Τεράστιο κύμα αγανάκτησης στη Κίνα, καθώς για ακόμη μία ημέρα χιλιάδες πολίτες συγκεντρώθηκαν για να τιμήσουν τα θύματα μιας πυρκαγιάς που ξεκίνησε τη προηγούμενη εβδομάδα και που σύμφωνα με καταγγελίες οι κινεζικές Αρχές εμπόδισαν τη διάσωση ατόμων εντός πολυκατοικίας που ήταν σε καθεστώς lockdown.
Oι πολίτες ανά τη Κίνα συγκεντρώθηκαν κρατώντας λευκά φύλλα χαρτιού. Άλλοι κρατούσαν λευκά λουλούδια, σημάδι πένθους στην κινεζική κουλτούρα.
Τι αντιπροσωπεύει το λευκό χαρτί
«Το λευκό χαρτί αντιπροσωπεύει όλα όσα θέλουμε να πούμε αλλά δεν μπορούμε να πούμε», είπε στο Reuters ο Τζόνι, 26 ετών, ο οποίος συμμετείχε σε μια από τις συγκεντρώσεις. «Ήρθα εδώ για να αποτίσω φόρο τιμής στα θύματα της πυρκαγιάς, ελπίζω πραγματικά να δούμε ένα τέλος σε όλα αυτά τα μέτρα για τον covid. Θέλουμε να ζήσουμε ξανά μια κανονική ζωή. Θέλουμε να έχουμε αξιοπρέπεια», είπε.
Η τάση αυτή έχει τις ρίζες της στις διαδηλώσεις του 2020 στο Χονγκ Κονγκ, όταν οι ντόπιοι κρατούσαν λευκά κομμάτια χαρτιού για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στους νέους νόμους για την εθνική ασφάλεια της πόλης.
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι το λευκό χαρτί δεν είναι μόνο μια δήλωση για τη φίμωση της οποιασδήποτε αντίθετης άποψης, αλλά και μια πρόκληση προς τις αρχές, σαν να λένε «θα με συλλάβετε επειδή κρατάω ένα χαρτί που δεν λέει τίποτα;».
Εικόνες και βίντεο που κυκλοφόρησαν στο διαδίκτυο έδειχναν διαδηλωτές να κρατούν λευκά φύλλα σε σιωπηλή διαμαρτυρία, μια τακτική που χρησιμοποιείται εν μέρει ώστε να αποφευχθεί η λογοκρισία ή η σύλληψη. Έτσι, αποφεύγονται τα συνθήματα που απαγορεύτηκαν βάσει του νέου νόμου για την εθνική ασφάλεια της πόλης, ο οποίος επιβλήθηκε μετά από μαζικές και μερικές φορές βίαιες διαδηλώσεις το προηγούμενο έτος.
Protests continue in China.
The situation now is impacting Chinese markets and appears to be very serious.https://t.co/2HShAxRuhA pic.twitter.com/q65EIMJ5ES
— Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) November 28, 2022
Αρκετοί χρήστες του Διαδικτύου έδειξαν αλληλεγγύη δημοσιεύοντας λευκά τετράγωνα ή φωτογραφίες τους να κρατούν λευκά φύλλα χαρτιού στο WeChat ή στο Weibo. Μέχρι το πρωί της Κυριακής, το hashtag «white paper exercise» αποκλείστηκε στο Weibo, προκαλώντας νέο κύμα αντιδράσεων.
Απογοήτευση για την ηγεσία της Κίνας
Οι διαδηλώσεις των τελευταίων ημερών στην Κίνα μπορεί να ξεκίνησαν από μία πυρκαγιά σε διαμέρισμα, αλλά γρήγορα το περιστατικό αυτό έγινε αντικείμενο κριτικής προς τις αρχές για τα περιοριστικά μέτρα κατά της Covid που παρεμπόδισαν το έργο της πυρόσβεσης και διάσωσης.
