Ο Κώστας Σημίτης, ένας από τους σημαντικότερους πρωταγωνιστές της ελληνικής πολιτικής σκηνής, έφυγε σήμερα (5/1) από τη ζωή σε ηλικία 88 ετών. Η πολιτική του παρακαταθήκη, γεμάτη από επιτυχίες και προκλήσεις, αποτελεί σημείο αναφοράς για την ιστορία του ΠΑΣΟΚ και της χώρας. Η κυβέρνηση κήρυξε τετραήμερο εθνικό πένθος, με την κηδεία του να προγραμματίζεται για την Πέμπτη 9 Ιανουαρίου, δημοσία δαπάνη.
Η πολιτική πορεία του Κώστα Σημίτη διαμορφώθηκε μέσα από κρίσιμες καμπές. Μια από τις σημαντικότερες στιγμές της πολιτικής του σταδιοδρομίας υπήρξε η ανάληψη της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ το 1996, σε μια εποχή μεγάλων αλλαγών και έντονης πόλωσης στο εσωτερικό του κόμματος.
Το δραματικό Συνέδριο του 1996
Η πορεία προς τη διαδοχή ξεκίνησε όταν, στις 17 Ιανουαρίου 1996, ο Ανδρέας Παπανδρέου παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία λόγω σοβαρών προβλημάτων υγείας, μετά από 57 ημέρες νοσηλείας στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο. Η απόφασή του πυροδότησε εσωκομματικές διαδικασίες, οι οποίες κορυφώθηκαν στο επεισοδιακό 4ο Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ.
Στις 22 Ιανουαρίου, ο Κώστας Σημίτης ανέλαβε καθήκοντα πρωθυπουργού, προετοιμαζόμενος παράλληλα για την κρίσιμη αναμέτρηση του Ιουνίου, στην οποία θα κρινόταν και η ηγεσία του κόμματος. Λίγες μέρες πριν από το συνέδριο, στις 23 Ιουνίου, ο Ανδρέας Παπανδρέου απεβίωσε, αφήνοντας ένα δυσαναπλήρωτο κενό.
Στις 30 Ιουνίου πάνω από 5.000 μέλη του κόμματος συγκεντρώθηκαν στο Ολυμπιακό Στάδιο. Ο Σημίτης και ο Άκης Τσοχατζόπουλος, οι δύο κύριοι διεκδικητές της ηγεσίας, βρέθηκαν αντιμέτωποι σε μια έντονη αντιπαράθεση που χαρακτηρίστηκε από πόλωση και πολιτική ένταση.
Η στρατηγική του Σημίτη και το τελεσίγραφο
Αντιμέτωπος με μια δύσκολη πραγματικότητα, ο Κώστας Σημίτης έθεσε το διακύβευμα ξεκάθαρα: «Εάν δεν εκλεγώ πρόεδρος, θα παραιτηθώ και από πρωθυπουργός». Η φράση αυτή πυροδότησε έντονες αντιδράσεις, με υποστηρικτές του Τσοχατζόπουλου να αποδοκιμάζουν και να αντιδρούν σθεναρά.
Σε αυτό το κλίμα, ο Κώστας Λαλιώτης, πρότεινε μια συμβιβαστική λύση διαρχίας, προτείνοντας: «Εσύ, Κώστα, ως πρωθυπουργός της χώρας, και εσύ, Άκη, ως πρόεδρος του Κινήματος». Ωστόσο, η πρόταση αυτή απορρίφθηκε από τον Σημίτη, ο οποίος επεδίωξε τη σαφή επικράτηση.
Ο Κώστας Σημίτης αναδείχθηκε νικητής σε αυτή τη δύσκολη αναμέτρηση, σηματοδοτώντας την έναρξη μιας νέας εποχής για το ΠΑΣΟΚ και την Ελλάδα. Η θητεία του συνδέθηκε με σημαντικές μεταρρυθμίσεις, την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωζώνη, αλλά και μεγάλες προκλήσεις όπως τα Ίμια, το Κυπριακό και τα έργα εκσυγχρονισμού.
