Τον πρώην υπουργό Προστασίας του Πολίτη Νίκο Τόσκα έβαλε στον κύκλο των προσώπων που έλαβαν αποφάσεις τις κρίσιμες ώρες που η φωτιά απειλούσε το Μάτι, το απόγευμα της 23ης Ιουλίου 2018, ο δικαστικός πραγματογνώμονας Δημήτρης Λιότσιος ο οποίος συνεχίζει να καταθέτει στην δίκη για την τραγωδία για 14η μέρα.
Γράφει ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΑΚΟΣ
Επικαλούμενος συνομιλίες που περιλαμβάνονται στην δικογραφία ο επιπυραγός Δημήτρης Λιότσιος είπε στο δικαστήριο, κατά την διάρκεια της εξέτασης του από τον κατηγορούμενο τότε επικεφαλής του ΕΣΚΕ Ιωάννη Φωστιέρη, πως για την διαχείριση των εναέριων μέσων, προκύπτει ότι ζητήθηκε άδεια του τότε υπουργού Προστασίας του Πολίτη «χωρίς να έχει τέτοια αρμοδιότητα».
Οπως τόνισε ο κ. Λιότσιος σε συγκεκριμένο διάλογο ακούγεται ο κ. Φωστιέρης να αναφέρει σε αξιωματικό για κρίσιμο ζήτημα που αφορούσε εναέριο μέσο ότι «θα ρωτήσω τον υπουργό». Ο επιπυραγός είπε στο δικαστήριο πως «το πρόβλημα είναι ποιος διαχειριζόταν τα εναέρια. Αν ισχύει κάτι τέτοιο, τίθεται ένα ζήτημα: Για ποιο λόγο επετράπη η παρέμβαση του υπουργού σε επιχειρησιακό επίπεδο και ειδικά την ώρα που οι επίγειοι εκλιπαρούσαν για εναέριες δυνάμεις. Τελικά ποιος διαχειριζόταν τα εναέρια μέσα; Και αν συνέβαινε αυτό δεν έχει καμία αρμοδιότητα ο υπουργός να παρεμβαίνει σε επιχειρησιακό επίπεδο».
Ο πραγματογνώμονας δεν έκανε κανένα σχόλιο για το θέμα, θέτοντας στην κρίση του δικαστηρίου το δεδομένο όσον αφορά τον κ. Τόσκα ο οποίος έχει κληθεί ως μάρτυρας στην δίκη.
Ο κ. Φωστιέρης κλήθηκε από την πρόεδρο του δικαστηρίου να τοποθετηθεί σε όσα είπε ο κ. Λιότσιος, με τον κατηγορούμενο να αναφέρει ότι «από τη στιγμή που υπάρχει η φυσική και η πολιτική ηγεσία και είναι παρούσα, εγώ προσωπικά σαν διοικητής δεν διατάζω, δεν μπορώ να επέμβω στο πεδίο. Εγώ με μια στάθμιση προτείνω στη ηγεσία και μου λένε που να επέμβω».
Καταθέσεις-κόλαφος
Η δίκη για το Μάτι ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2022 και οι μαρτυρίες αποτελούν «γροθιά» στο στομάχι για όλα όσα συνέβησαν ή δεν συνέβησαν και έπρεπε να συμβούν εκείνη την μοιραία ημέρα.
Με τον δικαστικό πραγματογνώμονα και βασικό μάρτυρα-κλειδί να καταθέτει το τελευταίο χρονικό διάστημα (σ.σ.: Φεβρουάριος – Μάρτιος) για πάνω από 13 φορές στοιχεία που αναμένεται, όπως αναφέρουν δικαστικές πηγές στην εφημερίδα “tomanifesto” «να φέρουν σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση τους πολιτικούς προϊσταμένους που είχαν αρμοδιότητα να επιληφθούν της υπόθεσης εκείνη την ημέρα».
