Η πιστοληπτική αξιολόγηση των κρατικών ομολόγων αποτελεί έναν από τους πιο κρίσιμους παράγοντες για την οικονομική πορεία μιας χώρας, καθώς καθορίζει όχι μόνο το κόστος δανεισμού του Δημοσίου, αλλά και το χρηματοδοτικό περιβάλλον για το σύνολο της οικονομίας – από τις τράπεζες και τις επιχειρήσεις, έως και τα νοικοκυριά. Μια υποβάθμιση ή αναβάθμιση μπορεί, επομένως, να επηρεάσει καθοριστικά τη δυνατότητα πρόσβασης στις αγορές και την αναπτυξιακή δυναμική μιας χώρας.
Σύμφωνα με το οικονομικό δελτίο της Τράπεζας Πειραιώς, έχει ιδιαίτερη σημασία να αξιολογείται κατά πόσο οι βαθμολογίες που αποδίδουν οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης αντικατοπτρίζουν με αντικειμενικό και ορθό τρόπο τα μακροοικονομικά δεδομένα, τα θεσμικά χαρακτηριστικά και τις (γεω)πολιτικές συνθήκες κάθε οικονομίας. Παράλληλα, η πρόβλεψη των μελλοντικών αποφάσεων των οίκων αυτών είναι πολύτιμη τόσο για τη χάραξη οικονομικής πολιτικής, όσο και για τον εντοπισμό επενδυτικών ευκαιριών.
Η ανάλυση του υποδείγματος που ανέπτυξε η Τράπεζα Πειραιώς, με δείγμα 123 οικονομιών, δείχνει ότι σε 27 περιπτώσεις η Moody’s αποδίδει υψηλότερη αξιολόγηση από αυτή που υποδεικνύουν τα θεμελιώδη μεγέθη. Για 35 οικονομίες υπάρχει πλήρης ευθυγράμμιση, ενώ 61 χώρες λαμβάνουν πιο συντηρητικές αξιολογήσεις από ό,τι προκύπτει με βάση τους βασικούς δείκτες.
Το τετραπαραγοντικό υπόδειγμα της τράπεζας βασίζεται σε προβλέψεις μακροοικονομικών μεγεθών και υπολογίζει την πιθανότητα κάθε χώρας να πετύχει συγκεκριμένη βαθμίδα έως το 2026. Αν και συνολικά αναμένεται περαιτέρω βελτίωση της πιστοληπτικής εικόνας, η ανάλυση προβλέπει μεγαλύτερη συγκέντρωση στις χαμηλότερες κατηγορίες της επενδυτικής βαθμίδας, αλλά και αύξηση στις ανώτερες βαθμίδες της κατηγορίας υψηλής απόδοσης.
Όσον αφορά την ελληνική οικονομία, το δελτίο επισημαίνει ότι μετά από μια μακρά περίοδο όπου η αξιολόγηση των ελληνικών κρατικών ομολόγων επηρεαζόταν όχι μόνο από τα μακροοικονομικά στοιχεία αλλά και από εξωγενείς και ιδιοσυγκρατικούς παράγοντες, η πρόσφατη αναβάθμιση σε Baa3 σηματοδοτεί πλήρη ευθυγράμμιση της «επίσημης» αξιολόγησης με τις θεωρητικές εκτιμήσεις του υποδείγματος της Τράπεζας Πειραιώς.
Κοιτώντας προς το μέλλον, η τράπεζα προβλέπει ότι, εφόσον διατηρηθεί η θετική πορεία της ελληνικής οικονομίας, είναι πιθανή μια νέα αναβάθμιση της πιστοληπτικής βαθμίδας του ελληνικού Δημοσίου σε Baa2 μέσα στο 2026.