Το πρωτόγνωρο, χαοτικού χαρακτήρα καιρικό φαινόμενο που έπληξε τη Θεσσαλία στις 18 Σεπτεμβρίου 2020, προήλθε από τη σύγκλιση του μεσογειακού κυκλώνα ΙΑΝΟΣ με άλλο ακραία έντονο μετεωρολογικό φαινόμενο. Καμία άλλη θεομηνία που έπληξε ποτέ τη Θεσσαλία δεν μπορεί να συγκριθεί με αυτή. Μόνο στην Καρδίτσα έπεσε 720% περισσότερο νερό από την αύξηση της μηνιαίας τιμής βροχόπτωσης. Στη Λίμνη Πλαστήρα έπεσαν κατά τη διάρκεια της ραγδαίας βροχόπτωσης 90 εκατ. κυβικά μέτρα νερού, τη στιγμή που κατά τη διάρκεια της τελευταίας αρδευτικής περιόδου, καταναλώθηκαν 105 εκατ. κυβικά μέτρα νερού. Τα Σχέδια Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας των Λεκανών Απορροής Ποταμών του Υδατικού Διαμερίσματος Θεσσαλίας επικαιροποιήθηκαν από το Υπουργείο το 2018 και δεν προέβλεπαν σε χρονικό ορίζοντα χιλιετίας, πλημμυρικά φαινόμενα εντός αστικών ιστών. Εκεί όπου τα Σχέδια Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας προέβλεπαν ότι υπάρχει επικινδυνότητα, όπως στον Μέγα ποταμό, είχαμε παρέμβει με ολοκληρωμένο πρόγραμμα αντιπλημμυρικής προστασίας. Συνολικά στην Περιφέρεια Θεσσαλίας έχουμε υλοποιήσει μέχρι σήμερα 119 αντιπλημμυρικά έργα, ύψους 530 εκατομμυρίων ευρώ.
Προτεραιότητα μας, η ανθρώπινη ζωή
Από την πρώτη στιγμή της εκδήλωσης της θεομηνίας, ήμασταν παρόντες και προτεραιότητα μας ήταν η προστασία των ανθρώπινων ζωών. Συμβάλλαμε σε περισσότερες από 1.000 διασώσεις ανθρώπων, σε συνεργασία με την Πυροσβεστική, την ΕΜΑΚ, τον Στρατό που συνέδραμε αποφασιστικά, την Αστυνομία, την Πολιτική Προστασία, τους Δήμους, τους ιδιώτες χειριστές μηχανημάτων και τους εθελοντές. Σε πρωτόγνωρες καταστάσεις, χωρίς κινητή τηλεφωνία και ρεύμα, εκκενώσαμε οικισμούς, μεταφέραμε πληθυσμό, διανείμαμε τροφή, νερό και φάρμακα σε δύσβατες περιοχές.
Με οργανωμένο σχέδιο, από την επόμενη μέρα του Ιανού:
-Προχωρήσαμε άμεσα σε προσωρινές αποκαταστάσεις και δώσαμε παντού πρόσκαιρη, ασφαλή προσβασιμότητα
-Προχωρήσαμε σε καθαρισμούς ρεμάτων και ποταμών, σε δεκάδες χιλιόμετρα, σημειακά
-Καταγράψαμε με τις τεχνικές μας υπηρεσίες, όλες τις ανάγκες σε έργα υποδομής
-Προχωρήσαμε σε εκτιμήσεις ζημιών σε 3.165 επιχειρήσεις και αγροτικές εκμεταλλεύσεις
Σχέδιο Ανασυγκρότησης με την πολιτική φιλοσοφία της συλλογικής ηγεσίας
-Καταστρώσαμε στον τόπο της ζημιάς, σε συνεργασία με την Κυβέρνηση και τα Υπουργεία Ολοκληρωμένο Σχέδιο Ανασυγκρότησης και προχωράμε με ταχύτητα στην υλοποίησή του. Στην Θεσσαλία λόγω του Ιανού δρομολογούνται και εξελίσσονται έργα ύψους 500 εκατομμυρίων ευρώ, στα οποία δουλεύουν οι άνθρωποι της περιοχής. Στην Π.Ε. Καρδίτσας από την Περιφέρεια Θεσσαλίας εξελίσσονται έργα 40,1 εκατ. ευρώ και από το Υπουργείο Υποδομών (ΤΕΡΝΑ) έργα προϋπολογισμού 223 εκατ. ευρώ. Ζητάμε 30 εκατ. ευρώ για 17 νέα έργα σε Λίμνη Πλαστήρα, Παλαμά και Σοφάδες.
Η κρίση του Ιανού, άλλαξε τη λειτουργία του κράτους στη διαχείριση των φυσικών καταστροφών και οδήγησε στην μεταρρύθμιση του πλαισίου κρατικής αρωγής με ένα πρωτόγνωρο για τα ελληνικά δεδομένα πρωτόκολλο γρήγορων ενεργειών και νομοθετημάτων, με ενσυναίσθηση και δικαιοσύνη για τους ανθρώπους που επλήγησαν. Ακολουθώντας την πολιτική φιλοσοφία της συλλογικής ηγεσίας, όπου καλούνται να αποφασίσουν εκείνοι που καλούνται να υλοποιήσουν, περιδιαβήκαμε όλοι μαζί τις πληγείσες περιοχές, ακούσαμε τους ανθρώπους, νοιώσαμε τις ανάγκες τους και πετύχαμε δημιουργική ανατροπή στην πράξη. Νικήσαμε για πρώτη φορά το δουλοκτητικό κράτος με ταχύτητα, ρυθμό, απλοποίηση και αυτοματισμό ενεργειών.
Τόσο η διαχείριση της θεομηνίας του Ιανού όσο και το Σχέδιο Ανασυγκρότησης που βρίσκεται σε εξέλιξη, αποτελούν πρότυπο και υπόδειγμα για τη διαχείριση και αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών και ακραίων καιρικών φαινομένων, που στο εξής θα εκδηλώνονται όλο και πιο συχνά, έντονα και απρόβλεπτα, λόγω της κλιματικής κρίσης. Όλες οι παρεμβάσεις που σχεδιάζουμε και υλοποιούμε γίνονται με σύμμαχο τη φύση και το περιβάλλον. Χρειάζεται στο εξής να αντιμετωπίσουμε τη φύση ως σύμμαχο και όχι σαν εχθρό, να σχεδιάσουμε και να υλοποιούμε δράσεις «χρησιμοποιώντας» τη φύση και τις φυσικές διεργασίες με λύσεις όπως αποκαταστάσεις υγροτόπων και πλημμυρικών περιοχών, επαναφορά του πλάτους των ποταμών στις αρχικές διαστάσεις, καθαιρέσεις αυθαιρέτων και αποτελεσματική διαχείριση και προστασία των δασικών συστημάτων ώστε να συμβάλλουν στην μείωση των πλημμυρικών φαινομένων.
Ήμασταν και είμαστε διαχρονικά παρόντες με αξιοπιστία, συνέπεια λόγων και έργων, συνεργασία και συνέργεια με όλους όσοι εργάστηκαν και συνεχίζουν να εργάζονται με ανταγωνισμό προσφοράς και κατάθεση ψυχής, μέχρι την πλήρη αποκατάσταση των υποδομών και την δίκαιη αποζημίωση των ανθρώπων.
- Περιφερειάρχης Θεσσαλίας
