Ο πρόεδρος Νικολάς Μαδούρο και κορυφαία στελέχη της κυβέρνησής του διαμηνύουν ομόφωνα ότι η Βενεζουέλα θα υπερασπιστεί την κυριαρχία της απέναντι σε κάθε πιθανό «επιτιθέμενο».
Η ανάπτυξη ναυτικών, αεροπορικών και χερσαίων δυνάμεων των ΗΠΑ στην Καραϊβική, με αιχμή τρία αποβατικά σκάφη κοντά στις ακτές της Βενεζουέλας, αναζωπυρώνει τη ρητορική σύγκρουσης και τα σενάρια περί επιχείρησης αλλαγής καθεστώτος. Οι δύο χώρες έχουν ένταση στις σχέσεις τους εδώ και χρόνια.
Επισήμως, η Ουάσιγκτον υποστηρίζει ότι η στρατιωτική παρουσία αποσκοπεί στην αναχαίτιση της διακίνησης ναρκωτικών προς τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Σύμφωνα με πηγές της αμερικανικής κυβέρνησης και ΜΜΕ, στάλθηκαν, κατόπιν εντολής του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, τρία ελικοπτεροφόρα αποβατικά, τρία αντιτορπιλικά με το σύστημα Aegis, τουλάχιστον ένα υποβρύχιο και συνολικά περίπου 4.000 πεζοναύτες.
Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Κάρολαϊν Λέβιτ δήλωσε πως ο Τραμπ είναι έτοιμος να χρησιμοποιήσει «όλα τα μέσα» για να «αποτραπεί η πλημμύρα ναρκωτικών» στις ΗΠΑ και να προσαχθούν στη δικαιοσύνη όσοι ευθύνονται.
Η ίδια απέρριψε το ενδεχόμενο αναγνώρισης της κυβέρνησης Μαδούρο, χαρακτηρίζοντάς την «ναρκωτρομοκρατικό καρτέλ» και τον πρόεδρο της χώρας «φυγόδικο αρχηγό».
Στον αντίποδα, ο Μαδούρο τόνισε ότι πρόκειται για αναμέτρηση «Δαβίδ εναντίον Γολιάθ» και ανακοίνωσε την ενεργοποίηση σχεδίου κινητοποίησης 4,5 εκατομμυρίων εθνοφυλάκων. «Αυτό που απεργάζονται, δηλαδή αλλαγή καθεστώτος με στρατιωτική επιχείρηση, είναι ανήθικο και παράνομο», είπε μιλώντας στο κοινοβούλιο.
Η έντονη κάλυψη της αμερικανικής ανάπτυξης από τα κρατικά ΜΜΕ της χώρας προκάλεσε ανησυχία και πανικόβλητες αγορές στα καταστήματα. «Θεωρητικά, θα φτάσουν το πρωί στη Γουαΐρα, θα βγάλουν φωτογραφίες και θα πιούν μπίρες», σχολίασε ειρωνικά η 35χρονη Γουέντι Ραμίρες.
Υποστηρικτές του προέδρου δηλώνουν πεπεισμένοι ότι η χώρα μπορεί να αμυνθεί, υπογραμμίζοντας τη στήριξη από Ρωσία και Κίνα. «Οι μπολιβαριανές ένοπλες δυνάμεις είναι έτοιμες. Δεν είμαστε μόνοι», τόνισε η 70χρονη συνταξιούχος Γκλόρια Ερνάντες.
Η ένταση αυξήθηκε λίγες ημέρες μετά την ανακοίνωση της υπουργού Δικαιοσύνης των ΗΠΑ Παμ Μπόντι, ότι η επικήρυξη για τον Μαδούρο διπλασιάστηκε στα 50 εκατομμύρια δολάρια.
Πολλοί αναλυτές κάνουν αναφορά σε ιστορικά προηγούμενα, όπως την εισβολή στον Παναμά το 1989 εναντίον του Νοριέγα, αλλά και σε στρατιωτικές επεμβάσεις στο Ιράκ και στη Συρία. Ο πολιτικός επιστήμονας Έντουαρντ Ροδρίγκες, που έχει συνεργαστεί με την αντιπολίτευση, αμφισβητεί την πραγματική δυνατότητα συγκρότησης 4,5 εκατ. εθνοφυλάκων, αφού ο Μαδούρο δεν έλαβε αντίστοιχο αριθμό ψήφων στις εκλογές του 2024.
Η αντιπολίτευση, που καταγγέλλει νοθεία, ισχυρίζεται ότι ο δικός της υποψήφιος κέρδισε τις εκλογές του Ιουλίου 2024, ενώ οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους δεν αναγνωρίζουν την επανεκλογή του Μαδούρο.
Ο ειδικός σε γεωπολιτικά θέματα Μαριάνο δε Άλμπα εκτιμά πως είναι «ελάχιστα πιθανή» μια άμεση στρατιωτική εισβολή των ΗΠΑ. Μια τέτοια ενέργεια, εξηγεί, θα περιέπλεκε τις προσπάθειες του Τραμπ να επιτύχει ειρήνη στην Ουκρανία, καθώς θα ενίσχυε τη διαπραγματευτική ισχύ του Βλαντίμιρ Πούτιν.
Κατά τον ίδιο, ο Μαδούρο αποκομίζει πολιτικό κέρδος από την κλιμάκωση, παρουσιάζοντας την οικονομική κρίση ως προϊόν «οικονομικού πολέμου» από την «αυτοκρατορία». Παράλληλα, εξέφρασε ανησυχία ότι η κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε νέες εκκαθαρίσεις και συλλήψεις αντιπολιτευόμενων.
Επιπλέον, τόνισε ότι μια πραγματική αμερικανική απόπειρα αλλαγής καθεστώτος θα βασιζόταν στον αιφνιδιασμό και όχι σε τόσο ορατή κινητοποίηση. Σημείωσε ακόμη ότι οι ΗΠΑ έδωσαν πρόσφατα νέα άδεια στη Chevron για συνέχιση της εκμετάλλευσης πετρελαϊκών κοιτασμάτων στη Βενεζουέλα.
Οι αναλυτές θεωρούν ότι η στρατιωτική κίνηση της Ουάσιγκτον ίσως έχει στόχο να δώσει ώθηση στην αντιπολίτευση, που βρίσκεται σε αδράνεια μετά τις εκλογές. Το σίγουρο, πάντως, είναι ότι το ζήτημα της Βενεζουέλας έχει επιστρέψει στο επίκεντρο του Λευκού Οίκου.
Στο μεταξύ, σχηματίστηκαν μεγάλες ουρές σε κέντρα στρατολόγησης της εθνοφυλακής, καθώς χιλιάδες πολίτες –δημόσιοι υπάλληλοι, νοικοκυρές, φοιτητές και συνταξιούχοι– έσπευσαν να καταταγούν. «Η πατρίδα μας καλεί», είπε χαρακτηριστικά η 51χρονη Ρόζι.
