αποτελεί η αξία του ακινήτου που αντιστοιχεί στο δικαίωμα που δηλώνεται. Διευκρινίζεται πως η βάση υπολογισμού αντιστοιχεί στο ποσό που δεν μπορεί να είναι κατώτερο των 300 ευρώ και ανώτερο των 2.000 ευρώ.
Στο μεταξύ, με έναν μήνα καθυστέρηση ξεκινά τον Απρίλιο ή αρχές Μαΐου η συλλογή δηλώσεων στις Κυκλάδες. Είναι η μεγαλύτερη από τις εναπομείνασες περιοχές (με 628.201 προεκτιμώμενα δικαιώματα) όπου δεν έχει αρχίσει η συλλογή δηλώσεων. Οι άλλες περιοχές είναι το Ρέθυμνο, το Λασίθι, μέρος των Χανίων, μέρος του Ηρακλείου, η Κέρκυρα και η Θεσπρωτία. Για το Ρέθυμνο η συλλογή των δηλώσεων αναμένεται μέσα στον μήνα, για Ηράκλειο τα Χανιά και το Λασίθι τον Αύγουστο και για Κέρκυρα, Θεσπρωτία στο τέλος του χρόνου.
Ο σχεδιασμός του Κτηματολογίου προβλέπει να λειτουργήσουν καθ’ όλη τη διάρκεια της σύμβασης οκτώ Γραφεία Κτηματογράφησης: στην Ανδρο, στην Τήνο, στην Κέα, στη Μύκονο, στη Σέριφο, στην Πάρο, στη Νάξο και στη Σαντορίνη.
Επιπλέον, σε μια προσπάθεια να αποφευχθούν οι μετακινήσεις των νησιωτών, θα λειτουργήσουν επίσης και 13 Μονάδες Ενημέρωσης σε 13 μικρότερα νησιά: στην Κύθνο, στη Μήλο, στη Δονούσα, στην Αμοργό, στα Κουφονήσια, στη Σχοινούσα, στην Ηρακλειά, στην Ίο, στη Φολέγανδρο, στη Θηρασιά, στην Ανάφη και στην Αντίπαρο. Εδώ, η λειτουργία των Μονάδων Ενημέρωσης προβλέπεται μόνο κατά τη διάρκεια της συλλογής των δηλώσεων.
Παράλληλα, για τους ιδιοκτήτες που μένουν στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη προβλέπεται η λειτουργία δύο Γραφείων Κτηματογράφησης προκειμένου να μη χρειαστεί να μετακινούνται προς τα νησιά. Σημειώνεται πως το Γραφείο της Αθήνας θα λειτουργήσει καθ’ όλη τη διάρκεια της σύμβασης, ενώ το Γραφείο της Θεσσαλονίκης μόνο κατά την εξάμηνο περίοδο των δηλώσεων.
Η διάρκεια της συλλογής δηλώσεων είναι τρεις μήνες για τους κατοίκους εσωτερικού και έξι για όσους ιδιοκτήτες μένουν στο εξωτερικό. Ωστόσο, όπως εξηγούν πηγές από το Κτηματολόγιο, οι ιδιοκτήτες δεν χρειάζεται να περιμένουν την τελευταία στιγμή για να ξεκινήσουν τη διαδικασία.
Τι μπορούν να κάνουν; Μπορούν να μαζέψουν όλα τα απαραίτητα χαρτιά και να τα σκανάρουν. Να συμπληρώσουν τη δήλωση και να είναι έτοιμοι. Να εντοπίσουν την περιουσία τους στον χάρτη και να ζητήσουν τα έγγραφα από τα υποθηκοφυλακεία (διότι με την πανδημία μπορεί να καθυστερήσουν), να τακτοποιήσουν τυχόν κληρονομικά θέμα και να… φυλάξουν 35 ευρώ ανά δικαίωμα που θα δηλώσουν. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου τα ειδικά ιδιοκτησιακά αντικείμενα δεν μπορούν από μόνα τους να αποτελέσουν αντικείμενο έγγραφων δικαιωμάτων, όπως τα ανώγεια (ακίνητα που επεκτείνονται πάνω από άλλο γεωτεμάχιο με μηδενικό ποσοστό κυριότητας επί του εδάφους) και τα κατώγεια (ακίνητα που ο αέρας τους, όλος ή τμήμα, αποτελεί ξένη ιδιοκτησία, δηλαδή ανώγειο, με δικαίωμα 100% επί του εδάφους), τα ανωγειοκατώγεια, τα διπλά ανωγειοκατώγεια με ποσοστό 100/100 επί του εδάφους. Σε αυτές τις περιπτώσεις αυτά αντιμετωπίζονται ως κτίρια επί γεωτεμαχίου.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, πέρα από τα τυπικά έγγραφα για δικαίωμα κυριότητας ή δουλείας, θα πρέπει οι ιδιοκτήτες να προσκομίσουν τοπογραφικό διάγραμμα, όπου αυτά θα αποδίδονται χωρικά, σε διαφορετικό επίπεδο από τα γεωτεμάχια με τα οποία σχετίζονται.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: εάν δεν προσκομιστεί τοπογραφικό διάγραμμα, οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να προσκομίζουν στοιχεία όπως συμβολαιογραφικά έγγραφα, θεάσεις, ονοματεπώνυμα ιδιοκτητών, σκαριφήματα κ.ά.