Ειδικότερα, ιδιαίτερη εντύπωση στις αποκαλύψεις των τελευταίων ημερών προκάλεσε η αναφορά του κ. Λιότσιου περί εμπλοκής του κ. Τόσκα στο επιχειρησιακό επίπεδο για την κατάσβεση της φονικής πυρκαγιάς στο Μάτι και συγκεκριμένα στο κεφάλαιο της διαχείρισης των εναέριων μέσων. Ο μάρτυρας αναφέρθηκε σε μια σειρά από συνομιλίες που αποτελούν μέρος της δικογραφίας, από τις οποίες προκύπτει ότι ζητήθηκε άδεια του τότε υπουργού Προστασίας του Πολίτη για τη διαχείριση των εναέριων μέσων.
«Το πρόβλημα είναι ποιος διαχειριζόταν τα εναέρια. Αν ισχύει κάτι τέτοιο, τίθεται ένα ζήτημα για ποιο λόγο επετράπη η παρέμβαση του υπουργού σε επιχειρησιακό επίπεδο, ειδικά την ώρα που οι επίγειοι εκλιπαρούσαν για εναέριες δυνάμεις. Τελικά ποιος διαχειριζόταν τα εναέρια μέσα; Και αν συνέβαινε αυτό, δεν έχει καμία αρμοδιότητα ο υπουργός να παρεμβαίνει σε επιχειρησιακό επίπεδο», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Λιότσιος, με το δικαστήριο να αναμένει πλέον απαντήσεις από τον κ. Τόσκα, ο οποίος έχει κληθεί για κατάθεση.
«Ενημέρωσε άμεσα»
Στο ίδιο μήκος κύματος στην κατάθεσή του στη 13η συνεδρίαση του δικαστηρίου, ο κ. Λιότσιος δέχθηκε ερωτήσεις από τον κ. Φωστιέρη, ο οποίος να σημειωθεί ότι δεν εκπροσωπήθηκε από συνήγορο. Ο κ. Λιότσιος επανέλαβε μετ’ επιτάσεως πως το ΕΣΚΕ (συντονιστικό της Πυροσβεστικής) ενημερώθηκε εγκαίρως από τον πρώτο επικεφαλής της φωτιάς για την επικινδυνότητά της και είχε το περιθώριο προκειμένου να δράσει για να αποτρέψει τα όσα δραματικά συνέβησαν στη συνέχεια!
«Ο πρώτος επικεφαλής της φωτιάς ενημέρωσε άμεσα το ΕΣΚΕ για την πορεία και την επικινδυνότητα της φωτιάς και μέσω τηλεφωνημάτων και μέσω ασυρμάτου. Ολοι ήταν ενήμεροι για τα πάντα και αποδεικνύεται και από έγγραφα», τόνισε ο πραγματογνώμονας, απαντώντας σε ερωτήσεις του κ. Φωστιέρη.
«Αν λέμε για το Μάτι περί αυθαιρέτων και πολεοδομικών θεμάτων που δυσχέραιναν την απομάκρυνση κατοίκων, τότε για την Κινέτα τι να πούμε; Και παρ’ όλα αυτά, στην Κινέτα την ίδια μέρα απομακρύνθηκαν οι κάτοικοι, υπήρχε χρόνος και το αναγκαίο δίκτυο διαφυγής», κατέθεσε ο κ. Λιότσιος για το μοιραίο απόγευμα της 23ης Ιουλίου 2018.
«Ολοι γνώριζαν»
Ενα σημείο στο οποίο οφείλει η Δικαιοσύνη να δώσει ιδιαίτερη έμφαση είναι το γεγονός πως ο πραγματογνώμονας παρουσίασε έναν μηχανισμό σε πλήρη ύπνωση και αποσυντονισμό, την ώρα που εκατοντάδες άνθρωποι βρίσκονταν εγκλωβισμένοι στις φλόγες.
