Λίγες πόλεις στην Ελλάδα προσφέρουν στους κατοίκους και τους επισκέπτες τους τη δυνατότητα να τις θαυμάσουν από ψηλά και την ίδια ώρα, διανύοντας λίγα μόλις χιλιόμετρα από το κέντρο, να βρεθούν μέσα σε ένα όμορφο φυσικό τοπίο. Η Καβάλα συγκαταλέγεται μεταξύ αυτών που προσφέρουν απεριόριστη θεά στο μεγαλύτερο μέρος του αστικού ιστού της πόλης αλλά και εντυπωσιακή θέα προς το θαλάσσιο μέτωπο. Μάλιστα, όταν ο καιρός το επιτρέπει φαίνονται μέχρι και τα χωριά στο απέναντι νησί της Θάσου.
Χάρη στο ύψωμα- λόφος Σταυρός, που αποτελεί τμήμα του περαστικού δάσους της, η Καβάλα προσφέρει την ευκαιρία σε μικρούς και μεγάλους, ντόπιους και επισκέπτες να θαυμάσουν από ψηλά την πόλη, να την «ανακαλύψουν» ξανά και ξανά και να περπατήσουν μέσα στη φύση.
Ο λόφος αυτός, με ύψος 350 μέτρα, οφείλει τη μορφολογία του στη φύση, και το όνομά του στον τσιμεντένιο σταυρό που βρίσκεται στην κορυφή του, ο οποίος και κατασκευάστηκε το 1953. Εμπνευστής της ιδέας ήταν ο τότε διοικητής της 11ης Μεραρχίας Πεζικού, που είχε έδρα την Καβάλα, Αθανάσιος Δασκαρόλης. Ο αξιωματικός αυτός, συμμετείχε στον πόλεμο της Κορέας, με το ελληνικό εκστρατευτικό σώμα. Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα και τοποθετήθηκε στην Καβάλα θέλησε να κατασκευάσει έναν τσιμεντένιο σταυρό στο ψηλότερο σημείο της πόλης. Είχε δει ότι ανάλογους σταυρούς τοποθετούσαν σε υψώματα των βουνών της Κορέας οι Αμερικανοί. Ζήτησε τότε και έλαβε την άδεια του αείμνηστου Μητροπολίτη Φιλίππων Χρυσοστόμου, μετέπειτα αρχιεπισκόπου Αθηνών, αλλά και των τοπικών αρχών. Οι στρατιώτες του τάγματος Μηχανικού ανέλαβαν την κατασκευή του Σταυρού. Έκτοτε, ο σταυρός αυτός αποτελεί σημείο αναφοράς και τοπόσημο για την πόλη, συμμετέχοντας με το δικό του τρόπο στη σύγχρονη ιστορική διαδρομή της Καβάλας. Τη δεκαετία του 1990, ο σταυρός «ντύθηκε» με φωτιζόμενες επιφάνειες και σήμερα είναι ευδιάκριτος πρωί και βράδυ από τα περισσότερα μέρη της πόλης.
Όσοι επισκέπτονται την Καβάλα και περπατούν το βράδυ στις γειτονιές της είναι αδύνατο να μην προσέξουν το φωτεινό μονοπάτι που ξεκινάει από τον περιφερειακό, είναι στρωμένο με πλάκες, ανεβαίνει στο βουνό και φτάνει μέχρι τον Σταυρό. Αυτό είναι το πιο όμορφο “χιλιόμετρο” της πόλης. Αξίζει κανείς να περπατήσει τη διαδρομή των 1100 μέτρων, που καθώς περνάει από απόκρημνες θέσεις και εντυπωσιακούς γεωλογικούς σχηματισμούς, καταλήγει στο γραφικό εξωκλήσι του Αγίου Παντελεήμονα. Από εκεί ξεκινάει το ένα από τα δυο μονοπάτια που φτάνουν μέχρι την κορυφή του Σταυρού. Η ηρεμία που αποπνέει αυτό το μέρος και η μοναδική θέα που προσφέρει, λίγα μόλις χιλιόμετρα από το κέντρο της πόλης, εντυπωσιάζουν κάθε επισκέπτη.
Παραμονή και ανήμερα της εορτής του Αγίου Παντελεήμονα, στις 27 Ιουλίου, δεκάδες περιπατητές φτάνουν μέχρι το εξωκλήσι για να ανάψουν ένα κερί και να δέσουν το δικό τους φυλακτό στο δέντρο έξω από τον μικρό ναό.
