Επειδή αυτές τις μέρες η ισπανολαγνεία περίσσεψε μέχρι αηδίας, αξίζει να ρίξουμε μια ματιά για το τι ακριβώς είναι αυτά τα περίφημα μέτρα της κυβέρνησης Σάντσεθ – Podemos, μιας κυβέρνησης που βρίσκεται σε εξαιρετικά δυσχερή θέση την οποία κάθε άλλο παρά μπορεί να ζηλεύει κανείς.
Γράφει η Σοφία Βούλτεψη*
Μιας κυβέρνησης μειοψηφίας που αναγκάζεται να προχωρά σε διαρκείς συμβιβασμούς και υποχωρήσεις με τις αποσχιστικές δυνάμεις που την στηρίζουν εναλλάξ – πότε δίνοντας αμνηστία στους κρατούμενους της ΕΤΑ στη Χώρα των Βάσκων και πότε αλλάζοντας τον Ποινικό Κώδικα για να μειώσουν τις ποινές των κρατουμένων αυτονομιστών της Καταλονίας, που οργάνωσαν το παράνομο αποσχιστικό δημοψήφισμα του 2017.
Στην πραγματικότητα, σε εξαιρετικά δυσχερή θέση βρίσκεται δυστυχώς η ίδια η Ισπανία, καθώς οι αποσχιστικές δυνάμεις που κέρδισαν στις τοπικές εκλογές του Φεβρουαρίου του 2021 στην Καταλονία (αποσπώντας συνολικά το 51% των ψήφων) ετοιμάζονται να προκηρύξουν νέο δημοψήφισμα «ανεξαρτησίας» με το ξεκίνημα του νέου χρόνου.
Όχι, δεν είναι για να την ζηλεύει κανείς την Ισπανία, που μόνο την συμπάθειά μας αξίζει.
Άλλωστε, ακριβώς επειδή σοβεί αυτό το υπαρξιακό για την ιβηρική χώρα πρόβλημα και επειδή το μεγαλύτερο οικονομικό πρόβλημα το αντιμετωπίζει η Καταλονία, όπου το κόστος ζωής έχει αυξηθεί κατά 30%, η κεντρική κυβέρνηση πειραματίζεται συνεχώς με διάφορα πακέτα στήριξης, τα οποία τελικά δεν αποδίδουν.
Ρεκόρ ακρίβειας
Πάμε τώρα στα συγκεκριμένα μέτρα:
Η Ισπανία εμφανίζει ιστορικό ρεκόρ ακρίβειας στα τρόφιμα επί δύο συνεχή χρόνια. Η ζάχαρη αυξήθηκε κατά 50,2%, το γάλα κατά 30,9%, τα αυγά κατά 27,1%, οι πατάτες κατά 21,5%, τα δημητριακά κατά 22,9%, το λάδι κατά 31,5%, τα ζυμαρικά κατά 21,5%. Μεταξύ του Νοεμβρίου 2021 και του Νοεμβρίου 2022 οι τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν μεσοσταθμικά κατά 15,3%. Η τιμή του φυσικού αερίου αυξήθηκε κατά 49% μέσα σε έναν χρόνο.
Μπροστά στην αφόρητη αυτή κατάσταση, η κυβέρνηση ανακοίνωσε μηδενισμό του 4% ΦΠΑ σε συγκεκριμένα τρόφιμα (αυγά, φρούτα, λαχανικά, όσπρια, ψωμί, τυρί, πατάτες, δημητριακά και γάλα) για έξι μήνες. Αλλά όχι στο κρέας, στο ψάρι και στο γιαούρτι.
Η αντιπολίτευση απάντησε πως από την ακρίβεια μέχρι στιγμής το Κράτος έχει εισπράξει 33 δις ευρώ από τον ΦΠΑ και επομένως τα 3,5 ευρώ εβδομαδιαίως για μια τετραμελή οικογένεια – όπως έχει υπολογιστεί και αν αυτό το 4% δεν χαθεί κάπου στην εφοδιαστική αλυσίδα, όπως συνέβη τις προηγούμενες φορές – πρόκειται για σταγόνα στον ωκεανό.
Τα ψιλά γράμματα των αυξήσεων
Πολύ περισσότερο που παράλληλα ανακοινώθηκε αύξηση στην τιμή του φυσικού αερίου από 1 ης Ιανουαρίου κατά 11% και τα διόδια σε τέσσερις αυτοκινητόδρομους κατά 4%.
Αυτά είναι τα ψιλά γράμματα που δεν αναφέρουν πουθενά όσοι αυτές τις μέρες εκστασιάζονται με την Ισπανία. Όπως δεν αναφέρουν ότι ο ΦΠΑ στα φάρμακα στην Ισπανία βρίσκεται στο 21%, οι φόροι εισοδήματος παραμένουν ανέγγιχτοι και υπάρχει αύξηση του κόστους των στεγαστικών δανείων. Προβάλλεται, όμως, το πάγωμα των ενοικίων – πάλι για έξι μήνες.