Και τελικά, οι κινητοποιήσεις για τα περιοριστικά μέτρα και τη στρατηγική της «μηδενικής Covid», αποκάλυψε μια βαθιά απογοήτευση απέναντι στο κινεζικό πολιτικό σύστημα, σύμφωνα με τους αναλυτές.
Σε πολλές πόλεις της Κίνας τις τελευταίες ημέρες, πλήθη Κινέζων διαδήλωσαν για να ζητήσουν το τέλος των υγειονομικών περιορισμών και περισσότερες πολιτικές ελευθερίες. Με βάση τη διασπορά τους στην κινεζική επικράτεια, οι κινητοποιήσεις είναι οι σημαντικότερες από το 1989 και τις διαδηλώσεις του κινήματος για τη δημοκρατία.
Στα όρια της υπομονής, τμήμα του πληθυσμού ήλπιζε ότι τα περιοριστικά μέτρα θα χαλάρωναν μετά το Συνέδριο του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος τον Οκτώβριο. Ματαίως. Τελικά το καθεστώς του Πεκίνου ενίσχυσε τους υγειονομικούς περιορισμούς.
«Οι άνθρωποι έχουν φθάσει σε σημείο έκρηξης, διότι δεν υπάρχει ξεκάθαρη κατεύθυνση στον δρόμο που πρέπει να ακολουθηθεί για να τεθεί τέλος στην πολιτική της μηδενικής Covid» εξηγεί ο Alfred Wu Muluan, ειδικός Κινεζικής Πολιτικής στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης.
«Οι διαδηλωτές είναι πολύ νέοι και η οργή της βάσης είναι πολύ σφοδρή»
Στη δυσαρέσκεια που προκαλούν οι υγειονομικοί περιορισμοί προστέθηκαν γρήγορα τα αιτήματα για αλλαγές στο πολιτικό πεδίο.
Στη Σανγκάη, οι διαδηλωτές φώναζαν χθες το σύνθημα «Σι Τζινπίνγκ παραιτήσου!», «ΚΚΚ, φύγε!». «Ελευθερία στην Τέχνη», «Ελευθερία Λόγου», ήταν μεταξύ των συνθημάτων που ακούγονταν στο Πεκίνο.
«Δεν θυμάμαι δημόσιες εκδηλώσεις διαμαρτυρίας που να απαιτούν (ανοικτά) ελευθερία του Τύπου κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες», έγραψε η πολιτική επιστήμονας Maria Repnikova.
«Το πραγματικά ενδιαφέρον με τις διαδηλώσεις αυτές είναι ο τρόπος με τον οποίο η προσοχή που εστιάζει σε ένα και μοναδικό θέμα», τους υγειονομικούς περιορισμούς, «απλώθηκε σε ευρύτερα πολιτικά θέματα».
Στην πλειονότητά τους νέοι, οι διαδηλωτές, που κινητοποιήθηκαν μέσω του Ιντερνετ, προσέφυγαν σε έξυπνα στρατηγήματα για την παράκαμψη της κρατικής λογοκρισίας, κρατώντας λευκά φύλλα χαρτί ή ανεβάζοντας online άρθρα φτιαγμένα από παράλογες συνθέσεις «θετικών» λέξεων για να προσελκύσουν την προσοχή στην απουσία ελευθερίας της έκφρασης.
«Οι διαδηλωτές είναι πολύ νέοι και η οργή της βάσης είναι πολύ σφοδρή», λέει ο Alfred Wu Muluan.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, αυτό που θα πρέπει να ανησυχεί την ηγεσία του κόμματος είναι η οργή των διαδηλωτών απέναντι στους ανώτατους αξιωματούχους του καθεστώτος, φαινόμενο πρωτοφανές από τις κινητοποιήσεις του 1989 που πνίγηκαν στο αίμα.
«Βάσει των διαστάσεων και της έντασης, πρόκειται για την σημαντικότερη κινητοποίηση νέων στην Κίνα από το φοιτητικό κίνημα του 1989», λέει ο Willy Wo-Lap Lam του ιδρύματος Jamestown.
