Το κάστρο της Λαμίας στέκει στη θέση του από τον 5ο αιώνα πΧ σε ένα κρίσιμο σημείο για να επιτηρεί την κοιλάδα του Σπερχειού, πέρασμα που από κείνη την εποχή έχει στρατηγική σημασία καθώς ήταν το μοναδικό που οδηγούσε στην Θεσσαλία.
Στο διάβα τού χρόνου άντεξε σε όλες τις εποχές, επιβεβαιώνοντας το ρόλο του, ακόμη και όταν το 1446 η Λαμία κατελήφθη από τους Τούρκους. Το κάστρο έμεινε εκεί, μετετράπη σε οθωνικός στρατώνας έχοντας γύρω του οχύρωση με μεγάλες αντοχές.
Τα τεράστια τείχη που το περικλείουν, έχουν επισκευαστεί διαδοχικά σε πάρα πολλές φάσεις καθώς αποτυπώνουν επεμβάσεις διαφόρων εποχών, είτε αφορά τους βυζαντινούς και μεσαιωνικούς χρόνους, είτε ακόμη και επί τουρκοκρατίας.
«Είναι ένα μνημείο της πόλης που είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την ιστορία της. Είναι σημείο αναφοράς και από το 1984 ο δήμος προσπαθεί να το αναδείξει να το αξιοποιήσει και να το θέσει σε διάθεση των πολιτών», δηλώνει ο δήμαρχος της Λαμίας Θύμιος Καραΐσκος όταν πριν από λίγα 24ωρα βρέθηκε εκεί, επιθεωρώντας τα έργα που εξελίσσονται στα μεγάλα τείχη του Κάστρου της Λαμίας.
Πρόκειται για μία μελέτη που κρίθηκε αναγκαίο να χρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ έτσι ώστε το μεγαλύτερο μέρος από τα εξωτερικά τείχη να συντηρηθούν και να διασφαλιστεί ότι θα παραμείνουν στη θέση τους για τα επόμενα χρόνια.
Το έργο που έχει προϋπολογισμό 1,2 εκατομμύρια ευρώ, σε αυτή τη φάση αφορά στη στερέωση των τειχών αλλά και συγχρόνως, τη στερέωση του βραχώδους πρανούς πάνω στο οποίο εδράζεται το τείχος. «Θα γίνουν αγκυρώσεις αλλά και αύξηση της συνοχής της βραχομάζας με αρμολογήματα και τσιμεντοενέσεις» υπογραμμίζει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο ανάδοχος του έργου Λουκάς Κίτσος. Όπως μάλιστα διευκρινίζει η επέμβαση στα τείχη του Κάστρου «αφορά σε δύο τμήματα από το περιτοίχισμα δηλαδή το νότιο και το νοτιοδυτικό τμήμα», έτσι ώστε με την συντήρηση να σταματήσει η περαιτέρω φθορά τους.
Αν και σήμερα, ο δήμαρχος Λαμιέων κ Καραΐσκος χαρακτηρίζει το Κάστρο της Λαμίας ως «ένα εμβληματικό τοπόσημο της πόλης που έχει ιδιαίτερη σημασία για αυτή καθαυτή την πόλη» αν και το χαρακτηρίζει ως «ένα εμφαντικό μνημείο», στα μέσα του περασμένου αιώνα η τότε δημοτική αρχή πίεζε προς όλες τις κατευθύνσεις για να κατεδαφιστεί. Σώθηκε την τελευταία στιγμή καθώς είχαν εκδοθεί ακόμη και οι σχετικές άδειες για την κατεδάφιση του.
Έχει μείνει μυθική η εμμονή του τότε δημάρχου Γεωργίου Πλατή που το 1957 κατόρθωσε να εκδοθεί από το Στρατηγείο Κεντρικής Ελλάδας, στο οποίο άνηκε τότε το Κάστρο της Λαμίας, η απόφαση κατεδάφισης που όμως δεν προωθήθηκε καθώς ο συγκεκριμένος δήμαρχος εκλέχτηκε βουλευτής, η πολιτική του δήμου από τους διαδόχους του άλλαξε και μπόρεσαν να αποτρέψουν μία τέτοια εξέλιξη.
Μάλιστα ως βουλευτής ο Γ. Πλάτης προωθούσε την ιδέα να μετατραπεί σε ξενοδοχείο και μάλιστα είχε βρεθεί και η σχετική πίστωση. Όμως, η κυβερνητική κρίση του 1963 ανέτρεψε τα σχέδια και το Κάστρο της Λαμίας σώθηκε.
«Αυτό το έργο έχει να προσφέρει πολύ περισσότερα από όσα λέει ο προϋπολογισμός του» υπογραμμίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας Φάνης Σπανός για να συμπληρώσει πως «πρόκειται για ένα έργο για τον πολιτισμό και την ιστορία. Ένα έργο για την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής, αλλά και για την ασφάλεια των πολιτών» θέτοντας σαν προοπτική «να αποδοθεί στην κοινωνία τον πολιτισμό και την ιστορία».
Από το 1984 ο δήμος με δήμαρχο τον Λάμπρο Παπαδήμα ανέλαβε την ανάδειξή του υποβάλλοντας πρόταση στον τότε αναπτυξιακό νόμο από τον οποίο επιδοτήθηκαν οι παρεμβάσεις.
Τα επόμενα χρόνια συντηρήθηκε ο στρατώνας και εγκαταστάθηκαν εκεί η Εφορεία Αρχαιοτήτων αλλά και ένας όροφος στον οποίο λειτουργεί το Αρχαιολογικό Μουσείο που φιλοξενεί τα ευρήματα της ευρύτερης περιοχής.