Προβάλλεται επίσης και η μείωση κατά 30% στις μεταφορές, αλλά δεν προβάλλεται πως αυτή η μείωση θα ισχύσει μόνο αν οι Αυτονομίες δεχθούν να βάλουν την διαφορά και να αυξήσουν την μείωση στο 50%.
Οι εξαιρέσεις από το βοήθημα των 200 ευρώ
Υπάρχουν κι’ άλλα ψιλά γράμματα. Ως γνωστόν θα δοθεί βοήθημα 200 ευρώ στους ευάλωτους. Εκδόθηκε, όμως, το Βασιλικό Διάταγμα και εκεί είχαμε κι’ άλλα ψιλά γράμματα: Από το βοήθημα εξαιρούνται οι συνταξιούχοι και όσοι λαμβάνουν το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα ή κάποιο άλλο κρατικό βοήθημα. Έτσι, έμειναν ξαφνικά εκτός 11 εκ. νοικοκυριά!
Υπάρχει και καλύτερο. Στις 28 Δεκεμβρίου, ακριβώς την ημέρα που στην Ελλάδα ο… ισπανικός πυρετός έσπαγε όλα τα θερμόμετρα, η προερχόμενη από την Ενωμένη Αριστερά β’ αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εργασίας Γιολάντα Ντίαζ έδωσε συνέντευξη Τύπου και είπε επί λέξει τα ακόλουθα:
Γιολάντα Ντίαζ: Το μέτρο δεν θα βοηθήσει!
«Δεν είναι το μέτρο που πιστεύουμε ότι μπορεί να βοηθήσει (!). Αλλά ήταν μια διαπραγμάτευση και αυτό ήταν το αποτέλεσμα. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα δεν ήθελε ούτε να παγώσει τα ενοίκια. Πρόκειται για μια έντονη διαπραγμάτευση που διεξήχθη μέχρι την τελευταία στιγμή, μια διαπραγμάτευση στην οποία συμμετείχαν δύο διαφορετικοί πολιτικοί χώροι, το PSOE (σ.σ. Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα του πρωθυπουργού Σάντσεθ) και οι Unidas Podemos».
Ο φόβος ήταν πως το 4% είναι πολύ μικρό και θα χαθεί στην εφοδιαστική αλυσίδα, χωρίς ποτέ να ωφεληθεί ο καταναλωτής – όπως συνέβη τις προηγούμενες φορές.
Γι’ αυτό άλλωστε και η α΄ αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Οικονομικών Νάντια Καλβίνο έσπευσε να προειδοποιήσει ότι θα υπάρξουν έλεγχοι και κυρώσεις.
Αλλά και πάλι μιλάμε για πολύ λίγα τρόφιμα και πολύ μικρά ποσά, ενώ απουσιάζουν βασικά είδη διατροφής όπως το κρέας και το ψάρι.
Οι Podemos ήθελαν καλάθι του νοικοκυριού!
Και τώρα το καλύτερο: Οι Podemos ήθελαν να προωθηθεί ένα καλάθι νοικοκυριού (σαν του Άδωνι ένα πράμα) που θα περιλάμβανε βασικά προϊόντα σε προσιτές τιμές και που θα περιείχε και κρέας και ψάρι. Πλην όμως αυτό δεν έγινε αποδεκτό από τα σουπερμάρκετ, αλλά ούτε και από τους Σοσιαλιστές, που παρέπεμψαν σε ανακοίνωση της Αρχής Ανταγωνισμού, σύμφωνα με την οποία δεν επιτρέπεται να τεθούν ανώτατα όρια στις τιμές των τροφίμων.
Σε όλα τα παραπάνω προσθέστε ότι στην Ισπανία σημειώθηκε το 2021 ρεκόρ πτωχεύσεων από το 2014 – 40% περισσότερες από το 2020.
Στην Ισπανία προβάλλουν τα… μέτρα Μητσοτάκη!
Επιπλέον, σύμφωνα με τις προβλέψεις του ισπανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Σπουδών, ο νέος φόρος στις τράπεζες και στις μεγάλες εταιρίες (για τον οποίο επίσης πολλοί εκστασιάζονται στην Ελλάδα), θα οδηγήσει σε μείωση της οικονομικής δραστηριότητας και μείωση του ΑΕΠ κατά 4% , σε απώλεια 72.000 θέσεων εργασίας, σε μείωση της χρηματιστηριακής αξίας των εταιριών, βλάβη στις μελλοντικές επενδύσεις, αύξηση των ασφαλίστρων και μείωση των δανείων σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Κοντολογίς ωραία είναι τα μεγάλα λόγια, αλλά κάποια στιγμή έρχεται η πραγματικότητα και σε προσγειώνει.
Ας αφήσουν, λοιπόν, οι αδαείς την Ισπανία ήσυχη να διαχειριστεί τα προβλήματά της. Και ας ανοίξουν καμιά ισπανική εφημερίδα για να δουν τι ακριβώς συμβαίνει στη χώρα.
Και κάτι τελευταίο αλλά όχι έσχατο: Ο ισπανικός Τύπος προβάλλει κατά καιρούς με θετικό πρόσημο τα μέτρα που λαμβάνει ο Μητσοτάκης στην Ελλάδα!
*Βουλευτής Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών, υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, δημοσιογράφος