«Το 1989, οι φοιτητές πρόσεχαν πολύ να μην επιτεθούν στην ηγεσία του κόμματος. Αυτήν την φορά, ζήτησαν απερίφραστα αλλαγή κατεύθυνσης».
China – white pieces of paper show protest pic.twitter.com/Eg5QmBhCH9
— Peter Jones (@Peteruk001) November 27, 2022
Στην Κίνα, οι σπάνιες δημόσιες εκδηλώσεις διαμαρτυρίας κατευθύνονται συνήθως εναντίον τοπικών αξιωματούχων και επιχειρήσεων, ενώ το Πεκίνο «εμφανίζεται ως καλοπροαίρετη δύναμη που κινείται για να σώσει τους ανθρώπους από την διαφθορά των τοπικών αξιωματούχων», σύμφωνα με τη Chenchen Zhang, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Durham.
Αυτήν τη φορά, «η κεντρική κυβέρνηση γίνεται πλέον στόχος, διότι οι άνθρωποι κατανοούν ότι η “μηδενική Covid” είναι η πολιτική της», εξηγεί η Mary Gallagher, διευθύντρια του Κέντρου Κινεζικών μελετών του Πανεπιστημίου του Michigan, όπως μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
«Δεν μπορούν να συλλάβουν όλον τον κόσμο»
«Η οργή είναι πολύ σφοδρή, αλλά δεν μπορούν να συλλάβουν όλον τον κόσμο», λέει ο Alfred Wu Muluan.
Σύμφωνα με τον Peter Frankopan, καθηγητή Ιστορίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, η θέση της αστυνομίας είναι δύσκολη.
«Θα υπάρξει σημαντική συμπάθεια, κυρίως των νέων αστυνομικών, απέναντι στους διαδηλωτές. Κατά συνέπεια, μια διαταγή για καταστολή εμπεριέχει επίσης ρίσκα».
Πιθανότατα, η κινεζική ηγεσία θα αναγκασθεί να αντιμετωπίσει δημόσια αυτήν την αναταραχή.
«Ο Σι και άλλοι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι θα αναγκασθούν να εμφανισθούν αργά ή γρήγορα. Διαφορετικά, η διαμαρτυρία κινδυνεύει να συνεχισθεί», σύμφωνα με τον Willy Wo-Lap Lam.
Οι αναλυτές θεωρούν ότι οι διαδηλώσεις θα συνεχισθούν.
«Μου φαίνεται ότι η δυσαρέσκεια μάλλον αυξάνεται παρά καταλαγιάζει», λέει ο Peter Frankopan.
Διαδηλώσεις στην Κίνα: Σύλληψη δημοσιογράφου καταγγέλλει το BBC
Ο βρετανικός δημόσιος όμιλος μέσων ενημέρωσης BBC ανακοίνωσε χθες Κυριακή ότι ένας από τους δημοσιογράφους του στην Κίνα, που κάλυπτε τις διαδηλώσεις στη Σαγκάη εναντίον της δρακόντειας πολιτικής «zero COVID», συνελήφθη και «χτυπήθηκε από την αστυνομία».
«Το BBC είναι πολύ ανήσυχο για τη μεταχείριση την οποία υπέστη ο δημοσιογράφος μας Εντ Λόρενς, ο οποίος συνελήφθη και του περάστηκαν χειροπέδες καθώς κάλυπτε τις διαδηλώσεις στη Σαγκάη», ανέφερε εκπρόσωπος του ομίλου σε ανακοίνωση που εστάλη στο Γαλλικό Πρακτορείο. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο, ο ρεπόρτερ «χτυπήθηκε» από αστυνομικούς την ώρα που εργαζόταν, όντας διαπιστευμένος δημοσιογράφος.