Ειδικότερα ο κ. Λιότσιος λίγες ημέρες νωρίτερα από τις προαναφερόμενες καταγγελίες του στις 20.03.2023 επικαλέστηκε στην κατάθεσή του μια φωτογραφία που είχε ανέβει ώρα 17.03 σε λογαριασμό σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης του κατηγορουμένου πρώην επικεφαλής της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας στο ΕΣΚΕ, επισημαίνοντας για μια ακόμα φορά ότι εκείνη την ώρα ήταν όλοι συγκεντρωμένοι και οι πληροφορίες ήταν εις γνώση τους!
Επιπροσθέτως, στοιχείο πολύ σημαντικό για τη μετέπειτα πορεία των ερευνών αποτελεί το γεγονός πως, σύμφωνα με τον μάρτυρα, με βάση τα στοιχεία που συγκέντρωσε στο πλαίσιο της πραγματογνωμοσύνης του «τις κρίσιμες ώρες της φονικής πυρκαγιάς υπήρχαν διαθέσιμα 13 εναέρια μέσα και αυτό ήταν σε γνώση του ΕΣΚΕ».
Αναγγελίες για 37 νεκρούς
Και φθάνουμε αντιστρόφως ανάλογα με βάση τη χρονολογική σειρά των καταθέσεων την 1η.3.2023, όταν ο κ. Λιότσιος προέβη σε μία πολύ σημαντική αποκάλυψη, ότι δηλαδή «υπήρχαν αναγγελίες για συνολικά 37 νεκρούς στο ΕΣΚΕ και άλλους φορείς, μέχρι ο τότε πρωθυπουργός να φθάσει στο Συντονιστικό Κέντρο στο Χαλάνδρι».
Αυτό, όπως αναφέρουν πολιτικές, αλλά και δικαστικές πηγές στο «m», επιβεβαιώνει ότι η σύσκεψη στο συντονιστικό είχε αποκλειστικό σκοπό την επικοινωνιακή διαχείριση των επιπτώσεων της φονικής πυρκαγιάς, με τον Αλέξη Τσίπρα και τους υπουργούς του να γνωρίζουν την πραγματικότητα την ώρα που έκαναν τις… τραγελαφικές δηλώσεις μπροστά στις κάμερες.
Το «θέατρο» της υποκρισίας, το σόου στο Κέντρο Επιχειρήσεων και η κάλυψη από τον Τσίπρα
Στις 23 Ιουλίου 2018, δύο μεγάλες πυρκαγιές ξέσπασαν στην Αττική, η πρώτη στην Κινέτα και η δεύτερη κοντά στο Νταού Πεντέλης. Στη δεύτερη περίπτωση η πυρκαγιά επεκτάθηκε και πέρασε μέσα από τους οικισμούς Νέος Βουτζάς και Μάτι, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 104 άνθρωποι και να τραυματιστούν δεκάδες άλλοι.
Οι μνήμες είναι ακόμα νωπές στην περιοχή, με τους κατοίκους να μετρούν ακόμα τις πληγές τους την ίδια ώρα που προσπαθούν να της ξαναδώσουν πνοή, μετά τη μεγάλη τραγωδία.
Επειτα από τέσσερα έτη και οκτώ μήνες, οι παραθεριστές έχουν μειωθεί και στην περιοχή μόνο οι κάτοικοι προσπαθούν να ακολουθήσουν την καθημερινότητά τους, σε μια απόπειρα να αφήσουν πίσω την τραγωδία, ευελπιστώντας η Δικαιοσύνη να αποδώσει τις ευθύνες που αναλογούν στους υπαιτίους, που, από όσα καταγγέλλονται, και ήξεραν αλλά και «έστησαν ένα θέατρο του παραλόγου και της υποκρισίας εκείνη την αποφράδα ημέρα».
