Η συμφωνία που πέτυχε ο Θάνος Πλεύρης με τη γερμανική κυβέρνηση δεν είναι μια ακόμη διπλωματική επιτυχία που περνάει στα ψιλά. Αποτελεί αλλαγή παραδείγματος για το ελληνικό μεταναστευτικό δόγμα. Η χώρα πέρασε από το «η θάλασσα δεν έχει σύνορα» στο σταθερό πλέον «η χώρα δεν είναι ξέφραγο αμπέλι». Είναι μια μετάβαση που δεν προέκυψε από συγκυρία αλλά από συνειδητή και επίμονη στρατηγική.
Το πρώτο στοιχείο της συμφωνίας αφορά την εκκαθάριση των εκκρεμοτήτων που συσσωρεύονταν για χρόνια. Η Γερμανία είχε υποβάλει μεγάλο αριθμό αιτημάτων επιστροφής μεταναστών με βάση τον κανονισμό του Δουβλίνου. Ο Πλεύρης πέτυχε να κλείσει αυτό το κεφάλαιο πριν την έναρξη του νέου Ευρωπαϊκού Συμφώνου Μετανάστευσης που θα ισχύσει από το 2026. Με απλά λόγια η Ελλάδα δεν θα επιβαρυνθεί με ένα φορτίο που ποτέ δεν μπορούσε να διαχειριστεί. Το μέτρημα των επιστροφών μηδενίζει και η χώρα θα εισέλθει στη νέα εποχή χωρίς το βάρος του παρελθόντος.
Το δεύτερο στοιχείο αφορά την αλλαγή στάσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το ενιαίο πλαίσιο ασφαλών χωρών καταγωγής, η αυστηρότερη διαδικασία επιστροφών και η δυνατότητα εξέτασης αιτημάτων ασύλου σε τρίτες χώρες αντανακλούν μια ευρωπαϊκή στροφή που φέρει έντονο ελληνικό αποτύπωμα. Η Αθήνα ήταν από τις πρώτες χώρες που υποστήριξαν την ανάγκη ελέγχου των συνόρων, της τήρησης κανόνων και της αποτροπής παράνομων ροών. Σήμερα αυτό που κάποτε παρουσιαζόταν ως «σκληρή γραμμή» υιοθετείται ως κοινή ευρωπαϊκή λογική.
Η τρίτη διάσταση της επιτυχίας αφορά τη θέση της Ελλάδας στον Νότο. Η Ιταλία έκλεισε συμφωνία παρόμοια με τη δική μας και αυτό δεν έγινε τυχαία. Η ελληνική στάση έδειξε ότι μια χώρα πρώτης γραμμής μπορεί να διαπραγματευθεί με αυτοπεποίθηση και να επιβάλει ρεαλιστικούς όρους. Η εμπειρία μας λειτουργεί ήδη ως σημείο αναφοράς και ως οδηγός για τις υπόλοιπες χώρες που αντιμετωπίζουν τις ίδιες πιέσεις.
Η ελληνογερμανική συμφωνία δεν είναι απλώς μια διπλωματική επιτυχία. Είναι μια οργανωμένη επανατοποθέτηση της Ελλάδας στο μεταναστευτικό ζήτημα που ενισχύει τη θέση της χώρας στη νέα ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Πρόκειται για μια καθαρή στρατηγική που αφήνει πίσω της βεβαιότητες δεκαετιών και θέτει το πλαίσιο για το μέλλον.