Ο εκπρόσωπος τόνισε πως το BBC δεν έχει λάβει «καμία επίσημη εξήγηση ή συγγνώμη από τις κινεζικές αρχές, πέραν μιας δήλωσης δημοσίων λειτουργών, που τον άφησαν κατόπιν ελεύθερο, ότι τον συνέλαβαν για το καλό του, για να μην μολυνθεί (από τον SARS-CoV-2) εν μέσω του πλήθους». «Δεν θεωρούμε πως αυτή είναι αξιόπιστη εξήγηση», πρόσθεσε.
Εκατοντάδες άνθρωποι διαδήλωσαν το σαββατοκύριακο στην Κίνα, ιδίως σε μεγάλες πόλεις όπως η Σαγκάη και το Πεκίνο, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τα lockdowns και τα περιοριστικά μέτρα που επιβάλλονται από τις αρχές στο πλαίσιο του αγώνα εναντίον της επιδημίας του νέου κορωνοϊού.
Στο μεταξύ για πέμπτη συνεχόμενη ημέρα οι κινεζικές υγειονομικές αρχές ανακοίνωσαν πως καταγράφηκε ρεκόρ κρουσμάτων του SARS-CoV-2, που έφθασαν τα 40.347, από τα οποία 3.822 με συμπτώματα της COVID-19 και 36.525 ασυμπτωματικά, που το Πεκίνο μετράει χωριστά. Δεν αναφέρθηκε κανένας θάνατος εξαιτίας επιπλοκών της COVID-19, έναντι ενός την προηγουμένη.
Επισήμως, ο απολογισμός των θυμάτων της πανδημίας στη γιγαντιαία χώρα της Ασίας παρέμεινε στους 5.233 νεκρούς επί συνόλου 311.624 μολύνσεων με συμπτώματα, κατά τους αριθμούς της εθνικής επιτροπής υγείας (σ.σ. του υπουργείου Υγείας).
Οι διαδηλώσεις στην Κίνα ρίχνουν μετοχές και πετρέλαιο
Πτωτικά κινούνται σήμερα οι τιμές των μετοχών και των εμπορευμάτων στη σκιά των μεγάλων διαδηλώσεων σε μεγάλες κινεζικές πόλεις κατά της αυστηρής πολιτικής «μηδενικής ανοχής στον COVID».
Βέβαια η επιμονή του Πεκίνου πλήττει τις προσδοκίες για την ανάπτυξη στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.
Οι συγκρούσεις μεταξύ της αστυνομίας και των διαδηλωτών σε μια σειρά από μεγάλες πόλεις κατά τη διάρκεια του σαββατοκύριακου ανέκοψαν το επιφυλακτικό ράλι των μετοχών που είχε ανεβάσει ταχύτητα την περασμένη εβδομάδα.
Ο ευρωπαϊκός δείκτης αναφοράς STOXX σημείωσε πτώση 0,9% στην αρχή της συνεδρίασης αφού ο ευρύτερος δείκτης MSCI για τις μετοχές Ασίας-Ειρηνικού εκτός της Ιαπωνίας σημείωσε πτώση 1,2% εν μέσω μαζικών ρευστοποιήσεων στις κινεζικές αγορές.
Μείωση 3,1% για το πετρέλαιο μπρεντ
Οι τιμές του πετρελαίου, που επηρεάζονται εύκολα από την αυστηρότητα του lockdown στην Κίνα, σημείωσαν επίσης πτώση. Το πετρέλαιο μπρεντ υποχώρησε 3,1% στα 81,05 δολάρια το βαρέλι.
Οι φόβοι για την οικονομική ανάπτυξη στην Κίνα έπληξαν και άλλες αγορές εμπορευμάτων, με την τιμή του χαλκού και άλλων μετάλλων να υποχωρούν λόγω των διαδηλώσεων.
Ο χρηματιστηριακός δείκτης αναφοράς στην Αυστραλία έκλεισε με πτώση 0,42% ενώ το νόμισμά της σημείωσε απώλειες άνω του 0,8%. Ο ιαπωνικός Nikkei υποχώρησε κατά 0,4%.