Ούτε κιχ για θύματα
Λίγο πριν τα μεσάνυχτα της 23ης Ιουλίου 2018, ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος είχε μόλις επιστρέψει από το Μόσταρ της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, μετέβη στο Κέντρο Επιχειρήσεων της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας. Η φωτιά ήδη από το απόγευμα έχει κατακάψει το Μάτι, αφήνοντας πίσω της δεκάδες νεκρούς.
Στη σύσκεψη όμως του πρωθυπουργού με τους επικεφαλής της Πυροσβεστικής και τους αρμόδιους υπουργούς, δεν γίνεται κουβέντα για τους νεκρούς. Αντίθετα, ο επικεφαλής της Πυροσβεστικής και ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, λένε στον πρωθυπουργό, χωρίς ίχνος ντροπής, ότι το μέτωπο είναι σε ύφεση, ότι καίει κάποια σπίτια, καθώς κι ότι οι προσπάθειες όλων είναι να διασωθούν οι άνθρωποι. Ούτε κουβέντα για τον τραγικό θάνατο που βρήκαν 104 συνάνθρωποί μας.
Σε κάποιο σημείο ο κ. Τσίπρας ρωτάει τους «υπεύθυνους»: «Πόσες δυνάμεις είναι αυτήν τη στιγμή κάτω στον Βουτζά, στη Ραφήνα; (σ.σ.: κουβέντα για Μάτι, ε! Υποπτο…) Φαντάζομαι ότι έχετε το σύνολο της δύναμης; (σ.σ.: άρα κάτι ξέρει…) Τα πλωτά μέσα από πού τα φέραμε; Του Στρατού; Είναι εγκλωβισμένος κόσμος στο λιμάνι; Αυτήν την ώρα τι αέρας πνέει στην περιοχή; Αύριο; Αύριο πρωί θα έχει και βροχή στην Αττική; Αύριο πρωί τι ώρα αρχίζουν τα πτητικά μέσα; Εχουμε εντοπίσει τα σημεία που θα πάνε; Εχουμε κάνει αίτηση στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό; Εχουν στείλει 80 αεροσκάφη στη Σουηδία; Εμείς θα έχουμε αύριο επιπλέον; Πού ρίχνουμε το βάρος τώρα; Πόσες εστίες είχαμε ταυτόχρονα;»
Μπήκε στα ψηφοδέλτια
Ολα τα προαναφερόμενα δεν φαίνεται να είχαν ιδιαίτερη επίπτωση στα εκλογικά σχέδια του κ. Τσίπρα για τις εκλογές του 2019, καθώς ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ συμπεριέλαβε κανονικά στα ψηφοδέλτια τον Νίκο Τόσκα!
Μάλιστα, η αμηχανία του δεν πέρασε απαρατήρητη τόσο σε δικαστικούς όσο και σε πολιτικούς κύκλους, καθώς στη συνέντευξη που παραχώρησε σε γνωστό τηλεοπτικό σταθμό στις 14.3.2023, ερωτηθείς για την προαναφερόμενη στάση του, είπε ότι «στην περίπτωση Τόσκα είχαμε την παραίτησή του αφότου διαχειρίστηκε όλη -και επιχειρησιακά- την εξέλιξη και αφότου απολογήθηκε με τον τρόπο που απολογήθηκε στον ελληνικό λαό».
Με τρεις σειρές, επιχείρησε να «δώσει κάλυψη» σε έναν υπουργό, που, όπως αναφέρετε από τον δικαστικό πραγματογνώμονα Δημήτρη Λιότσιο, και «γνώριζε για το μέγεθος της καταστροφής στο ΕΣΚΕ» και δεν έπραξε διά του αποτελέσματος όσα το καθήκον επίτασσε εκείνη τη μοιραία ημέρα.
Αξίζει τέλος να θυμηθούμε ότι λίγες ημέρες μετά τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι ο κ. Τσίπρας «συνελήφθη» από το φωτογραφικό φακό να απολαμβάνει ανέμελος τις θερινές διακοπές του στο κότερο γνωστής εφοπλιστικής οικογένειας…
